Đại diện thương mại Mỹ nhắn ông Biden: "Tiếp tục gây sức ép với Trung Quốc"

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hiếm hoi với Reuters hôm 15/12, Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã lên tiếng bảo vệ chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump khi phá vỡ nguyên trạng thương mại và đơn phương áp thuế quan lên khoảng 370 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc.

Mỹ và Trung Quốc đã ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 hồi đầu năm nay sau nhiều tháng áp thuế quan qua lại lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa của nhau. Theo thỏa thuận này, Trung Quốc cam kết tăng nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ của Mỹ thêm 200 tỷ USD trong vòng 2 năm.

Trả lời câu hỏi liệu chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Joe Biden nên làm gì với thỏa thuận giai đoạn 1 này, ông Lighthizer nói: "Tôi muốn tiếp tục gây sức ép để họ thực hiện thỏa thuận giai đoạn 1. Theo tôi, họ đã làm rất tốt một số phần của thỏa thuận, trong khi những phần khác thì không".

Ông Lighthizer cho rằng, Bắc Kinh vẫn chưa đáp ứng được cam kết mua hàng theo thỏa thuận, một phần do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tính đến tháng 10/2020, Trung Quốc mới nhập khẩu một nửa lượng hàng hóa, dịch vụ so với yêu cầu của thỏa thuận, dữ liệu của Viện kinh tế quốc tế Peterson cho biết.

"Tôi sẽ dùng quy trình giải quyết tranh chấp để giải quyết từng vấn đề cụ thể. Chắc chắn tôi sẽ duy trì thuế quan (với hàng hóa Trung Quốc). Nếu quý vị thấy các lệnh áp thuế dần biến mất, đó là tín hiệu cho thấy chúng ta không nghiêm túc nhìn nhận Trung Quốc đang là đối thủ chiến lược", ông Lighthizer nói.

Trước thềm bầu cử, Tổng thống Trump nhiều lần cảnh báo có thể hủy bỏ thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Trung Quốc do Bắc Kinh chưa đáp ứng được yêu cầu đưa ra. Điều này làm dấy lên đồn đoán, ông chủ Nhà Trắng có thể tung ra các biện pháp thuế quan mới với Trung Quốc trong những tuần cuối nhiệm kỳ.

Tuy nhiên, hôm 7/12, trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến với Washington Post, Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho biết, Tổng thống Donald Trump không có kế hoạch áp thuế bổ sung đối với hàng hóa Trung Quốc trước khi ông Joe Biden tiếp quản Nhà Trắng vào tháng 1 năm sau.

Về phần mình, hồi tháng 8, ông Biden nói ông cho rằng thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 Mỹ - Trung Quốc đang trên đà thất bại. Tuy nhiên, trong tháng này, ông bình luận với New York Times rằng, ông không có ý định thay đổi thỏa thuận hay các biện pháp thuế quan với Trung Quốc ngay lập tức.

"Nước Mỹ trước tiên"

Ông Lighthizer, 73 tuổi, một luật sư thương mại giàu kinh nghiệm, nhận định quan điểm thương mại "Nước Mỹ trước tiên" của Tổng thống Trump đã thay đổi mục tiêu chính sách thương mại của Mỹ từ hỗ trợ các doanh nghiệp làm ăn ở nước ngoài sang mục tiêu đưa sản xuất về nước.

Các dữ liệu kinh tế đến nay cho thấy, chính sách thuế quan của chính quyền ông Trump ít tác động đến thâm hụt thương mại của Mỹ, trong khi tăng trưởng việc làm đã chậm lại thậm chí trước khi hàng triệu người mất việc do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, theo ông Lighthizer, điều quan trọng là những nỗ lực của ông Trump "đã làm thay đổi suy nghĩ về mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc", khiến các doanh nghiệp thay đổi suy nghĩ về việc phụ thuộc vào chuỗi cung của Trung Quốc.