Châu Âu chưa thể "cai" khí đốt Nga

Guardian đưa tin, lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) châu Âu nhập từ Nga đã tăng 40% kể từ khi Moscow mở chiến dịch quân sự ở Ukraine vào tháng 2/2022 bất chấp nỗ lực của EU nhằm gây áp lực lên nguồn thu chính của Nga.

Trong 7 tháng đầu năm nay, các thành viên EU đã mua hơn một nửa lượng LNG của Nga có trên thị trường, theo công ty Kpler chuyên theo dõi giao thương đường thủy và tàu chở nhiên liệu (Anh).

Đức và Bỉ, 2 quốc gia được xem là cửa ngõ chính cung cấp LNG cho khối, đã trở thành khách hàng lớn thứ 2 và 3 của Nga, sau Trung Quốc.

Chuyên gia Jonathan Noronha-Gant nhận định: "Các nước EU hiện mua phần lớn nguồn cung LNG của Nga, hỗ trợ một trong những nguồn thu quan trọng nhất của Điện Kremlin".

Dòng khí đốt qua đường ống từ Nga sang châu Âu đã giảm xuống mức thấp lịch sử kể từ khi xung đột Moscow - Kiev bùng phát.

Các nước châu Âu đã nỗ lực tìm phương án thay thế khí đốt chảy qua đường ống Nga, nhưng lại quay sang nhập LNG từ nhiều nguồn, trong đó có Moscow  vì LNG là mặt hàng không bị trừng phạt.

Theo thống kê, các nước EU đã mua 22 triệu m3 LNG của Nga từ tháng 1 đến tháng 7 năm 2023, so với 15 triệu m3 trong cùng kỳ năm 2021.

Tây Ban Nha và Bỉ cho biết những con số này không phản ánh sức mua khí đốt trong nước mà thực tế là các cảng của họ là cửa ngõ chính đưa LNG đến phần còn lại của lục địa.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đã dành năm 2022 để giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga và cố gắng xây dựng các nguồn cung cấp thay thế.

Đức vào tháng 1 cho biết nước này không còn phụ thuộc vào Nga về năng lượng vì đã đảm bảo được nguồn cung từ các nơi khác trên toàn cầu, bao gồm cả Mỹ và Na Uy.

Tây Ban Nha cho hay tình hình hiện tại cho thấy rõ sự cần thiết phải có hành động thống nhất, mạch lạc nhằm giảm sự phụ thuộc của EU vào khí đốt của Nga.

Madrid cũng nhận định, lượng LNG Nga bán cho châu Âu gia tăng dường như là kết quả của việc các thương nhân lưu trữ khí hỏa lỏng của Nga tại các cơ sở của Tây Ban Nha và Bỉ.

Các cảng Zeebrugge và Antwerp của Bỉ đóng vai trò là cửa ngõ tới 18 thị trường, bao gồm cả Pháp và Đức, nơi phần lớn LNG được xuất khẩu sang các nước láng giềng. Theo dữ liệu của chính phủ, chỉ có 2,8% lượng khí đốt tiêu thụ ở Bỉ là từ Nga.

Trong cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2022, Bỉ đã xuất khẩu toàn bộ công suất khí đốt sang các nước láng giềng.

EU hồi tháng 3 đã kêu gọi các nước thành viên và công ty tư nhân ngừng mua hàng từ Nga. Ủy viên năng lượng của khối, Kadri Simson, cho biết: "Tôi nghĩ chúng ta có thể và nên loại bỏ hoàn toàn khí đốt của Nga càng sớm càng tốt".

Guardian dẫn nguồn tin từ chính quyền Tây Ban Nha cho rằng, việc EU mua khí đốt Nga sẽ không thể dừng lại cho tới khi các nước châu Âu đạt được một thỏa thuận phù hợp.

Dù EU đã cắt giảm nhập khí qua đường ống mua từ Nga, nhưng các chuyên gia từ công ty nghiên cứu Kpler cảnh báo rằng việc mua LNG sẽ làm chi phí năng lượng của châu Âu tăng vọt.

Khác với khí đốt chảy qua đường ống, vốn thường được cung cấp thông qua hợp đồng dài hạn, LNG được mua trên thị trường giao ngay, khiến nó có giá cao gấp vài lần. Các chi phí hóa lỏng, vận chuyển cũng đẩy giá LNG lên cao hơn nhiều lần.