Trời nắng thì nóng hầm hập, trời mưa thì dột tứ bề, không có chỗ ngủ; mùa đông gió luồn vào các khe vách gỗ lạnh cắt da… Nhiều năm nay, vợ chồng người M'Nông này chỉ mong một ngôi nhà tươm tất để ở.
Ông Hồ Văn Xào (64 tuổi) cùng vợ Hồ Thị Lia (65 tuổi), trú thôn Trà Nô, xã Phước Trà, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam mấy năm nay sống trong căn nhà cũ rách nát với diện tích hơn 20m2.
Gọi là chòi thì đúng hơn bởi căn nhà rách nát, được chắp vá khắp nơi; tài sản không có gì đáng giá ngoài chiếc quạt cũ, không có bàn, ghế, giường, tủ... Bên trên lợp tôn, trời nắng nóng hầm hập; vách được ghép lại bằng những tấm ván nên mỗi khi mưa gió, nước và gió luồn vào làm ướt và lạnh buốt…
Vợ chồng ông Hồ Văn Xào và ngôi nhà tạm bợ (Ảnh: Công Bính).
Trong ngôi nhà xập xệ, vợ chồng ông Xào kê mấy tấm gỗ làm sàn, không có giường, chiếu để ngủ. Ông cho biết, mấy năm nay, vợ chồng ông nằm ngủ trên 2 chiếc võng treo giữa nhà.
Hôm chúng tôi đến đúng lúc trời mưa, bên trong nhà ông Xào dột tứ bề, dường như không còn chỗ nào khô ráo. Dẫn chúng tôi vào nhà, ông Xào nói: "Mấy hôm nay mưa dột, ngủ không được".
Ông Xào cho biết, ông bị đau lưng mấy hôm nay nhưng không có tiền mua thuốc, không đến trạm y tế xã khám vì không có ai đưa đi. Còn vợ ông bị gãy tay cách đây khoảng 1 tháng, giờ vẫn còn bó bột. Tuy vậy, hàng ngày bà vẫn lên rừng, ra suối kiếm mớ rau về ăn.
2 chiếc võng là chỗ ngủ của vợ chồng ông Xào (Ảnh: Công Bính).
Gia đình ông Xào cũng có nương rẫy, nhưng trồng lúa, trồng hoa màu bị trâu bò phá, cuối mùa thu hoạch cũng không được bao nhiêu. Hơn nữa, vợ chồng ông già yếu, bệnh tật nên không còn sức để làm.
Mỗi tháng, vợ chồng ông được hỗ trợ 115.000 đồng tiền điện thắp sáng, xã Phước Trà hỗ trợ một tháng 10kg gạo, còn lại vợ chồng ông tự lo liệu. Lâu lâu có đoàn từ thiện, hay nhà hảo tâm về địa phương, xã cũng ưu tiên cho gia đình ông.
Bà Lia cho biết, vợ chồng bà sinh được 8 người con, 2 con đã mất từ nhỏ, còn 6 người con khác có gia đình ở xa, gia đình các con còn nghèo nên không giúp gì được cho cha mẹ.
Gian bếp của vợ chồng ông Xào (Ảnh: Công Bính).
Hàng ngày bà Lia vào rừng, lội suối kiếm mớ rau, con cá về ăn, không có thì đi xin hàng xóm. Gian bếp của vợ chồng ông buổi trưa nhưng lạnh lẽo, chỉ có vài cái xoong. Mắm muối trong nhà cũng thiếu thốn. Hôm nào nhà không có gạo, ông bà qua hàng xóm xin về nấu ăn.
Quá trưa nhưng thấy căn bếp nguội lạnh, nhà không còn gạo, chúng tôi nhờ một thanh niên hàng xóm chạy đi mua 10kg gạo về tặng ông bà.
Vợ chồng ông Xào mong muốn có căn nhà tươm tất với số tiền 90 triệu đồng (Ảnh: Công Bính).
Ông Hoàng Văn Thịnh, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Phước Trà cho biết, năm 2006, gia đình ông Xào được hỗ trợ làm nhà xây. Nhưng qua nhiều năm sử dụng, đến 2018, nhà bị hư hỏng, xuống cấp.
Để an toàn, ông Xào dỡ bỏ nhà và làm lại gian nhà nhỏ phía sau bằng vách gỗ, trên lợp tôn. Nhà ông Xào cũng thuộc diện cần hỗ trợ khẩn cấp, tuy nhiên kinh phí không đủ để xây dựng.
Theo ông Hoàng Văn Thịnh, chương trình hỗ trợ nhà cho ông Xào nói riêng và người dân nghèo nói chung, gia đình phải đối ứng. Nhiều tổ chức, doanh nghiệp cũng đến khảo sát nhưng vì ông Xào quá khó khăn, không có vốn đối ứng nên chưa thể làm được nhà.
"Vừa rồi xã cũng đi khảo sát xóa nhà tạm trên địa bàn, danh sách cũng gửi lên huyện nhưng nhà ông Xào nằm trong giai đoạn từ năm 2025 trở đi mới thực hiện", ông Hoàng Văn Thịnh cho biết.
Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Phước Trà cho biết, cần ít nhất 90 triệu đồng để xây dựng nhà cho gia đình ông Xào.
Qua báo Dân trí, đại diện lãnh đạo xã Phước Trà kêu gọi nhà hảo tâm, cơ quan, đoàn thể chung tay hỗ trợ để vợ chồng ông Xào có căn nhà xây kiên cố, thay thế căn nhà tạm bợ hiện nay.
