UBND TPHCM “biện minh” cho CII

Tuy nhiên, điều mà HH VTHH TPHCM và các đơn vị vận tải cũng như người dân có phương tiện phải chịu phí oan khi lưu thông qua trạm thu phí XLHN quan tâm không phải là tính pháp lý, vì nó phải hợp pháp thì mới triển khai xây dựng và tồn tại suốt 8 năm qua được. Quan trọng là đối tượng thu phí của trạm thu phí này đúng hay sai.

Theo HH VTHH TPHCM thì trạm thu phí XLHN trên nguyên tắc là mua quyền thu phí của đường Điện Biên Phủ, do đó chỉ được phép thu phí các phương tiện đi qua đường Điện Biên Phủ.

Như vậy, ngay khi trạm này đặt tại vị trí cũ là gần metro An Phú thì cũng thu sai đối tượng. Vì có rất nhiều xe đi từ Nguyễn Hữu Cảnh (Bình Thạnh), Trần Não (quận 2)... cũng phải trả phí dù không đi qua đường Điện Biên Phủ.

Ông Trần Quang Phượng, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP, với tư cách là Ủy viên UBND TP thừa uỷ quyền của Chủ tịch UBND TP, trình bày với quan điểm là các phương tiện lưu thông trên đường Nguyễn Hữu Cảnh cũng thuộc phạm vi phải trả phí.

Theo ông Phượng thì đường Điện Biên Phủ được phân cấp quản lý từ mố cầu Sài Gòn (phía quận Bình Thạnh) đến Vòng xoay Ngã Bảy (quận 3, quận 10).

Như vậy, các phương tiện lưu thông từ XLHN, qua cầu Sài Gòn chạy vào đường Nguyễn Hữu Cảnh hay phương tiện từ Nguyễn Hữu Cảnh lên cầu Sài Gòn để ra XLHN đều phải sử dụng một đoạn đường Điện Biên Phủ.

Ông khẳng định, đoạn đường Điện Biên Phủ mà các xe trên sử dụng là đoạn “giới hạn từ mố cầu Sài Gòn đến điểm rẽ vào đường chui dưới dạ cầu Sài Gòn và đường chui dưới cầu vượt Nguyễn Hữu Cảnh” nên các phương tiện này thuộc đối tượng phải nộp phí, dù đoạn này chỉ dài chừng vài chục mét. Tuy nhiên, như vậy thì các phương tiện từ quận 2 đi ra XLHN về Thủ Đức vẫn là đối tượng chịu phí oan.

Ngoài ra, ông Phượng cũng cho là CII dời trạm thu phí ra vị trí mới cũng đã được sự cho phép của UBND TP dựa trên điều kiện cần thiết để triển khai đồng bộ các dự án đường bộ trên XLHN.

Quan trọng nhất là điều đó “không đi ngược lại sự cho phép của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và HĐND TP vì vị trí trạm thu phí mới vẫn nằm trên XLHN- Quốc lộ 52”; có nghĩa là, chỉ cần trạm nằm trên XLHN là không sai.

Điều này có vẻ khiên cưỡng từ ngữ vì trên văn bản, Bộ Tài chính chấp thuận cho đặt trạm trên XLHN nhưng XLHN thực tế lại dài từ cầu Sài Gòn đến Ngã ba Tân Vạn (Đồng Nai).

Chưa kể, khi dời trạm ra vị trí mới này thì lượng xe phải lưu thông qua trạm đã tăng hàng chục ngàn lượt/ngày, tức là đem về cho đơn vị quản lý thu phí hàng trăm triệu đồng/ngày.

Dù thế, UBND TP vẫn biện minh giúp CII: “Việc di dời trạm thu phí ra vị trí mới hoàn toàn không xuất phát từ quyền lợi của CII”. Vì hợp đồng chuyển nhượng có giá trị không đổi là 1.000 tỷ đồng, dù có di dời trạm hay không thì công ty CII cũng chỉ được thu 1.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo báo cáo tài chính năm 2008 của CII thì đến hết năm 2008 đơn vị này đã thu được trên 1.000 tỷ đồng. Nhưng quyền thu phí của đơn vị này tại trạm thu phí XLHN được gia hạn là đến hết năm 2013. Do đơn vị này đầu tư xây dựng cầu Rạch Chiếc mới nên được thu thêm 12 năm nữa, tức là cho đến năm 2026 trạm này mới ngừng hoạt động.

Ngoài ra, biện luận của UBND TP cũng khá ngược với báo cáo tài chính 2008 của CII. Trong đó, ban lãnh đạo CII khẳng định là: “Sở Giao thông Công chánh (nay là Sở GTVT) đã thông qua thiết kế cơ sở dự án di dời trạm XLHN từ vị trí hiện nay đến vị trí mới. Qua đó tạo điều kiện cho CII gia tăng được doanh số thu phí trong các năm sắp đến”.

Tùng Nguyên