Dân sinh
Fica
DTiNewsPhát hiện nhiều sai phạm “chưa từng có” tại một công ty than
(Dân trí) - Trong 12 năm, hàng triệu tấn đất đá của công ty đã lấp trọn một thung lũng, vùi gần kín một con suối. Trong từng đó năm, đã có 15 đoàn kiểm tra nhưng chỉ có 2 lần tiến hành xử phạt vi phạm với tổng số tiền 18 triệu đồng.
Trao đổi với Dân trí vào chiều ngày 17/12, Trung tá Nguyễn Quốc Trung, trưởng phòng 3 Cục Cảnh sát môi trường (C36 - Bộ Công an) cho biết, đã đủ căn cứ xác định Công ty PT.VIETMINDO ENERGITAMA (PTVE) tại khu mỏ than Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh) có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng luật bảo vệ môi trường. C36 đang tiếp tục xác minh làm rõ tính chất mức độ vi phạm và trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đến việc vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác sản xuất than tại mỏ Uông Thượng - Đồng Vông để có hướng xử lý nghiêm mình theo quy định của pháp luật.
Thung lũng, con suối và nhà máy nước cùng “chết”
Quy mô sai phạm của Công ty PTVE, theo đánh giá của một điều tra viên Cục C36, là chưa từng có tại Việt Nam.
Ngày 25/11/2009, Cục C36 phối hợp cùng Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường, PC36 CA tỉnh Quảng Ninh bất ngờ tiến hành kiểm tra công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác của Công ty PTVE. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt các lỗi vi phạm như: chưa ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường, vi phạm các quy định về đánh giá hiện trạng môi trường, không thực hiện đúng các quy định về quản lý chất thải nguy hại.
Vi phạm đặc biệt nghiêm trọng của doanh nghiệp này là việc đổ chất thải rắn (đất đá thải) không đúng quy định pháp luật. Đất đá đã lấp kín thung lũng (nơi có con suối Uông Thượng Đông chảy qua), làm chặn dòng chảy sinh thủy của suối Uông Thượng Đông từ thượng nguồn về, tạo thành một hồ nước lớn khoảng 2.000m2. Phần còn lại của suối này chỉ còn dài khoảng 700 m và đã bị bồi lấp, nâng cao đáy, thu hẹp lòng suối.
Suối Uông Thượng (gồm Uông Thượng Đông và Uông Thượng Tây) là một trong ba dòng suối hợp thành suối Vàng Danh cấp nước cho nhà máy nước Lán Tháp - Uông Bí và là nguồn nước sinh hoạt chính của nhân dân thôn Miếu Thán (phường Vàng Danh, Uông Bí, Quảng Ninh).
Theo cung cấp của nhà máy nước Lán Tháp, hiện nay nguồn nước đầu vào của nhà máy từ suối Vàng Danh có nguy cơ bị ô nhiễm nặng, vượt quá tiêu chuẩn. Vào những ngày mưa lũ, lượng bùn thải từ khai thác than tràn về lấp kín miệng ống và chất lượng nguồn nước đầu vào không thể xử lý được, buộc nhà máy này phải ngừng hoạt động.
15 đoàn kiểm tra mà “bó tay”
Trung tá Nguyễn Quốc Trung cho biết, riêng đối với hành vi đổ đất đá thải làm ngăn dòng chảy sinh thủy của suối Uông Thượng Đông, quá trình khai thác than tại đây từ năm 1997 đến nay chưa được cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường phát hiện. Chỉ khi lực lượng C36 tiến hành lập chuyên án hành vi trên mới bị phanh phui.
Phần lớn con suối đã bị vùi lấp. (Ảnh do cơ quan công an cung cấp)
Đáng ngạc nhiên nhiên, kể từ năm 2005 đến nay, Công ty PTVE đã đón cả thảy 15 đoàn kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước và bảo vệ môi trường. Trong đó chỉ có 2 lần bị xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt là 18 triệu đồng. Các lần kiểm tra còn lại chỉ có kiến nghị các biện pháp khắc phục bảo vệ môi trường.
Hiện nay nhân dân thôn Miếu Thán rất bức xúc do nguồn nước suối Uông Thượng Đông bị ô nhiễm nặng. Nước thải công nghiệp không qua xử lý của doanh nghiệp này chảy tràn ra suối Uông Thượng Tây, bãi thải ngoài chặn lấp suối Uông Thượng Đông tạo nên hồ nước bị ô nhiễm do nước suối đầu nguồn Uông Thượng Đông thẩm thấu qua bãi thải (có nhiều dư lượng thuốc nổ mìn bóc vỉa còn dư sót) gây ô nhiễm nguồn nước mặt phục vụ sinh hoạt.
Nước hồ tại chân bãi thải có màu trắng đục, phần còn lại có màu xanh đục nên người dân tại đây không thể sử dụng nguồn nước này làm nước sinh hoạt mà phải dùng nguồn nước từ giếng đào và giếng khoan. Một số hộ dân sử dụng nguồn nước này bơm vào hồ nuôi cá nhưng do nước bị ô nhiễm nên dẫn đến cá chết.
Toàn bộ cây trong lòng hồ (tại đầu suối Uông Thượng bị chặn lấp) và vùng tiếp giáp nước ven hồ đã bị chết hết do bị ô nhiễm.
Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.
Ngày 19/4/1991, Công ty than Uông Bí ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty PTVE - Indonesia để hợp tác kinh doanh khai thác, chế biến, xuất khẩu than trong thời hạn 30 năm tại khu mỏ than Uông Thượng, Đồng Võng (thuộc phường Vàng Danh, TX Uông Bí, Quảng Ninh). Công ty PTVE cung cấp vốn 27 triệu USD, công nghệ và việc buôn bán sản phẩm than trên thị trường quốc tế. PTVE quản lý, điều hành các hoạt động khai thác lộ thiên, sản xuất than Antraxit. Công ty than Uông Bí (TUB - đại diện phía Việt Nam) đóng góp bằng trữ lượng than, số liệu thăm dò trong khu vực khai thác. TUB có trách nhiệm giúp PTVE trong việc xin tất cả các văn bản phê duyệt cần thiết từ các cơ quan liên quan có thẩm quyền. PTVE chính thức đi vào hoạt động khai thác khoáng sản từ năm 1997 và năm 1998 bắt đầu sản xuất, kinh doanh than. Hiện nay PTVE đang khai thác tại khai trường Uông Thượng, số lượng diện tích được cấp là 389,89 ha. Các lỗi vi phạm chủ yếu của PTVE mà 15 đoàn kiểm tra kể trên phát hiện được gồm: - Thực hiện khai thác đổ thải không theo quy hoạch và thiết kế được duyệt, chưa chở chất thải rắn từ nhà sàng đổ vào bãi thải, xử lý than bùn chưa đúng quy định. - Khu vực khai trường Uông Thượng rất bụi, không có hệ thống thu gom nước trôi bề mặt. Có hiện tượng đất đá trôi xuống suối Uông Thượng Tây. - Các kho chứa than, đường vận tải, bãi lắng than bùn lần ra suối Uông Thượng Tây. - Chưa xây dựng các đập chắn số 1, 3 và 4 theo cam kết trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM). - PVTE không có giấy phép khai thác khoáng sản, chưa có sổ chủ nguồn thải chất thải nguy hại (CTNH), chứng từ quản lý CTNH và chứng từ ký quỹ, bảo vệ môi trường. |
Phúc Hưng
