Kỳ 2: Lâm tặc "làm loạn", chính quyền "bình chân như vại"

Từng đoàn xe máy chở gỗ vẫn lao rầm rập ra khỏi điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên

Xâm nhập vùng tập kết gỗ lậu

Theo nguồn tin đáng tin cậy thì việc vận chuyển gỗ từ trong rừng ra bằng xe máy diễn ra thường xuyên. “Cứ mỗi ngày, tầm từ 9-10h sáng và 14-15h chiều là thời điểm họ chuyển gỗ ra khỏi rừng qua đường này. Trung bình mỗi ngày khoảng đến 100 chuyến xe. Gỗ họ xẻ trong rừng rồi tập kết ở gần khu vực xây dựng bể chứa nước của điểm tái định cư. Từ đó, họ chở xe máy ra ngoài này”, anh B. - nguời dẫn đường cho chúng tôi cho hay.

Con đường mới mở vào điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên (xã Tiền Phong, Quế Phong, Nghệ An) quanh co khúc khuỷu với những dốc cao trơn trượt, chúng tôi phải hết sức cẩn thận để tránh bị lao xuống vực thế. Nhưng từng đoàn xe máy chở gỗ không chằng buộc gì vẫn ầm ầm lao dốc. Trong khi đó, điểm đầu của con đường này chỉ cách điểm trạm phòng hộ số 2 của Ban quản lý rừng phòng hộ Quế Phong chừng 100m.

Nhờ một kiểm lâm viên của Hạt kiểm lâm Quế Phong "hộ tống", chúng tôi quyết định đi đến cuối con đường dẫn vào điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên. Trời mưa, đường trơn trượt, chúng tôi phải dùng hết sức chống chân xuống đất, chiếc xe máy mới trườn được qua dốc. Im ắng một cách kỳ lạ! Lúc này xuất hiện thêm một cán bộ rừng phòng hộ Quế Phong nhập đoàn. “Trước khi các anh vào đây đã thấy một chiếc xe con vào sâu phía trong rồi đi ra. Họ đánh hơi bữa ni có “động” nên chắc chắn sẽ không chở gỗ ra đâu”, anh B. khẳng định.

Chúng tôi quyết định trèo lên ẩn nấp ở cánh rừng phía trên con đường để quan sát. Cán bộ rừng phòng hộ biến mất, khoảng gần 1 tiếng sau quay lại và vẫn khẳng định không có chuyện phá rừng ở đây. Trong vai cán bộ đi nghiệm thu công trình nước sạch cho điểm tái định cư, chúng tôi đi sâu vào cuối con đường.

Ngay phía bên kia con suối Nậm Niên, ở lưng chừng núi là một bãi đất bằng phẳng. Ở đó có 4-5 thanh niên ngồi trên những tấm gỗ đã được cắt xẻ thành những tấm dài chừng 2,5m. Từ trên đỉnh dốc xuống suối là những đường mòn còn rất mới. “Đó là điểm có sóng điện thoại. Luôn có một người túc trực ở trên đó, nếu ngoài gọi điện vào báo có động thì ngay lập tức họ sẽ cử người vào tận trong rừng để báo tin. Gỗ sẽ không được chuyển ra”, anh B. rành rẽ.

Đi sâu vào trong chúng tôi bắt gặp 2 căn nhà sàn. Dưới mỗi gầm sàn la liệt xe máy dựng chật ních, phải đến 50 chiếc, chủ yếu là Wave và Minsk. Đó là phương tiện chủ yếu để lâm tặc vận chuyển gỗ ra ngoài. Trên nhà sàn, hơn chục thanh niên đang ngồi hút thuốc, mắt gườm gườm nhìn người lạ. Khi nghe chúng tôi giới thiệu là cán bộ vào nghiệm thu công trình nước sạch, mặt họ dần giãn ra. Một số thanh niên cho biết họ từ xã Phú Phương (Quế Phong) vào đây khai thác gỗ thuê đã vài tháng nay. Nhiệm vụ của họ là vào sâu trong rừng vác những tấm gỗ đã xẻ ra tập kết ở đây rồi chở bằng xe máy ra đường nhựa.

Yên - một lâm tặc mới 21 tuổi - cho biết sáng nay trời mưa nên anh em nghỉ làm. Lúc đó đã là hơn 11h trưa. Yên cho biết từ giờ đến chỗ tập kết gỗ trong rừng cũng mất 4-5 giờ, khi vào được đến nơi thì tối rồi nên anh em quyết định nghỉ để sáng mai vào luôn. Mỗi ngày chỉ có thể vác gỗ từ trong rừng ra một chuyến, mỗi chuyến được 3-4 trăm ngàn.

“Do lực lượng chức năng làm rát nên giá gỗ chênh lệch lớn lắm. Trung bình ở trong các điểm tái định cư và ở ngoài chênh nhau 150-200 nghìn đồng/tấm nên nhiều người đi chở gỗ thuê để kiếm lời”, anh Tuấn - Hạt kiểm lâm Quế Phong cho hay.

Lâm tặc quá liều lĩnh hay ngành chức năng làm ngơ?

Anh B. khẳng định, hôm nay có người lạ, hơn nữa có mặt kiểm lâm và cán bộ rừng phòng hộ ở đây nên chắc chắn gỗ sẽ không được chuyển ra. Bởi vậy chúng tôi quyết định rút ra ngoài. Nhưng khi chúng tôi vừa ra khỏi điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên khoảng chừng 15 phút thì điện thoại réo liên tục: “Lâm tặc đang chuyển gỗ ra”. Nhưng vì các cán bộ kiểm lâm đã "giao hẹn" trước là trưa phải ra để chiều… đi đá bóng nên chúng tôi không quay lại.

Theo ông Nguyễn Trọng Lễ - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Quế Phong - thời gian vừa qua, lực lượng kiểm lâm trên địa bàn đã làm rất rát. Tuy nhiên do địa bàn quá rộng, lâm tặc biết rõ mặt của lực lượng kiểm lâm nên không thể đuổi hết được. Nhiều lần chính ông Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Quế Phong nhận được tin báo qua điện thoại của người dân nhưng khi cử người xuống khu vực dân báo thì không phát hiện được gì.

Một lý do được kiểm lâm viên và Hạt trưởng hạt kiểm lâm nhắc tới nhiều nhất là do lâm tặc quá liều lĩnh trong quá trình vận chuyển gỗ từ rừng ra ngoài. “Lâm tặc chở 3-4 tấm gỗ trên xe máy mà không chằng buộc gì cả. Khi gặp lực lượng kiểm lâm, hoặc là chúng sẽ hất số gỗ trên xe xuống khe hoặc tăng tốc bỏ chạy. Với khối lượng gỗ lớn và cồng kềnh như thế, nếu chúng tôi đuổi sẽ gây nguy hiểm cho người đi đường hoặc sẽ gây nguy hiểm cho chính chúng tôi”, ông Nguyễn Trọng Lễ cho hay.

Kiểm lâm viên Tuấn kể lại câu chuyện mà anh nói cho đến giờ vẫn không thể lý giải nổi tại sao lâm tặc lại có thể liều lĩnh đến vậy: “Có lần chúng tôi phát hiện một phụ nữ chở theo 2 tấm gỗ de chạy từ trên dốc xuống nên tổ chức đón lõng. Nhưng khi đến gần mới tá hỏa, đằng sau xe có 2 tấm gỗ chất chênh vênh, không chẳng buộc, còn đằng trước cô ta chỉ điều khiển xe bằng 1 tay, tay kia ôm một đứa trẻ khoảng 3 tuổi trước ngực. Thấy thế, anh em cũng không dám đuổi vì sợ gây nguy hiểm cho cháu bé”.

Tuy nhiên, những gì đang diễn ra tại điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên lại cho chúng tôi cảm giác lâm tặc hoạt động mà không hề gặp phải sự ngăn cản nào từ phía cơ quan chức năng. Theo quan sát của chúng tôi, từ điểm tái định cư này đi ra, nếu ngược vào khu vực lòng hồ thủy điện Hủa Na, lâm tặc sẽ phải đi qua điểm trạm phòng hộ số 2 của Ban quản lý rừng phòng hộ Quế Phong. Còn nếu đi ra thị trấn, chắc chắn phải đi qua trạm kiểm soát của Hạt kiểm lâm Quế Phong đóng tại xã Phú Phương. Nhưng mỗi ngày vẫn có hàng trăm chuyến xe máy ngang nhiên tuồn gỗ ra ngoài điểm tái định cư như thể ở đây là đất vô chủ.

Điều rất lạ là tình trạng khai thác gỗ trái phép tại điểm tái định cư Xốp Co - Nậm Niên diễn ra ngay giữa ban ngày với những tấm gỗ lớn như vậy nhưng không hiểu sao cả cán bộ kiểm lâm Quế Phong, cán bộ Ban quản lý rừng phòng hộ lẫn ông Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm vẫn luôn khẳng định không có chuyện khai thác gỗ trái phép ở đây; và rằng những tấm gỗ lớn như thế chỉ là… gỗ tạp!

Nhóm PV