Nhà Trắng lên tiếng việc Trung Quốc tiếp đón cựu Ngoại trưởng Mỹ Kissinger

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đầu tuần này có chuyến thăm Trung Quốc trùng dịp ông 100 tuổi.

Hôm 18/7, ông Kissinger đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phú và nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Vương Nghị tại Bắc Kinh. Hôm 20/7, ông Kissinger tiếp tục có cuộc gặp bất ngờ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và được gọi là "bạn cũ".

"Người dân Trung Quốc coi trọng tình hữu nghị, và chúng tôi sẽ không bao giờ quên người bạn cũ cũng như đóng góp lịch sử của ông trong việc thúc đẩy sự phát triển của quan hệ Trung - Mỹ và tăng cường tình hữu nghị giữa nhân dân Trung Quốc và Mỹ", Xinhua dẫn lời ông Tập Cận Bình.

Một video do đài truyền hình CCTV đăng tải cho thấy ông Kissinger trò chuyện với nhà lãnh đạo Trung Quốc trong một căn phòng thuộc nhà khách chính phủ, địa điểm được coi là thân mật hơn so với Đại lễ đường Nhân dân - nơi thường tổ chức các cuộc họp ngoại giao chính thức.

Nhà Trắng nói rằng chính phủ Mỹ nắm được thông tin về chuyến thăm của ông Kissinger, nhưng coi đây là chuyến thăm cá nhân của một công dân.

"Thật đáng tiếc là một công dân có thể gặp gỡ Bộ trưởng Quốc phòng (Trung Quốc) và có được sự liên hệ, trong khi chính phủ Mỹ thì không", người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby ngày 20/7 bình luận.

Quan chức này nhấn mạnh: "Đó là điều chúng tôi muốn giải quyết. Đó là lý do tại sao chúng tôi tiếp tục cố gắng khôi phục đường dây liên lạc quân sự, bởi vì khi chúng không thông suốt, khi căng thẳng leo thang, rủi ro sẽ tăng".

Ông Kirby cho biết, các quan chức chính phủ Mỹ đang chờ thông tin từ ông Kissinger khi ông trở về nước để xem ông đã nghe được, biết được và thấy được những gì.

Ông Kissinger được coi là kiến trúc sư bình thường hóa quan hệ Mỹ - Trung vào những năm 1970 với tư cách ngoại trưởng và cố vấn an ninh quốc gia trong chính quyền các Tổng thống Richard Nixon và Gerald Ford.

Chuyến thăm của ông Kissinger diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc căng thẳng. Washington nói Bắc Kinh vẫn từ chối nối lại đường dây liên lạc quân sự cấp cao.

Quan hệ Mỹ - Trung leo thang căng thẳng do một loạt vấn đề trong đó có Đài Loan hay xung đột Nga - Ukraine. Washington tìm cách khôi phục lại các kênh liên lạc về những vấn đề này thông qua các chuyến thăm ngoại giao cấp cao.

Sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Antony Blinken vào cuối tháng 6 là chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và Đặc phái viên về biến đổi khí hậu John Kerry. Tổng thống Mỹ Joe Biden tháng trước cho biết, ông hy vọng có thể hội đàm trực tiếp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 9 tới bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Ấn Độ hoặc Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á -  Thái Bình Dương tại San Francisco vào tháng 11.