Động thái mới của Nga với các vùng sáp nhập từ Ukraine

Tổng thống Vladimir Putin ngày 1/9 thông báo Nga có kế hoạch phân bổ 1,9 nghìn tỷ rúp (20 tỷ USD) từ ngân sách liên bang trong 2 năm rưỡi tới để phát triển 4 khu vực tại Ukraine mà Moscow tuyên bố sáp nhập vào năm ngoái, gồm Lugansk, Donetsk, Kherson, Zaporizhia.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh 4 khu vực trên đã bắt đầu tiến hành bầu cử cấp địa phương, sớm hơn so với các vùng khác trên khắp nước Nga.

Ở Nga, hầu hết các địa phương tổ chức bầu cử vào ngày 10/9 theo kế hoạch. Tuy nhiên, theo Moscow Times, Donetsk, Zaporizhia, hai vùng lần lượt ở miền Đông và miền Nam Ukraine, quyết định bầu cử sớm hơn, bắt đầu từ ngày 31/8. Trong khi đó, chính quyền Kherson và Lugansk dự kiến bắt đầu bầu cử từ ngày 2/9.

Giới chức tại 4 địa phương trên cho biết, họ phải kéo dài thời gian bầu cử để hạn chế rủi ro cho người dân, tránh việc tập trung tại một thời điểm.

Ông Alexei Kulemzin, thị trưởng thành phố Donetsk do Nga bổ nhiệm, cũng cho hay binh sĩ sẽ được triển khai tại các điểm bỏ phiếu để đảm bảo an toàn cho các thành viên ủy ban bầu cử.

Khoảng 2 triệu cử tri ở Donetsk được cho là sẽ đi bỏ phiếu bầu ra 90 thành viên các cơ quan lập pháp và 500 thành viên các hội đồng địa phương.

Ukraine coi các cuộc bầu cử do Nga tổ chức tại các vùng lãnh thổ sáp nhập là bất hợp pháp. Chính quyền Ukraine đã kêu gọi người dân ở các vùng sáp nhập vào Nga không đi bỏ phiếu.

Hồi tháng 10 năm ngoái, Tổng thống Putin đã ký ban hành luật sáp nhập 4 vùng của Ukraine vào lãnh thổ Nga sau cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi ở đây. Đến nay, Moscow vẫn chưa thể kiểm soát hoàn toàn những khu vực này.

Ukraine và các nước phương Tây không công nhận kết quả của cuộc trưng cầu. Kiev tuyên bố sẽ giành lại toàn bộ lãnh thổ, bao gồm 4 tỉnh trên và bán đảo Crimea - khu vực sáp nhập vào Nga năm 2014. Kiev coi việc Nga rút hết quân khỏi lãnh thổ Ukraine là điều kiện tiên quyết cho bất cứ cuộc hòa đàm nào nhằm chấm dứt xung đột.

Tổng thống Putin hồi tháng 4 đã ký sắc lệnh cho phép trục xuất người dân không có hộ chiếu Nga ở các vùng lãnh thổ mới sáp nhập từ Ukraine, nếu những người này bị xác định gây ra mối đe dọa an ninh với Nga.

Sắc lệnh nêu rõ, các mối đe dọa này gồm kêu gọi bạo lực nhằm thay đổi trật tự theo hiến pháp của Nga, lập kế hoạch hoặc tài trợ cho các cuộc tấn công khủng bố, tội phạm cực đoan. Ngoài ra, sắc lệnh còn áp dụng với các trường hợp vi phạm trật tự, an ninh nơi công cộng, bao gồm tham gia vào các cuộc biểu tình, hội họp, tuần hành trái phép.

Người dân ở các vùng sáp nhập nếu không có hộ chiếu Nga sẽ bị coi là "người nước ngoài" kể từ ngày 1/7 và có thể bị trục xuất, từ chối nhập cảnh, giảm thời hạn lưu trú tạm thời, mất tình trạng tị nạn hoặc nơi ở tạm thời hoặc thu hồi giấy phép cư trú. Trong trường hợp đó, cá nhân vi phạm buộc phải rời lãnh thổ này trong vòng 3 ngày kể từ khi nhận được thông báo.