1. Dòng sự kiện:
  2. Iran phóng UAV, tên lửa vào Israel
  3. Chiến sự Nga - Ukraine
  4. Bầu cử tổng thống Mỹ 2024

Cựu Tổng thống Kim Dae Jung: Sau phi thường là cả một ý chí

(Dân trí) - Cựu Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae Jung là một nhân vật phi thường nổi lên trong bối cảnh Hàn Quốc chuyển sang nền dân chủ đang hưng thịnh. Ông cũng là người giành được sự tán đồng của quốc tế với những nỗ lực vì một bán đảo Triều Tiên thống nhất.

 
Cựu Tổng thống Kim Dae Jung: Sau phi thường là cả một ý chí  - 1
Di ảnh ông Kim Dae Jung tại bệnh viện ở thủ đô Seoul.

Từng bị kết  án tử hình và là mục tiêu của các vụ ám sát trong những năm đầu đất nước dưới sự cai trị của chế độ chuyên quyền, người đàn ông được người dân yêu mến gọi tắt bằng hai chữ “DJ” này được bầu làm tổng thống vào tháng 12/1997.

Ở nước ngoài, ông được biết đến vì cái bắt tay lịch sử với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il hồi tháng 6/2000, tại cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên kể từ khi hai miền chia cắt. Cuộc gặp là đỉnh điểm của “Chính sách Ánh Dương” thúc đẩy tiến trình hòa giải trên bán đảo Triều Tiên mà nhờ nó ông Kim Dae Jung giành được giải Nobel hòa bình năm 2000. 

Trong nước, chính cuộc chiến đấu không ngừng chống lại các nhà lãnh đạo độc đoán đã làm nên tên tuổi ông. 

Những ngày tranh đấu

Ông Kim là một tín đồ Công giáo mộ đạo và thông thạo tiếng Anh. Ông phải bước đi rất chậm vì vết thương ở chân - hậu quả của một âm mưu ám sát hụt vào những năm 1970 khi một chiếc xe tải đâm thẳng vào xe của ông. 

Tuổi thơ của ông in dấu trên một hòn đảo nhỏ tên gọi Hawi với một cửa hàng nhỏ của người mẹ. Gia đình ông sau đó chuyển đến Mokpo - nơi ông luôn nổi trội ở trường với những điểm số xuất sắc. Nhưng ông không theo học đại học mà vào làm việc tại một công ty vận tải để giúp đỡ gia đình. 

Ông Kim bị cuốn vào chính trị và đã giành được một ghế trong quốc hội Hàn Quốc vào năm 1961. Không lâu sau đó, quốc hội bị giải tán sau cuộc đảo chính do Tướng Park Chung-hee đứng đầu. Khi chính quyền quân sự ở Hàn Quốc được siết chặt, Kim Dae Jung nổi lên là một nhà lãnh đạo trẻ thuộc “phe bên kia” tại quốc hội. Ông thách thức Tướng Park trong cuộc đua vào chức tổng thống năm 1971 và giành hơn 46% số phiếu trong cuộc bầu cử bị dư luận rộng rãi chỉ trích là có gian lận phiếu bầu để Park giành chiến thắng.

Bản  án tử hình

Trong những năm sau đó, Kim Dae Jung nổi lên là một trong những nhà diễn thuyết nhiệt thành nhất ủng hộ cho dân chủ và chấm dứt chế độ độc đoán, quân sự ở Hàn Quốc. 

Quan điểm chính trị của Kim đã mang đến cho ông 6 năm tù giam, 3 năm lưu vong và 10 năm quản thúc tại gia vì ông từ chối phối hợp với với các nhà cầm quyền quân sự Hàn Quốc. Ông cũng đã sống sót sau vài âm mưu ám sát. 

Năm 1980, một tòa  án quân sự kết án tử hình Kim Dae Jung vì tội mưu phản. Mức án này đã giảm xuống còn chung thân, sau đó là tù 20 năm. Tháng 12/1982, hạn tù được đình chỉ theo một thỏa thuận buộc ông phải sống lưu vong. Ông Kim về nước năm 1985, dưới thời của Tổng thống Chun Doo-hwan, người đã kết án tử hình ông. Về sau này, ông Chun bị kết án tử hình nhưng đã nhận được lệnh ân xá từ Kim Dae Jung. 

Giành ghế tổng thống

Ông Kim tranh cử tổng thống lần nữa năm 1987 và năm 1992 nhưng cả hai nỗ lực đều thất bại.

Sau thất bại cuối cùng, Kim thông báo giã từ chính trị và đến Cambridge để nghiên cứu về sự thống nhất của nước Đức, nói rằng ông muốn cống hiến cuộc đời mình cho thống nhất hai miền Triều Tiên. Khi đất nước rơi vào rối loạn do cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997-1998, những người ủng hộ khẩn thiết kêu gọi ông trở về.

Cuối cùng, nỗ lực tranh cử lần thứ tư đã thành công. Ông thắng cử trong cuộc bầu cử tháng 12/1997, giữ chức tổng thống Hàn Quốc trong nhiệm kỳ 5 năm. Ông đã thực hiện chính sách giảm bớt quyền lực của các tập đoàn sở hữu gia đình đang chi phối nền kinh tế. Ông đã giành được sự tán dương vì hợp tác với các thể chế tài chính quốc tế để lèo lái con thuyền kinh tế của Hàn Quốc thoát khỏi vũng lầy khủng hoảng. Ông cũng nỗ lực cải thiện mối quan hệ băng giá giữa Seoul với Tokyo và ghi được dấu ấn lịch sử trong quan hệ với Triều Tiên.

Ông mất lúc 1 giờ 42 phút chiều ngày 18/8. Đảng cầm quyền Đại dân tộc đã bày tỏ thương tiếc cựu Tổng thống Kim Dae Jung. Đảng này đã ca ngợi sự đóng góp to lớn của ông trong việc phát triển chủ nghĩa dân chủ, nhân quyền và quan hệ liên Triều và khẳng định dấu ấn quan trọng của ông trong hòa hợp nhân dân và hòa bình liên Triều.

Nguyễn Viết
Theo Reuters