Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc tới Lầu Năm Góc giữa căng thẳng ngoại giao

 

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt đã nhấn mạnh tới điểm tích cực trong cuộc họp báo chung tại Lầu Năm Góc, công bố một cuộc diễn tập hải quân chống cướp biển chung trên Vịnh Aden vào cuối năm năm nay và các kế hoạch phối hợp trong lĩnh vực an ninh mạng nhạy cảm.

Chuyến công du Lầu Năm Góc của ông Lương Quang Liệt, dẫn đầu phái đoàn 24 người, đánh dấu chuyến đi đầu tiên của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc tới Washington trong 9 năm qua. Các quan chức quân sự Mỹ cố gắng tránh đề cập đến vấn đề luật sư khiếm thị Trần Quang Thành, người đã trốn khỏi tình trạng bị quản thúc tại gia và trú trong sứ quán Mỹ 6 ngày vào cuối tháng 4 vừa qua.

Vấn đề ông Trần “không được nêu ra” trong các cuộc đàm phán và giới chức Lầu Năm Góc trước đó cho hay tương lai của ông là chủ đề bàn luận của các nhà ngoại giao Mỹ ở Bộ Ngoại giao, chứ không phải Lầu Năm Góc.

Vụ việc ông Trần đã khiến cả hai chính phủ rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan chỉ vài ngày trước khi Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tới Bắc Kinh dự Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung thường niên.

Các nhà ngoại giao sau đó cho biết đã có thỏa thuận cho phép ông Trần tới Mỹ cùng với gia đình để du học. Song Trung Quốc cảnh báo Mỹ tránh để vụ việc tương tự xảy ra trong tương lai.

Tại cuộc họp báo ở Lầu Năm Góc, ông Lương Quang Liệt phủ nhận cáo buộc của Mỹ cho rằng Trung Quốc đứng sau hàng loạt vụ xâm nhập mạng của Mỹ, song cho biết hai bên sẵn sàng phối hợp để chống lại những đe dọa về an ninh mạng.

Trong chuyến công du lần này, ông Lương Quang Liệt cũng xác nhận Trung Quốc đã mời người đứng đầu Lầu Năm Góc tới Trung Quốc trong nửa sau của năm nay. Động thái được giới chức Mỹ coi là một bước đáng khích lệ.

Theo Bộ trưởng Panetta, các cuộc đàm phán giữa hai bên đề cập đến các vấn đề Triều Tiên, tranh chấp trên Biển Đông, an ninh mạng, chống phổ biến hạt nhân, phòng thủ tên lửa và hợp tác trong các hoạt động nhân đạo.

Tuy nhiên, mối quan hệ quốc phòng giữa hai nước vẫn rất “phập phù”, với tướng lĩnh Trung Quốc liên tục lên tiếng phản đối hợp đồng bán vũ khí của Washington cho Đài Loan và các động thái khác.

Trong khi đó giới chức Mỹ hiện lo ngại về tên lửa chống hạm, tàu ngầm và công nghệ vệ tinh của Trung Quốc, có khả năng qua mặt hải quân Mỹ ở Thái Bình Dương và giới hạn tầm hoạt động của các tàu sân bay Mỹ.

Song Bắc Kinh khẳng định chi tiêu cho quân đội của nước này hoàn toàn là phòng vệ và cáo buộc Wasington reo rắc căng thẳng khi coi Trung Quốc là mối đe dọa.

Ngoài vụ lùm xùm của ông Trần Quang Thành, chuyến đi của ông Lương Quang Liệt diễn ra vào thời điểm nhạy cảm, khi Bắc Kinh đang bất bình với quan điểm của Washington về Đài Loan và sự ủng hộ của nước này đối với các nước đang tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền trên Biển Đông.

Các hợp đồng quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ đã bị Bắc Kinh cho ngưng vào đầu năm 2010, khi Washington công bố hợp đồng vũ khí 6 tỷ USD với Đài Loan. Liên lạc đã được nối lại vào cuối năm đó, trước khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates tới thăm Bắc Kinh vào tháng 1/2011.

Trong một tuần công du Mỹ, ông Lương Quang Liệt đã tới San Francisco vào ngày thứ sáu và thăm một căn cứ hải quân Mỹ ở San Diego vào ngày thứ bảy, nơi ông lần đầu tiên được thăm tàu khu trục của Mỹ.

Dự kiến, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sẽ thăm căn cứ thủy quân lục chiến Mỹ ở trại Lejeune, Bắc Carolina, căn cứ quân sự Fort Benning ở Georgia, căn cứ không quân Seymour Johnson ở Bắc Carolina và học viện quân sự West Point ở New York trước khi về nước vào ngày thứ năm.

Vũ Quý

Theo AFP