Viên thuốc giải phóng phụ nữ?

“Chiến tranh, đói kém, áp bức người lao động sẽ còn tiếp tục diễn ra một khi phụ nữ còn tạo ra sự sống với giá rẻ mạt. Chúng chỉ dừng lại khi phụ nữ kiểm soát được việc sinh sản”, câu nói đó không phải của một nhà tư tưởng vĩ đại nào, mà của Margaret Sanger, một điều dưỡng Mỹ chào đời cuối thế kỷ 19.

Tạp chí Time đã chọn Margaret Sanger vào số 100 nhân vật của thế kỷ 20, nhưng lẽ ra nhân loại còn phải tạc tượng bà, vì đó là người đầu tiên nảy sinh ý tưởng cần có thuốc ngừa thai cho phụ nữ, nhờ thế mà đến nay trái đất chưa bùng phát dân số nghiêm trọng, con người vẫn còn có cái để ăn và có chỗ để ở.

Năm 1958, thuốc ngừa thai uống đầu tiên Enovid được tung ra thị trường, giới nữ hoan hô hai tay vì cho rằng nó là vị cứu tinh, thiết thực, nhưng giới y học lại phê phán nó là… tội lỗi, nhảm nhí! Thật buồn cười, ngày nay mọi chuyện đã phơi bày rành rành: thuốc có ích và có công đó chứ. Ước tính chỉ riêng nhờ thuốc ngừa thai khẩn cấp thôi hàng năm nước Mỹ đã giảm được hơn 1 triệu ca nạo phá thai. Ngược lại, hàng năm ở nước ta, theo thống kê của Bộ Y tế ước tính có 800.000 đến 1 triệu ca nạo phá thai trong khu vực y tế công lập (nếu tính cả khu vực tư nhân, con số sẽ lớn đến chừng nào), đa số do không áp dụng các biện pháp ngừa thai.

Không biết chính xác thuốc ngừa thai đầu tiên vào Việt Nam từ năm nào, nhưng chắc chắn một điều là cũng như thế giới, nó đã hứng chịu nhiều “dèm pha” trong thời gian đầu tiên. Còn nhớ khi phong trào dân số kế hoạch hoá gia đình rộ lên những năm 1980 - 1990, khi tuyên truyền chuyện đặt vòng hay dùng bao cao su, không ít người cho rằng như thế là tạo điều kiện cho việc lăng nhăng, vụng trộm; còn khi bàn đến chuyện dùng thuốc có phụ nữ lại e ngại sẽ bị nám da, mọc râu, ung thư hay sau này sẽ sinh con dị tật. Bởi vậy dù thuốc cấp miễn phí, nhưng nhiều người vẫn mang về nhà rồi… vất bỏ!

Mọc râu, ung thư, sanh con dị tật do thuốc ngừa thai thì y học khẳng định không có, nhưng dĩ nhiên cũng như bất cứ loại thuốc nào, bên cạnh tác dụng chính bao giờ cũng có vài tác dụng phụ. Nhưng nếu so với những thiệt hại và nguy hiểm do phá thai vì lỡ có thai thì thuốc vẫn tốt hơn nhiều.

Thật ra cũng nhờ sự tích cực tuyên truyền, vận động mà thuốc mới có chỗ đứng như hiện nay, đặc biệt là loại khẩn cấp. Đúng như tên gọi, thuốc ngừa thai khẩn cấp dùng 2 viên, viên đầu trong vòng 72 giờ sau quan hệ, viên thứ nhì cách viên đầu 12 giờ. Nhanh chóng và tiện lợi như thế, rồi quan niệm về tình dục trong giới trẻ ngày càng thoáng, nên có dạo Postinor-2 (loại thuốc khẩn cấp phổ biến ở Việt Nam), bán chạy… như tôm tươi! Nhưng thuốc này cũng làm không ít phụ nữ phát sợ vì những tác dụng phụ như buồn nôn, rong kinh, rối loạn chu kỳ…

Thuỷ, một bệnh nhân vào BV Từ Dũ cuối năm qua vì có thai sau khi dùng thuốc ngừa thai khẩn cấp. Chị uống thuốc như chỉ dẫn nhưng vẫn mang thai. Hoá ra, viên chị dùng là thuốc giả, mua trôi nổi ngoài thị trường. Năm qua, công an Hà Nội đã phát hiện hàng chục ngàn viên Postinor-2 giả vận chuyển từ Trung Quốc sang, thậm chí có nhà thuốc còn tổ chức đóng gói Postinor-2 giả hẳn hoi rồi tung ra thị trường. Một hộp làm xong bán 9.000 đồng, đến tay người tiêu dùng giá hơn 20.000 đồng. Lợi như thế, nên bọn bất lương rất thích làm thuốc ngừa thai giả. Trên thế giới hiện nay thuốc ngừa thai là một trong những mặt hàng được sản xuất nhiều nhất và bán chạy nhất, với doanh số hàng năm khoảng 41 tỉ USD!

Theo Vân Hà

Sài Gòn tiếp thị