Dân sinh
Fica
DTiNewsChợ Đồng Văn mới - sân khấu lạnh lẽo
(Dân trí) - Cuối tuần, chợ Đồng Văn đón người về họp phiên trong tiếng khèn Mông hoang dã, chứng kiến những cuộc trò chuyện bên bát rượu sóng sánh, để rồi ngả nghiêng say mỗi khi tàn phiên trong men rượu ngô thơm nồng... Nhưng đó là chuyện của quá khứ!
Hình thành từ những năm 20 thế kỷ trước, chợ Đồng Văn tồn tại như một yếu tố không thể tách rời cùng phố cổ Đồng Văn của Hà Giang. Là nơi giao thương, trao đổi, giao lưu trong những phiên chợ màu sắc ngay cạnh khu phố cổ đông đúc, chợ nhanh chóng trở thành điểm hội tụ văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Mông.
Người xuống chợ thuộc từng viên đá, từng vị trí đặt bếp của chảo thắng cố. Vào cuối tuần, chợ đón người về họp phiên trong tiếng khèn Mông hoang dã, chứng kiến những cuộc trò chuyện của các đấng nam nhi bên bát rượu sóng sánh, để rồi ngả nghiêng say mỗi khi tàn phiên trong men rượu ngô thơm nồng.
Sự cộng sinh giữa phố và chợ ở Đồng Văn đã tạo nên một di sản cả vật thể lẫn phi vật thể độc đáo. Điều này giải thích vì sao phố - chợ của huyện Đồng Văn lại trở nên nổi tiếng đến vậy. Hiện tại, trong khi cụm phố đang xuống cấp thì phần chợ được xây bằng đá vẫn tồn tại gần như nguyên vẹn.
Và thật bất ngờ, chợ đã chuyển sang địa điểm mới, với những kiến trúc xa lạ. Ngôi chợ đá cũ vẫn còn đó, vắng tanh, lạnh lẽo, không còn sức sống bởi thiếu hơi người. Có thể vì lí do bảo tồn mà phải chuyển địa điểm chợ, nhưng nếu chợ không tồn tại cùng hiện thực cuộc sống thì nó cũng giống như tượng sáp hình người đứng trên sân khấu mà thiếu trái tim vậy.
Chợ Đồng Văn khi chưa chuyển địa điểm.
Sáng sớm tại một phiên chợ Đồng Văn. Khu chợ kề sát những mái ngói của khu phố cổ tạo nên một không gian hấp dẫn những ai đã từng đến đây.
Các dãy nhà xây bằng đá và lợp ngói kiểu cổ rất phong cách.
Màu sắc của phiên chợ là sự cộng hưởng trong khu phố cổ.
Một người Mông đi chợ phiên.
Món thắng cố nổi tiếng.
Một bàn rượu bên trong chợ.
Chợ Đồng Văn ở địa điểm mới:
Con đường dẫn vào chợ mới cách chợ cũ không xa.
Chợ mới là một bãi đất khá rộng và có 2 dãy nhà được xây như thế này.
Rải rác quanh bãi đất khu vực chợ là những lán được dựng lên để làm quầy hàng.
Kiến trúc bên trong của một dãy nhà khu chợ mới.
Bàn rượu bây giờ đã khác...
Một gian hàng bên trong chợ.
... Và bên ngoài.
Chợ Đồng Văn cũ bây giờ:
Khu chợ cũ với các dãy nhà xây bằng đá xếp theo hình chữ U không còn cảnh mua bán mỗi khi đến phiên.
Bên trong một dãy nhà.
Vị trí cũ của một bếp nấu thắng cố đã tắt lửa.
Có thể sẽ không còn được nhìn thấy chợ phiên họp ở đây nữa.
Từ trong chợ nhìn ra khu phố cổ.
Hữu Nghị
