Nhập khẩu ô tô trong cơn bão nhập siêu

Theo nội dung Quyết định số 10/2008/QĐ-BCT được Bộ Công Thương ban hành về việc bổ sung mặt hàng ô tô nguyên chiếc từ 9 chỗ ngồi trở xuống vào danh mục hàng tiêu dùng để phục vụ việc xác định thời hạn nộp thuế nhập khẩu: các mặt hàng tiêu dùng nhập khẩu sẽ phải nộp thuế ngay đồng thời phải làm thủ tục ngay tại cửa khẩu nhập chứ không được chuyển cửa khẩu.

Nếu trước kia các doanh nghiệp được phép đóng thuế sau 30 ngày nhận xe thì nay họ sẽ phải đóng thuế ngay rồi mới đem xe về. Đối với các trường hợp có bảo lãnh thì thời hạn nộp thuế được tính bằng thời hạn bảo lãnh, nhưng không quá 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan.

Người tiêu dùng dè dặt

Theo các doanh nghiệp, các showroom ô tô nhập khẩu đang lâm vào tình cảnh “buồn thiu” thậm chí nhiều nơi cả ngày không có một khách hàng nào qua lại thăm hỏi.

Thực tế này xuất phát từ 4 quyết định tăng thuế nhập khẩu liên tiếp vừa qua của chính phủ khiến khách hàng tỏ ra dè dặt trước tình hình giá xe ngày càng lên cao. Tâm lí chờ đợi lạm phát hạ nhiệt là câu trả lời của đại đa số khách hàng trong thời điểm này.

Ngoài ra, một lí do nữa khiến khách hàng không mặn mà lắm với các showroom vào thời điểm này bởi ngoài chuyện các loại thuế áp vào ô tô nhập khẩu ra, thì sang tháng 6 tới giá một số mặt hàng thiết yếu, trong đó có xăng dầu chắc chắn thay đổi sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chi phí vận chuyển của các doanh nghiệp nhập khẩu mà chính khách hàng sẽ phải bỏ tiền ra trả.

Mặt khác, nếu lựa chọn các sản phẩm của các doanh nghiệp lắp ráp ô tô trong nước thì tới thời điểm này mới chỉ có Toyota, Ford và Vidamco chính thức công bố mức giá mới, đón lõng luôn cả những biến chuyển của thị trường tháng 6 tới đây, còn lại gần chục nhà lắp ráp đều chưa có động thái gì.

Điều đó đã khiến khách hàng tạm dừng ý định mua xe, chờ đợi thêm một thời gian ngắn nữa cho thị trường bình ổn giá cả rồi mới quyết định đến phương án mua xe gì.

Đoạn kết cho các doanh nghiệp nhỏ?

Công bằng mà nói thì Quyết định số 10 của Bộ Công Thương chưa phải là cú đấm quyết định sống còn cho các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô nhưng cũng đủ khiến họ choáng váng.

“Trước đây thuế chỉ phải nộp sau 30 ngày kể từ ngày nhận hàng đã giúp chúng tôi giảm được nhiều gánh nặng về tài chính và có thể quay vòng được vốn” - giám đốc một công ty nhập khẩu ôtô tại Hà Nội tiết lộ.

Quyết định này chắc chắn sẽ khiến các công ty quy mô nhỏ điêu đứng khi mà số vốn của họ đã dốc hết vào những chuyến hàng trên đường cập cửa khẩu, nhu cầu khẩn thiết của họ hiện nay là làm sao huy động đủ tiền để hoàn thành thủ tục nhập xe.

Với quyết định mới của Bộ Công Thương cùng thuế suất nhập khẩu ô tô nguyên chiếc đã tăng thành đến 83% với những quyết định kể từ đầu năm, đã khiến cho một số doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhập khẩu quy mô nhỏ đã lao đao về bài toán kinh tế.

Trước kia, vào thời điểm thuế suất ở mức 60 - 70%, doanh nghiệp nhập khẩu còn có thể ung dung cạnh tranh với các liên doanh lắp ráp nhưng giờ đây, lợi nhuận cùa họ bị ảnh hưởng rất lớn khi luôn phải đưa ra những bài toán kinh tế đối phó với những thay đổi do các nhà quản lí đưa ra.

Tuy nhiên, việc Bộ Công Thương ra quyết định mới này cũng có những cái nhìn khá tích cực với nhận định thị trường xe hơi sẽ lập lại trật tự, công bằng hơn khi các nhà nhập khẩu cùng thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, không còn cảnh chạy ngược chạy xuôi với các văn bản thuế để quyết định thời điểm mở tờ khai.

Và bài toán nhập siêu

Đây sẽ là một thành công có thể thấy được của các cơ quan chức năng trong việc giảm tỷ lệ nhập siêu trong những tháng đầu năm 2008 này với việc hạn chế tình nhập khẩu ô tô như hiện nay (theo Tổng Cục thống kê, ước tính đến hết tháng tư, tổng giá trị cho mặt hàng ô tô nhập khẩu đạt 991 triệu USD).

Trước khi có quyết định số 10 của Bộ Công Thương, rất nhiều động thái cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong bài toán giảm nhập siêu nền kinh tế Việt Nam mà nhập khẩu ô tô, một ngành kinh tế góp phần lớn “thị phần” nhập khẩu và dòng chảy ngoại tệ ra nước ngoài, sẽ nằm trong tầm ngắm cần hạn chế.

Và thực tế cho thấy, hàng loạt các biện pháp mạnh được đưa ra khiến thị trường ô tô nhập khẩu lao đao; Thuế nhập khẩu ô tô tăng mạnh kể cả mới nguyên chiếc và đã qua sử dụng, thuế nhập khẩu linh kiện cũng tăng, các nguồn vốn vay phục vụ nhập khẩu xe bị hạn chế… đó là chưa kể các các khoản thuế tiêu thụ đặc biệt, trước bạ vẫn còn bỏ ngỏ khả năng có thay đổi cũng như tái áp dụng hạn ngạch nhập khẩu ô tô...

Đó có lẽ là những yếu tố khiến các nhà nhập khẩu ô tô cần tính toán kỹ nếu muốn tiếp tục tham gia vào thị trường ô tô Việt Nam bởi chừng nào tình trạng nhập siêu chưa được cải thiện, các nhà quản lý còn rất nhiều phương án để cải thiện bộ mặt của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh mất cân bằng về xuất nhập khẩu như hiện nay.

Việt Hưng