Muôn nẻo đường vay vốn cuối năm

Ông Nguyễn, kế toán trưởng một công ty may có trụ sở tại quận Tân Bình nói: “Chẳng bao giờ đến ngân hàng làm hồ sơ vay mà được ngay, nhất là trong vòng hơn một tháng trở lại đây. Hơn nhau ở chỗ quen mà thôi”.

Quen theo cách ông Nguyễn nói, công ty là khách quen, làm ăn uy tín với ngân hàng từ lâu năm sẽ được một số ưu tiên nhất định. Mạnh hơn là quen với nhân viên tín dụng, với người phụ trách cho vay của ngân hàng.

Trong hợp đồng vay vốn mới đây, dù là khách quen trên năm năm của ngân hàng, ông Nguyễn vẫn phải “chi cám ơn” gần 50 triệu đồng cho khoản vay hơn năm tỉ. Ông Nguyễn nói: “Chi phí này hạch toán vào các khoản xăng xe, công tác, tiếp khách rải ra trong nhiều tháng mới hết”.

Từ vay vốn quen

5% trị giá hợp đồng là mức chi phí mà ông Khanh, một người chuyên làm môi giới ngân hàng đưa ra cho những công ty có nhu cầu vay vốn từ vài chục tỉ trở lên từ đầu tháng 11.

Theo ông Khanh, chỉ có công ty quen mới nhận giá đó vì khi làm thủ tục cho vay phải chung chi, công làm thủ tục hồ sơ sao cho hợp lệ, khả năng thanh toán nợ tốt… Với mức 5% này, người môi giới còn đảm bảo cho công ty mức lãi suất vay ở khung ưu đãi hơn.

Ông Khanh nói: “Có nơi tính chi phí chỉ 2 - 3%, nhưng lãi suất phải trả tăng thêm 0,1 - 0,3% tháng thì cũng vậy, đường nào công ty cũng phải mất một khoản chi phí như nhau”.

Từ thời điểm này tới đầu năm tới là thời gian đáo hạn các khoản vay từ gói kích cầu, chưa kể các hợp đồng vay sản xuất kinh doanh đến hạn nhưng chưa thu hồi vốn được khiến doanh nghiệp phải nhờ đến mối quen ở các ngân hàng.

Quan hệ quen này sẽ giúp doanh nghiệp vay được vốn để đảo nợ. Bằng cách này, doanh nghiệp trả nợ ngân hàng đúng hạn, giữ được uy tín thì có thể vay tiếp trong vòng vài ngày sau.

Ông Khanh cho biết: “Vay vốn đảo nợ ngân hàng hiện có lãi suất 0,3% mỗi ngày. Tính theo tháng lên đến 9%, tưởng là cao nhưng thực tế thời gian trả lãi từ ba đến năm ngày là đã được ký hợp đồng vay mới”. Theo ông Khanh, người cho vay phải chia phần cho mối quen từ ngân hàng giới thiệu ra.

Chính nhờ mối quen từ ngân hàng mà người có vốn bên ngoài biết rõ doanh nghiệp đang cần vay có đáng tin để cho vay dù họ chẳng cầm tờ giấy nào của đơn vị cần vay.

Đến vay vốn lạ

Nguồn vốn trợ sức cho các tiểu thương, nhà kinh doanh nhỏ chủ yếu là từ thị trường cho vay tự do bên ngoài. So với giai đoạn đầu tháng 9/2009, lãi cho vay trên thị trường tự do chỉ có 5% mỗi tháng, nay đã tăng lên mức 7% mỗi tháng.

Một chủ cho vay ở khu vực quận 1 cho biết: “Lãi tăng vì nhu cầu vay vốn tăng, một phần do mùa làm ăn, một phần do ngân hàng xem xét kỹ hơn các khoản cho vay”. Với biến động giá vàng, giá đô la liên tục tăng, lãi suất vay vàng và USD vẫn giữ ở mức 1 - 1,5%/tháng, không tăng so với ba tháng trước.

Nhưng theo chủ cho vay này, số người có nhu cầu vay tiền đồng tăng nhiều, số vay vàng và đô khá ít. Có doanh nghiệp cầm cả sổ hồng, giấy xe hơi đến vay cả chục tỉ nhưng để hạn chế rủi ro và cũng dễ đòi, người cho vay chỉ thích các khách vay số tiền nhỏ từ vài trăm triệu đến dưới một tỉ.

Chủ một hệ thống siêu thị nội thất tại TPHCM đang mở rộng thêm nghề tay trái là cho vay lấy lãi từ nguồn vốn gia đình cho biết: “Tôi thường cho đối tác, bạn hàng, hoặc công ty mà mình biết rõ vay, lãi suất chỉ cao hơn ngân hàng từ 0,5 - 1%/tháng. Trước đây mỗi tháng chỉ có rải rác vài ba mối đến vay nhưng từ đầu tháng 11 đến giờ đã có hơn 20 người hỏi vay.

Họ xa lạ với tôi đã đành, mà điều tôi lo hơn, là họ còn chấp nhận lãi suất lên đến 8 – 10%/tháng”. Việc chấp nhận lãi suất cao như vậy cũng khiến người cho vay ngạc nhiên, bởi theo người này, “mức đó thì làm sao mà tính toán lợi nhuận công ty nổi…”

Theo Bích Thuỷ
Báo SGTT