Bất cập khi nhiều gói đấu thầu qua mạng chỉ có 1 nhà thầu tham dự

Tại Hội nghị Đấu thầu qua mạng diễn ra sáng nay (14/10), ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu cho rằng, bên cạnh những lợi ích tích cực thì vẫn còn nhiều bất cập xoay quanh việc đấu thầu qua mạng.

Xét về hiệu quả, việc đấu thầu qua mạng giúp rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu, trung bình từ 5 - 8 ngày, so với đấu thầu truyền thống.

Theo số liệu thống kê, trong 9 tháng đầu năm 2020 đã có 36.628 bên mời thầu, 27.710 nhà thầu đăng ký tham gia đấu thầu điện tử. Về đăng tải thông tin đấu thầu hệ thống có 368.283 kế hoạch lựa chọn nhà thầu, 90.741 thông báo mời thầu được thực hiện.

Trong đó, số lượng gói thầu điện tử đạt 67.672 (chiếm tỷ lệ 84,9%. Tổng giá trị gói thầu đấu thầu qua mạng đạt 198.585 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 51,8%). 

Tuy nhiên, ông Tuấn cũng cho rằng, đấu thầu qua mạng không phải là chiếc đũa thần kỳ, đấu thầu qua mạng cũng không phải là công cụ giải quyết bài toán cạnh tranh công bằng, minh bạch với hiệu quả kinh tế như mong đợi.

Lý do là bởi, đấu thầu qua mạng hiện vẫn còn nhiều tồn tại, khó khăn. Đơn cử như tỷ lệ các nhà thầu tham dự bình quân đấu thầu qua mạng chỉ đạt 2,4 nhà thầu/gói thầu. Qua con số này thể hiện, tính cạnh tranh của đấu thầu qua mạng chưa thực sự cao.

Ngoài ra, ông cũng chỉ ra thực tế, có rất nhiều gói thầu chỉ có 1 nhà thầu tham gia và tỷ lệ tiết kiệm thấp. Ví dụ như có những gói thầu chỉ đạt tỷ lệ tiết kiệm dưới 1%.

Từ đó, nhiều bên liên quan đặt ra câu hỏi là liệu có dàn xếp trong việc đấu thầu qua mạng hay không. Hay có những trường hợp, trong hồ sơ mời thầu có những điều kiện đưa ra không phù hợp với quy định của pháp luật trong hồ sơ mời thầu.

Cũng tại Hội nghị đấu thầu, một đại diện của Bộ thông tin và Truyền thông đưa ra ý kiến, nếu chủ đầu tư thực sự công tâm, đảm bảo cạnh tranh công bằng thì qua mạng hay không qua mạng sẽ như nhau. Nhưng điểm vượt trội của đấu thầu qua mạng là số hóa thông tin, rút ngắn thời gian và nâng cao hơn tính minh bạch.

Ông Phạm Thy Hùng, Giám đốc Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia thông tin, hiện hệ thống mạng đấu thầu quốc gia đã có những bước cải tiến lớn như: Triển khai tiện ích cho bên mời thầu, nhà thầu có thể nộp hồ sơ đăng ký trực tiếp; Cho phép nhà thầu kê khai dữ liệu về năng lực, kinh nghiệm khi tham gia đấu thầu qua mạng; Mở rộng phạm vi áp dụng đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn một giai đoạn hai túi hồ sơ;  Chức năng ký số nhà thầu liên danh trong đấu thầu qua mạng.

Đặc biệt, trong năm 2021, Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia sẽ đưa vào vận hành mạng đấu thầu quốc gia qua mạng tổng thể theo hình thức PPP.