Chế độ ăn nhiều đạm hạn chế các lợi ích trao đổi chất khi giảm cân

Thứ năm, 13/10/2016 - 00:12

(Dân trí) - Ăn kiêng đôi khi tiêu thụ thêm protein để làm dịu cơn đói và ngăn ngừa sự mất các mô cơ, trong khi việc mất các mô cơ thường đi kèm với việc giảm cân.

Tiến sĩ Bettina Mittendorfer (bìa trái) đo chiều cao của Mary Akin để tính chỉ số khối cơ thể IBM – chỉ số dựa trên tỷ lệ giữa chiều cao và cân nặng. Akin đã tham gia vào 1 nghiên cứu nhằm giúp phụ nữ giảm cân và xác định các ảnh hưởng của chế độ ăn giàu đạm tới việc giảm cân.

Tuy nhiên, trong 1 nghiên cứu mới đây với sự tham gia của 34 phụ nữ bị béo phì, các nhà nghiên cứu tại Trường y khoa của Đại học Washington lại phát hiện rằng: ăn quá nhiều chất đạm sẽ tiêu diệt 1 lợi ích quan trọng đối với sức khỏe của việc giảm cân: cải thiện độ nhạy của insulin – rất quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Những phát hiện này đã được công bố ngày 11/10 trên tạp chí Cell Reports.

Tiến sĩ, giáo sư y khoa Bettina Mittendorfer cho biết: chúng tôi thấy rằng ở những phụ nữ giảm cân và ăn nhiều đạm thì không có bất kỳ sự cải thiện nào về độ nhạy insulin. Tuy nhiên, những người sụt cân trong khi ăn ít chất đạm lại nhạy hơn đối với insulin. Điều này hết sức quan trọng vì ở rất nhiều người thừa cân và béo phì, insulin không kiểm soát được lượng đường trong máu, và kết quả là dẫn đến mắc bệnh tiểu đường loại 2.”

Độ nhạy insulin là 1 dấu hiệu tốt về khả năng trao đổi chất của cơ thể - thường được cải thiện khi sụt cân. Trong thực tế, những người phụ nữ tham gia vào nghiên cứu này đã giảm cân và ăn ít chất đạm thì có độ nhạy với insulin được cải thiện tới 25 – 30%.

Trong khi ăn kiêng để giảm cân, một số người ăn thêm chất đạm để khỏi cảm thấy đói. Đôi khi, chất đạm cũng được khuyến khích để giữ cho người ăn kiêng không bị mất quá nhiều mô nạc khi họ cố gắng giảm chất béo, tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thấy rằng chế độ ăn kiêng với lượng đạm cao sẽ ngăn chặn sự cải thiện độ nhạy insulin và cũng là ngăn chặn 1 trong những lợi ích sức khỏe lớn nhất của việc giảm cân.

Mittendorfer và các đồng nghiệp đã nghiên cứu 34 phụ nữ trong độ tuổi từ 50 đến 65 bị béo phì. Mặc dù những phụ nữ này đều có chỉ số IBM nhỏ nhất là 30 – chỉ số IBM lớn hơn hoặc bằng 30 cho thấy dấu hiệu của bệnh béo phì – không có bệnh tiểu đường.

Những người tham gia được phân chia ngẫu nhiên vào 1 trong 3 nhóm để nghiên cứu trong 28 tuần. Trong nhóm kiểm soát, những người phụ nữ đã được yêu cầu duy trì trọng lượng của họ. Trong 1 nhóm khác, những người tham gia có 1 chế độ ăn giảm cân, bao gồm cả lượng đạm theo đúng khuyến cáo hằng ngày: 0,8gr đạm cho mỗi cân trọng lượng cơ thể. 1 người phụ nữ 55 tuổi có thể nặng khoảng 81kg và tiêu thụ 65gr protein mỗi ngày.Trong nhóm còn lại, những người phụ nữ đã có 1 chế độ ăn được thiết kế riêng để giảm cân, nhưng họ ăn nhiều đạm hơn – 1,2gr cho mỗi 1 kg trọng lượng cơ thể, hoặc gần 100gr/ngày với 1 người phụ nữ nặng 81kg.

Khi những người tham gia ăn đúng lượng đạm tiêu chuẩn và giảm 10% trọng lượng thì nhận được các lợi ích về trao đổi chất: cải thiện độ nhạy insulin, cải thiện cấu trúc tế bào, giảm mất cân bằng ô xy hóa. Trong khi đó, những người ăn nhiều đạm hơn thì không nhận được những lợi ích đó mặc dù cũng giảm được 10% trọng lượng cơ thể.

Mittendorfer giải thích “Chúng tôi cung cấp cho họ tất cả các bữa ăn, và bọn họ đều có chế độ ăn cơ bản giống nhau. Sự thay đổi duy nhất là hàm lượng protein, cùng với những thay đổi rất nhỏ trong lượng chất béo hoặc carbonhyrate. Chúng tôi muốn xem xét lại tác động của protein đối với việc giảm cân.”

Chuyên gia dinh dưỡng Sue Waller (bìa trái) giới thiệu 1 bữa ăn cho Mary Akin

Các nhà nghiên cứu đã tập trung vào protein vì đối với phụ nữ sau mãn kinh, người ta tin rằng việc tiêu thụ thêm chất đạm có thể giúp bảo vệ mô nạc, giúp cho họ không bị mất quá nhiều cơ bắp khi bị mất chất béo.

Bà Mittendorfer phát biểu: “Khi bạn sụt cân, xu hướng thông thường là khoảng 2/3 là mô mỡ, 1/3 còn lại là mô nạc. Những phụ nữ ăn nhiều chất đạm hơn thì có xu hướng mất ít mô nạc hơn, nhưng con số chênh lệch trên tổng thể chỉ khoảng 0,45kg. Chúng tôi đã đặt câu hỏi về việc liệu 1 sự khác biệt nhỏ nhoi như vậy có mang lại lợi ích lâm sàng đáng kể nào hay không.”

Những người phụ nữ ăn lượng protein theo khuyến cáo có những lợi ích to lớn trong sự trao đổi chất, độ nhạy insulin của họ được cải thiện tới 25 – 30%. Các cải thiện này làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các bệnh tim mạch. Trong khi đó, những người có chế độ ăn giàu protein thì không có những cải thiện này.

Mittendorfer cho rằng “việc thay đổi hàm lượng protein có tác dụng rất lớn. Khi giảm cân thì các lợi ích trao đổi chất vẫn không bị giảm –những người ăn nhiều đạm sẽ không nhận được lợi ích này, mặc dù cân nặng của họ cũng giảm xuống 1 lượng giống như những người ăn ít chất đạm hơn.”

Hiện vẫn chưa rõ tại sao độ nhạy insulin không tăng đối với những người ăn nhiều đạm, và không biết rằng nếu đối tượng tham gia là nam giới hoặc các phụ nữ đã bị chẩn đoán là mắc tiểu đường loại 2 thì có thu được kết quả giống như vậy hay không.

Anh Thư (Tổng hợp)