Nữ đạo diễn được đề cử Oscar nhớ nhất… giao thông Việt Nam

Người ta thường nói “vạn sự khởi đầu nan”, việc gì lúc mới bắt đầu cũng nhiều khó khăn, nhưng khi được biết “My Home” là phim hoạt hình ngắn chuyên nghiệp đầu tay của bạn, người ta thật sự bất ngờ, dường như trong trường hợp của bạn, “vạn sự chẳng hề nan” mới đúng. Phương Mai cảm thấy thế nào trước sự khởi đầu khá suôn sẻ của mình?

Thật thú vị vì bản thân Mai cũng đã tự hỏi mình câu này khi được tin phim hoạt hình ngắn “My Home” lọt vào top 10 của danh sách đề cử. Thực sự mình không nghĩ rằng bộ phim lại có thể đi xa như vậy tại giải thưởng có tính cạnh tranh cao như giải Oscar.

Hiện tại, Mai rất vui nhưng cũng rất lo bởi Mai đang trải qua một thời kỳ khó khăn, chuẩn bị thực hiện bộ phim hoạt hình tiếp theo của mình. Bây giờ Mai lại sợ mọi người sẽ đặt những kỳ vọng lớn cho các dự án tương lai của Mai và Mai sẽ phải chịu áp lực không được phép sai lầm trong các dự án tiếp theo của mình.

Xem “My Home” cũng như một số phim hoạt hình ngắn khác bạn đã từng thực hiện, có thể cảm nhận thấy sự nữ tính, đầy xúc cảm trong từng thước phim. Là một cô gái - một cô gái Việt Nam, có một cuộc sống trải nghiệm hai nền văn hóa Đông - Tây, những điều này có giúp được gì cho bạn trong con đường nghệ thuật?

Trong quá trình làm phim, Mai luôn cố gắng kể những câu chuyện chân thực, những câu chuyện trực tiếp gây ảnh hưởng đến mình. Ví dụ, mình nghĩ sẽ không bao giờ thử làm phim hoạt hình có đề tài chính trị. Có lẽ vì vậy, khi bạn xem phim của Mai, bạn đã nhận ra sự nữ tính này, cũng như sự pha trộn của văn hóa phương Đông - phương Tây.

Thật sự, từ trước tới nay, Mai chưa bao giờ làm phim về Việt Nam dù có rất nhiều kỷ niệm của thời thơ ấu ở quê hương yêu dấu. Mai nghĩ rằng những câu chuyện ở Việt Nam quá gần gũi với mình đến mức khó mà kể lại một cách ngắn gọn, rõ ràng được.

Bạn thường tìm thấy cho mình cảm hứng nghệ thuật và đề tài sáng tạo từ đâu?

Mình tìm cảm hứng nghệ thuật và đề tài sáng tạo bằng cách quan sát cuộc sống hàng ngày, xem triển lãm, xem phim, xem kịch, nghe nhạc… Đối với Mai, tất cả mọi thứ đều có thể là một nguồn cảm hứng.

Cho tới giờ, xem những phim do Phương Mai thực hiện, người ta thấy đó là những câu chuyện ngắn kể về tình yêu, tình thân, tình bạn, tình người… Những thước phim mang màu sắc, hình ảnh cổ điển, lãng mạn. Đó có phải là đề tài và phong cách riêng của Phương Mai?

Sức mạnh của cảm xúc trong điện ảnh là một điều Mai luôn quan tâm đến. Một phim có cảm xúc sẽ khiến người xem khóc, cười, tự hỏi về số phận của nhân vật trong phim. Khi mình làm phim, mình cố gắng làm sao để người xem cũng cảm nhận thấy những cảm xúc đó.

Đối với Phương Mai, một phim hoạt hình hay cần có những tiêu chí cốt lõi nào? Ở Việt Nam, lĩnh vực làm phim hoạt hình chưa sôi động và còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức. Bạn có lời khuyên nào cho những bạn trẻ đang theo đuổi con đường làm phim hoạt hình ở Việt Nam?

Đối với Mai, một bộ phim hoạt hình hay cần phải bắt đầu từ một câu chuyện hoặc một ý tưởng tốt. Sau đó, người đạo diễn còn cần thiết kế các nhân vật, tạo bối cảnh cho phim, tạo ra sự chuyển động cho các nhân vật… Sẽ phải mất rất nhiều thời gian để làm phim, vì vậy lời khuyên duy nhất Mai có thể đưa ra cho người khác là các bạn phải kiên nhẫn.

Giải Oscar là giấc mơ của những người tham gia vào ngành công nghiệp làm phim. Những thành công ban đầu của “My Home” có tạo nên điều gì khác lạ trong cuộc sống và công việc của bạn?

Hiện tại thì không. Bộ phim mới chỉ lọt vào danh sách top 10 thôi, vì vậy chưa có sự thay đổi lớn nào trong cuộc sống hàng ngày của Mai.

Cơ duyên nào đã đưa bạn đến với đam mê và sự nghiệp làm phim hoạt hình?

Mai đến với ngành nghề này là bởi niềm đam mê với vẽ, và vì mình muốn làm điều gì đó khiến cuộc sống sôi nổi lên. Vì vậy, mình đã nhanh chóng chọn học ngành mỹ thuật và làm phim hoạt hình.

Nếu phác họa nhanh những hình ảnh về đất nước Việt Nam, về thành phố Hồ Chí Minh, về gia đình và quãng thời gian sống ở quê nhà, đối với Phương Mai, đó sẽ là những hình ảnh và màu sắc như thế nào?

Nhiều hình ảnh và âm thanh lắm. Xe máy, giao thông, hương vị của các quán ăn vỉa hè, sân trường, những trò chơi từng chơi khi còn nhỏ, hương vị của ẩm thực Việt Nam, những buổi họp mặt gia đình mỗi dịp Tết…

Cảm ơn Phương Mai vì đã nhận trả lời phỏng vấn!

Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ vừa công bố danh sách đề cử gồm 10 phim hoạt hình ngắn có cơ hội nhận giải Oscar vào đầu năm 2016 tới đây, trong danh sách này có phim hoạt hình “My Home” (Nhà của tôi, tên tiếng Pháp: Chez Moi) được thực hiện bởi một nữ đạo diễn mang hai quốc tịch Việt - Pháp, cô là Nguyễn Phương Mai.

10 bộ phim này sẽ tiếp tục được các thành viên trong ban giám khảo ở hạng mục Phim hoạt hình ngắn xuất sắc nhất tại giải Oscar bỏ phiếu bình chọn để tìm ra danh sách đề cử chính thức với chỉ 5 bộ phim.

Năm nay, có 60 bộ phim hoạt hình ngắn tham gia tranh giải và “Nhà của tôi” là một trong 10 phim xuất sắc nhất.

Chuyện phim kể về cậu bé Hugo và những đổi thay trong cuộc sống của cậu khi bỗng nhiên trong nhà không chỉ có mẹ và Hugo, mà còn có thêm bóng dáng một người đàn ông với hình dáng nửa người - nửa chim, khiến cậu bé vừa tò mò vừa sợ hãi.

Người đàn ông mang hình dáng kỳ dị ấy luôn để lại những chiếc lông đen xấu xí rải rác khắp nhà. Mới đêm trước, Hugo còn được mẹ choàng chăn ấm đi ngủ, vậy mà hôm sau, khi em thức dậy, người đàn ông này đã xuất hiện trong nhà, thật là một cú sốc đối với Hugo, mọi điều liền trở nên lạ lẫm…

​Bộ phim dài 12 phút đã từng tham dự nhiều sự kiện điện ảnh, cũng đã giành được một số giải thưởng, nhưng việc được đề cử (dù chưa chính thức) tại giải Oscar 2016 là thành công lớn nhất của phim cho tới lúc này.

Nữ đạo diễn trẻ Nguyễn Phương Mai sinh năm 1988 ở TPHCM và đã sống ở đây đến năm 15 tuổi. Sau đó, cô sang Paris (Pháp) học tập và bắt đầu theo đuổi nghệ thuật. Hiện giờ, Phương Mai đang sống ở Paris và làm việc với tư cách nhà làm phim hoạt hình. “My Home” được xem là phim hoạt hình ngắn chuyên nghiệp đầu tiên của cô.

Bích Ngọc