Mãn kinh: Những điều cần biết

Mãn kinh là gì? Là khi kinh nguyệt của phụ nữ ngừng hẳn.

Kinh ngừng bao lâu thì gọi là mãn? Các nhà khoa học cho rằng một năm liền không có kinh mới gọi là mãn.

Mãn kinh xảy ra ở độ tuổi nào: Theo đông y, 7 x 7 = 49, lúc này kinh thủy hết. Tất nhiên giới hạn thường là 49 - 55 tuổi. Cũng có người mãn kinh sớm hơn mà không có nguyên nhân bệnh lý.

Điều gì xảy ra trong cơ thể người phụ nữ mãn kinh?

Buồng trứng hoạt động từ khi cô gái dậy thì. Đến giai đoạn này chúng đã "lên lão" dẫn đến hậu quả:

- Sự rụng trứng không còn nữa. Các nang trứng thoái hóa, không "chín và rụng" trong mỗi chu kỳ như xưa nữa.

- Các hormone buồng trứng cũng giảm theo gây ra những biến đổi tâm lý, những khó chịu trong một thời gian dài (tính theo đơn vị năm) mới có thể thích nghi được.

Tại sao buồng trứng lại ngưng hoạt động?

Đây là câu hỏi chưa có lời giải. Với sự tiến bộ của khoa học tuổi thọ của phụ nữ có thể kéo dài nhiều chục năm nhưng tuổi mãn kinh vẫn như một cột mốc trơ gan cùng thời gian.

Buồng trứng không hoạt động nhưng tử cung có thể mang thai được không?

Về nguyên tắc nếu các nhà sản khoa cho phép thụ tinh trong ống nghiệm, dùng nội tiết để làm dầy niêm mạc tử cung thì phôi vẫn làm tổ và thai nhi vẫn lớn lên được.

Vì sao phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh lại bị tăng cân, béo phì?

Có ba lý do rất chính đáng:

- Trung khu ngon miệng là “làng xóm" của trung khu điều khiển hoạt động của buồng trứng. Khi trung khu sinh dục bị "về hưu" nó bèn kích thích trung khu ngon miệng - người già khoái ăn là vậy.

- Ở độ tuổi này con cái đã trưởng thành người phụ nữ có gia đình ổn định, giảm nhiều nỗi lo về kinh tế và học tập của con cái.

- Quá trình tích tuổi và sự tăng testosterone làm mỡ có xu thế "hướng tâm" tức là vùng bụng thường to ra bởi những lớp mỡ.

Tại sao phụ nữ ở độ tuổi này thường khó tính?

Sự thiếu hụt hormone buồng trứng đã thúc đẩy những rối loạn về tâm lý: dễ bực bội, dễ bị kích động, lo âu, cảm giác không còn hấp dẫn, con cái có gia đình riêng không còn gắn bó nữa nên thường cảm thấy cô đơn. Sự lão hóa làm giảm sút trí nhớ, mất tập trung, làm việc thiếu năng động.

Làm thế nào giảm bớt khó khăn cho phụ nữ mãn kinh?

Ngoài việc sử dụng hormone thay thế để giảm bớt những rối loạn thì một chế độ ăn uống và tập luyện đúng mức sẽ góp phần khắc phục hậu quả của mãn kinh.

Tránh: rượu, bia, thuốc lá, cà phê, nên uống nước mát như nước rau má, nước sâm, hoa hòe, hoa cúc. Sữa đậu nành là thức uống tốt nhất vì nó chứa nhiều calsi và estrogen thực vật.

Ăn: nên ăn thực phẩm từ thực vật. Không ăn nhiều thịt bởi protein của thịt gây trở ngại cho việc đồng hóa calsi. Đậu nành sẽ thay thế đạm động vật, các loại rau xanh có chứa calsi và vitamine nhóm B, vitamine A, C rất tốt cho sức khỏe. Nên bổ sung vitamine E mỗi ngày.

Không ăn mặn quá vì muối làm tăng bài tiết calsi ra nước tiểu.

Không ăn tối quá trễ, tốt nhất là kết thúc bữa tối trước 19 giờ vì sự tổng hợp mỡ diễn ra về ban đêm mạnh hơn ban ngày. Ăn tối trễ, ăn đêm sẽ làm bụng to ra.

Tạo cuộc sống năng động hơn, thường xuyên làm việc, tập luyện với cường độ vừa phải như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, đi bơi, dancing.

Buổi tối nên tắm ngâm trong nước nóng. Nếu có đau nhức nên ngâm chân trong nước nóng pha chút muối hột hoặc nước lá ngải cứu. Bạn sẽ có một giấc ngủ êm dịu.

Theo Bác sĩ Lê Thúy Tươi
Phụ nữ TPHCM