Chữa bệnh bằng thức ăn

Theo quan niệm của y học phương Đông, bệnh tòng khẩu nhập, nghĩa là bệnh từ miệng mà vào, nếu ăn uống không điều độ sẽ phát sinh bệnh tật. Ăn ít, hoặc ăn không đủ vị làm cho cơ thể hao mòn, thể trạng xanh xao gầy yếu. Ăn quá nhiều, khẩu phần ăn mất cân đối thường làm hao tổn tâm vị, trường vị và làm hại đến can, cơ thể mất tinh hoa, khí huyết kém lưu thông, gây ứ trệ, bệnh tật từ đó mà phát sinh. Dưới đây là một vài cách trị bệnh bằng việc ăn uống.

1. Người có thể trạng âm hư biểu hiện tính tình u uất, hay nổi nóng, hay cáu gắt, ban ngày cảm thấy lạnh lẽo, ban đêm cảm thấy bức bối và khó thở, lòng bàn tay bàn chân nóng, gò má ửng đỏ, hay nằm sấp, chân tay co quắp, ngại vận động. Người như vậy nên ăn nhiều các món ăn bổ âm như: lê, dâu, mía, mộc nhĩ, vừng đen, lạc, rau chân vịt, mật ong, hải sâm, ba ba....

2. Ăn uống thanh đạm nhưng phải đủ chất và thay đổi thức ăn thường xuyên. Nên ăn nhiều rau quả, nhiều loại đậu đỗ, cá, thịt nạc, dầu thực vật. Không nên ăn mỡ động vật. Ăn đúng bữa, không để đói quá mới ăn, không ăn khi còn đang no bụng, không ăn quá no.

3. Người có thể trạng dương hư biểu hiện da lạnh, chân tay lạnh, gân cốt lỏng lẻo, khó thở ra, khó cúi xuống, thích yên lặng. Người như vậy nên ăn nhiều các món ăn bổ dương như: Táo, hạt sen, gạo nếp, gà, thịt bò, dạ dày bò, dạ dày dê, rùa, cá diếc, lươn...

4. Khi ăn, thức ăn qua miệng vào trong trường vị, hoả ở mệnh môn chưng nấu làm cho thức ăn nhừ nát, khí bổ của thức ăn bốc lên phế sinh ra thủy rồi đến tâm để từ đó lại toả đi nuôi dưỡng khắp các tạng trong cơ thể.

5. Thức ăn có 5 vị. Vị đắng thuộc về hoả sẽ đi vào tâm, vị chua thuộc về mộc sẽ đi vào can, vị ngọt thuộc về thổ sẽ đi vào tỳ, vị cay thuộc kim sẽ đi vào phế, vị mặn thuộc thủy đi vào thận. Ắn chua quá thì tỳ khí bị diệt, ăn mặn quá thì tâm khí bị ức nén, ăn ngọt quá thì phế khí bị suyễn gấp, ăn đắng quá thì tỳ khí bị khô táo, ăn cay quá thì hại về thần chí.

6. Màu thức ăn cũng có tác dụng riêng cho từng tạng. Màu đỏ thuộc hoả nên bổ tâm và tiểu trường, màu xanh thuộc mộc nên bổ can và đởm, màu vàng thuộc thổ nên bổ tỳ và vị, màu trắng thuộc kim nên bổ phế và đại trường, màu đen thuộc thủy nên bổ thận và bàng quang.