Cholesterol có lợi hay gây hại cho sức khoẻ?

Hơn nữa, gia đình tôi đã từng có người bị tai biến mạch máu não do xơ vữa động mạch vì thừa cholesterol. Vì thế tôi hầu như không dám cho con ăn các thực phẩm có chứa cholesterol như tim cật, óc lợn, mỡ động vật, thậm chí cả trứng... Xin hỏi bác sĩ, vậy cholesterol có lợi hay gây hại cho trẻ? Nguyễn Phú Vinh (Thanh Chương, Nghệ An)

TS Lê Bạch Mai, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia trả lời:

Tôi nói cholesterol là chất không thể thiếu trong thực đơn của trẻ, vì đây là một chất vô cùng cần thiết, quan trọng cho vững chắc về thành mạch của trẻ, liên quan chặt tới sự phát triển trí não. Còn trong trường hợp thiếu cholesterol sẽ khiến thành mạch không có sự vững chắc, trẻ sẽ không có sự phát triển tốt về trí não.

Vì thế, các bà mẹ không nên quá hốt hoảng với những thông tin cholesterol có ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ người sử dụng. Vì cũng tương tự các chất khác, sự thiếu hay thừa cholesterol đều gây ảnh hưởng không tốt với sức khoẻ. Việc quan trọng là phải cân đối, bổ sung các nhóm thực phẩm ra sao, lựa chọn các thực phẩm nào để vừa đủ nhu cầu cholesterol của cơ thể.

Tuy cholesterol là cần thiết, nhưng cần lưu ý lựa chọn chất này từ thực phẩm tốt cho trẻ. Trong nội tạng động vật như tim, cật, gan, óc…có chứa rất nhiều cholesterol, nhưng không nên bổ sung cholesterol cho trẻ từ nguồn này. Có một loại thực phẩm có chứa hàm lượng cholesterol tối ưu nhất, dễ hấp thu nhất, ít bị lắng cặn nhất đó là cholesterol ở trong trứng.. Với trẻ em, mỗi tuần ăn đủ 4-5 quả trứng để cung cấp đủ lượng cholesterol cần thiết cho cơ thể.

Vì thế, chị không nên quá khắt khe trong khẩu phần cho con, kiêng tuyệt đối các nhóm thực phẩm trên mà cần linh hoạt, bố trí hợp lý các nhóm thực phẩm trong bữa ăn, đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ.

Không chỉ quan trọng với trẻ nhỏ, mà cholesterol cũng có liên quan chặt chẽ tới sức khoẻ của người lớn. Ở người lớn, thiếu hay thừa cholesterol đều liên quan tới bệnh đột quỵ (tai biến mạch máu não). Cụ thể, nếu thừa cholesterol làm cholesterol trong máu cao, gây xơ vữa động mạch có tăng huyết áp. Từ đó có thể dẫn đến tai biến mạch máu não là do thành mạch bị chít hẹp, máu mang ôxy không lưu thông đủ lên não để nuôi dưỡng,

Còn với những người ăn uống quá kiêng khem, lựa chọn những thực phẩm nghèo cholesterol cũng dẫn đến hậu quả cơ thể bị thiếu cholesterol. Lúc này, người bệnh không có tăng huyết áp, nhưng cũng có thể bị tai biến mạch máu não do xuất huyết não. Nguyên nhân là vì thành mạch yếu, bị vỡ ra máu bị tràn vào não thất, làm cho người bệnh tử vong nhanh.

Tôi xin nhấn mạnh, rất nhiều người tưởng rằng, chỉ những người  thừa cholesterol, có tăng huyết áp mới bị tai biến mạch máu não. Thực tế đã cho thấy, rất nhiều trường hợp, kể cả không có tăng huyết áp cũng bị tai biến như đã nói ở trên. Thậm chí, nhiều chuyên gia cho rằng, ở Việt Nam, tỉ lệ tử vong do tai biến mạch máu vì thấp cholesterol còn cao hơn tỉ lệ tai biến mạch máu não do cholesterol máu cao. Nhưng do tỉ lệ này thường rơi vào người nghèo nên không có điều kiện đi khám, hơn nữa, người bệnh thường tử vong ở nhà nên gây khó khăn trong việc xác định nguyên nhân.

Vì thế, việc cân đối khẩu phần dinh dưỡng theo lứa tuổi là rất quan trọng. Bất kể chất nào, dù thiếu hay thừa đều gây những ảnh hưởng không tốt cho sức khoẻ.

Hồng Hải (ghi)