“Bài toán” quy mô - chất lượng trong đào tạo đại học

(Dân trí) - “Chúng ta không thể nào giải được bài toán tăng quy mô mà vẫn giữ được chất lượng, thực tế này đã trở thành quy luật toàn cầu. Đây không chỉ là vấn đề của Việt Nam mà còn là vấn đề chung, kể cả với những nước rất có tiềm năng kinh tế, có truyền thống về giáo dục đại học.”

Đó là phát biểu của GS.TSKH Đặng Ứng Vận trong lễ bế mạc đợt khảo sát chính thức phục vụ đánh giá ngoài Trường ĐH Vinh. Việc đăng ký đánh giá ngoài nhằm mục đích để Trường ĐH Vinh được công nhận đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng, đồng thời làm cơ sở để nâng cao chất lượng đào tạo của Nhà trường; nâng cao vị thế của Nhà trường, giúp quảng bá và thu hút tuyển sinh trong môi trường cạnh tranh về giáo dục Đại học hiện nay và thực hiện kế hoạch đưa Trường Đại học Vinh trở thành thành viên của Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á (AUN) vào năm 2019.

Đợt khảo sát chính thức phục vụ đánh giá ngoài của Trường ĐH Vinh diễn ra từ ngày 25-29/3/2017. Đoàn chuyên gia đánh giá ngoài gồm có GS.TSKH Đặng Ứng Vận - trưởng đoàn; TS Hoàng Thị Xuân Hoa - thư ký; TS Vũ Viết Bình - thành viên Thường trực; PGS.TS Lê Phước Minh - Thành viên; PGS.TS Bùi Duy Cam - thành viên; GS.TS Lê Ngọc Hùng - thành viên; PGS.TS Huỳnh Văn Chương - thành viên; ThS Bùi Thị Thu Thủy - giám sát viên.

GS.TSKH Đặng Ứng Vận trình bày khái quát kết quả đợt đánh giá
GS.TSKH Đặng Ứng Vận trình bày khái quát kết quả đợt đánh giá

Kết thúc đợt khảo sát chính thức, đoàn chuyên gia đã nêu lên những cái được cũng như các mặt hạn chế của công tác tổ chức, đào tạo của trường. Với 10 tiêu chuẩn đánh giá được cụ thể hóa thành 61 tiêu chí, những đánh giá của đoàn là cơ sở giúp cho Trường ĐH Vinh hoàn thành các mục đích của chương trình đánh giá ngoài.

Trường ĐH Vinh hiện có số lượng chương trình đào tạo rất lớn: 50 chương trình Đại học chính quy, 24 chương trình đại học vừa học vừa làm, 7 chương trình đại học liên thông, 7 chương trình đào tạo học từ xa, 35 chương trình đào tạo Thạc sĩ, 15 chương trình đào tạo Tiến sĩ. Điểm mạnh là chương trình đào tạo rõ ràng, cụ thể, cấu trúc hợp lí, được thiết kế một cách có hệ thống, đáp ứng yêu cầu về chuẩn kiến thức, kĩ năng, đáp ứng linh hoạt nhu cầu của thị trường lao động.

Đại diện đoàn chuyên gia khảo sát và đại diện trường Đại học Vinh kí biên bản hoàn thành đợt đánh giá ngoài.
Đại diện đoàn chuyên gia khảo sát và đại diện trường Đại học Vinh kí biên bản hoàn thành đợt đánh giá ngoài.

Tuy nhiên, trước số lượng các chương trình đào tạo quá lớn, chất lượng đào tạo, nhất là với nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao gặp nhiều hạn chế, chưa thực sự hiệu quả. Trước thục tế đó, Trường ĐH Vinh cần hệ thống lại một cách chặt chẽ hơn các ngành, đoàn chuyên gia đưa ra khuyến cáo: “Nhà trường cần giảm quy mô đào tạo liên thông, vừa làm vừa học, đào tạo từ xa, đào tạo ngắn hạn để đảm bảo chất lượng đào tạo, nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội…”.

GS.TSKH Đặng Ứng Vận khẳng định: “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng” - nhà trường chỉ thực sự phát triển khi tập thể cán bộ, giảng viên, sinh viên phát huy được hết quyền làm chủ. Mặc dù mục tiêu đặt ra trong chất lượng đào tạo có những khó khăn nhất định, “nói dễ hơn làm, phán xét dễ hơn thực hiện” nhưng vấn đề là thời gian,, hôm nay chưa làm được nhưng có nỗ lực ngày mai, ngày sau chúng ta sẽ làm được”.

GS.TS Đinh Xuân Khoa ghi nhận sự đánh giá tích cực của đoàn đánh giá ngoài.
GS.TS Đinh Xuân Khoa ghi nhận sự đánh giá tích cực của đoàn đánh giá ngoài.

Các chuyên gia cũng khuyến nghị nên xây dựng các chương trình chất lượng cao, chương trình tiên tiến, chương trình Elite, hệ thống xuất sắc là giải pháp hữu hiệu để giải quyết bài toán quy mô - chất lượng đào tạo trong xu hướng đại chúng hóa đại học hiện nay. Nếu chỉ đào tạo đại trà, theo mặt bằng chung thì không thể đủ sức cạnh tranh.

Cần tham khảo các chương trình đào tạo tiên tiến quốc tế để thực hiện đối sánh chương trình đào tạo của nhà trường với các chương trình đào tạo trên. Đặc biệt, trường cần chú trọng tới nâng cao trình độ tiếng Anh, tin học cho sinh viên để có thể được nâng tầm lên quy mô khu vực.

Báo cáo sơ bộ của đoàn nhấn mạnh việc cần rà soát, phổ biến rõ ràng và kịp thời về nội dung chương trình đào tạo cho người học. Cần tăng cường các yếu tố đảm bảo chất lượng chương trình đào tạo thường xuyên và cần triển khai đầy đủ việc lấy ý kiến phản hồi của các bên liên quan để có kế hoạch điều chỉnh, đảm bảo chất lượng của các chương trình đào tạo.

Cac đại biểu tham dự đợt đánh giá.
Cac đại biểu tham dự đợt đánh giá.

Để đáp ứng nhu cầu đào tạo chất lượng cao, yêu cầu nghiên cứu khoa học công nghệ, việc nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ, giảng viên của trường cũng được đưa ra đánh giá. Đội ngũ giáo viên Trường ĐH Vinh cơ bản là giáo viên dạy sư phạm, bên cạnh những thuận lợi thì cũng đặt ra những vấn đề cần quan tâm. Quá trình tái cấu trúc, đề nghị nhà trường quan tâm giải pháp đổi mới tư duy, bứt phá hơn trong đội ngũ; đồng thời có giải pháp giảm biên chế; chú trọng đào tạo gắn với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hiện nay, 90% giảng viên của trường có trình độ thạc sĩ trở lên, nhưng vẫn còn khoảng 3% (22 giảng viên) mới đạt trình độ đại học nên chỉ tham gia công tác hướng dẫn hoặc trợ giảng. Khuyến nghị của đoàn là nhà trường cần kết hợp nâng cao trình độ giảng viên cao học và tuyển dụng thêm giảng viên có trình độ thạc sĩ.

Kết quả đợt đánh giá chính thức được công khai minh bạch trước toàn thể đại biểu, cán bộ, giảng viên Trường ĐH Vinh.
Kết quả đợt đánh giá chính thức được công khai minh bạch trước toàn thể đại biểu, cán bộ, giảng viên Trường ĐH Vinh.

Một vấn đề nữa cần lưu tâm trong công tác nâng cao chất lượng đào tạo của trường là tăng cường sự liên kết giữa sinh viên với nhà trường. Không chỉ là kết nối với sinh viên đang theo học mà còn với sinh viên đã tốt nghiệp nhằm có sự khảo sát, đánh giá về hiệu quả giáo dục, những cơ hội việc làm nhằm tạo định hướng đúng về đào tạo và định hướng nghề nghiệp cho sinh viên.

Hiện nay, nhà trường đã làm tốt công tác định hướng, giới thiệu việc làm cho sinh viên thông qua việc liên kết với các doanh nghiệp trên địa bàn tổ chức các hội chợ việc làm, mang đến cơ hội trải nghiệm cho sinh viên.

Hoài Phương - Đào Phương