Thách thức lớn nhất của giáo dục Việt Nam: Trẻ em bỏ học

“Báo cáo giám sát toàn cầu giáo dục cho mọi người năm 2008” cho thấy, Việt Nam có khoảng 1 triệu học sinh bỏ học. Ngoài vấn đề trẻ em bỏ học, Báo cáo giám sát đã đưa ra 2 khuyến cáo khác cho giáo dục Việt Nam. Đó là:

1. Năm 2008, với chỉ số phát triển giáo dục cho mọi người (EDI) là 0,899, Việt Nam chỉ đứng thứ 79 trên tổng số 129 quốc gia được khảo sát.

2. Việt Nam đang đứng trước nguy cơ không đạt được sáu mục tiêu giáo dục cho mọi người đến năm 2015 gồm: chăm sóc và giáo dục mầm non, phổ cập giáo dục tiểu học, đáp ứng nhu cầu học tập của thanh thiếu niên và người lớn, xóa mù chữ và môi trường tri thức, cân bằng giới và bình đẳng giới, chất lượng giáo dục.

Ngoài ra, bản báo cáo còn đưa ra những khuyến cáo chung khác cho khu vực Đông Nam Á như: Số lượng trẻ bỏ học không ngừng tăng lên trong vòng 6 năm trở lại đây và trở thành vấn đề cấp bách tại khu vực Đông Á với cả thảy trên 3 triệu trẻ em không đến trường. Trong đó, các quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức lớn nhất về số trẻ em bỏ học, là Việt Nam (1 triệu), Philippine (648.000), Myanma (487.000), Thái Lan (419.000) và Indonesia (414.000)...

Các chuyên gia của UNESCO khẳng định, nếu các chính sách về giáo dục không được xây dựng hướng tới trẻ em nghèo và thiệt thòi, tình trạng bất bình đẳng xã hội sẽ trở nên trầm trọng hơn do chất lượng giáo dục thấp và các hệ thống trường lớp phân hoá rõ rệt.

“Trấn an” về những khuyến cáo này, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển, cho rằng những thông tin mà báo cáo đưa ra là vấn đề đáng quan tâm. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề ở tất cả các địa phương mà chỉ tập trung ở vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Chính phủ Việt Nam và ngành giáo dục đào tạo đã đưa ra các giải pháp trước mắt và lâu dài thể trực tiếp giúp đỡ học sinh học kém, học sinh có hoàn cảnh khó khăn; giải pháp về học phí khi thực hiện đề án học phí mới; phát triển kinh tế xã hội ở các vùng khó khăn.

Thứ trưởng Hiển cho biết ngành giáo dục đã thống kê, có hai nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng bỏ học. Nguyên nhân thứ nhất là điều kiện kinh tế địa phương còn khó khăn, gia đình nghèo, các em phải đi học xa trong khi phương tiện đến trường thiếu, thậm chí nhiều học sinh thiếu ăn, thiếu mặc nên không thể đến trường.

Nguyên nhân thứ hai là bệnh thành tích của nhiều năm qua, chúng ta đã đánh giá học sinh không đúng thực chất, nay thực hiện đánh giá đúng năng lực học sinh, nhiều em học yếu nản nên bỏ học.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, trong thời gian tới, Việt Nam sẽ ưu tiên tăng ngân sách đầu tư cho phát triển giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục ở những vùng, miền khó khăn của đất nước, vùng có đông người dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Đồng thời, mở rộng các trung tâm giáo dục thường xuyên, giáo dục cộng đồng để tất cả người dân Việt Nam đều có quyền bình đẳng và được học tập

Không chỉ riêng Bộ GD-ĐT, nhiều tổ chức, đoàn thể đã tham gia như quyên góp sách giáo khoa, quần áo, tài chính… đảm bảo học sinh đến trường đều có sách vở. Các tổ chức chính trị xã hội cũng kết hợp với nhà trường phân công người giúp đỡ học sinh yếu kém…

M.M