"Thân mật" với bạn gái 15 tuổi nhưng không quan hệ, có bị xử lý hình sự?

Con trai tôi 20 tuổi, có bạn gái năm nay 15 tuổi. Mới đây, tôi phát hiện giữa 2 cháu đã có nhiều hành động thân mật như hôn môi, động chạm vào các vùng nhạy cảm của nhau. Trong trường hợp này, do bạn gái chưa đủ 16 tuổi, con trai tôi có phải chịu trách nhiệm trước pháp luật hay không?

Trả lời:

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, theo Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, dâm ô người dưới 16 tuổi được hiểu là hành vi của những người cùng giới tính hoặc khác giới tính, tiếp xúc về thể chất trực tiếp hoặc gián tiếp qua lớp quần áo vào bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm, bộ phận khác trên cơ thể của người dưới 16 tuổi nhưng không quan hệ tình dục.

Cụ thể, dâm ô bao gồm những hành vi như sau: Dùng bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm; Dùng bộ phận khác (Tay, chân, miệng, lưỡi…); Dùng dụng cụ tình dục tiếp với bộ phận sinh dục, nhạy cảm của người dưới 16 tuổi; Dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 tuổi dùng bộ phận khác trên cơ thể tiếp xúc với bộ phận nhạy cảm của mình hay các hành vi khác có tính chất tình dục nhưng không nhằm quan hệ tình dục (VD: Hôn môi, cổ, tai, gáy…) với người dưới 16 tuổi.

Còn khoản 1, Điều 146 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, người nào từ đủ 18 tuổi trở lên mà có hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hoặc không nhằm thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị xử lý hình sự về tội Dâm ô người dưới 16 tuổi và đối diện khung hình phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Đối chiếu với những quy định trên, có thể thấy những hành vi như hôn môi, sờ soạng cơ thể của con trai bạn với bạn gái 15 tuổi là hành vi có dấu hiệu của tội Dâm ô người dưới 16 tuổi. Với tội danh này, việc nạn nhân tự nguyện không phải căn cứ loại trừ trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội bởi độ tuổi và nhận thức của nạn nhân còn non nớt, chưa được xem là trưởng thành, đủ chín chắn để nhận thức được việc bản thân bị xâm hại.

Do đó, việc xử lý hành vi dâm ô không xét trên yếu tố tự nguyện của nạn nhân mà yếu tố mấu chốt là độ tuổi của người bị xâm hại.

Về cấu thành, đây là tội danh có đối tượng bị xâm hại là trẻ em. Về hình thức, hậu quả, tội danh này có cấu thành hình thức, tức không căn cứ hậu quả và những tổn hại của nạn nhân mà chỉ xét về hành vi vi phạm của người thực hiện hành vi đó. Ngoài ra, trong trường hợp người có ý định dâm ô nhưng chưa có hành vi cụ thể nào thể hiện ý định đó thì không cấu thành tội Dâm ô người dưới 16 tuổi.

Ngoài ra, Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết. Trong số các tội danh này không có tội Dâm ô người dưới 16 tuổi quy định tại Điều 146.

Do đó, nếu bị phát giác, con trai bạn có thể bị xử lý hình sự vì "thân mật" với bạn gái, bất chấp việc phía bị hại có đơn tố giác tội phạm hay kiến nghị khởi tố hay không.

Hoàng Diệu