Quy hoạch... trách nhiệm

Hôm vừa rồi ông bạn của tôi cần đi khám bệnh. Khi lâm sự mới thấy dạo này dịch vụ y tế thân thiện với dân quá mức, bước chân ra ngõ đi hướng nào cũng đến được bệnh viện. Thành phố Vinh nhỏ bằng cuốn vở học trò, ngay giữa Trung tâm là Bệnh viện đa khoa Thành phố, còn Đông Tây Nam Bắc hướng nào cũng có Bệnh viện xen lẫn vào khu dân cư.

Mỗi bệnh viện “chơi” một khoảnh, đến giờ nhìn lại thấy Vinh được bao bọc chung quanh tứ bề là bệnh viện, chưa nói gì xa xôi mà ngay chuyện môi trường sống của người dân đã hoàn toàn không phù hợp. Bạn tôi từ Sài Gòn ra chơi, lang thang một ngày khắp các ngõ ngách của Vinh, trở về “phán” một câu y như người bản địa: “Vinh có 3 cái nổi trội đi hướng nào cũng gặp là quán cà phê, dự án chung cư và bệnh viện”.

Vào những năm cuối của thế kỷ trước, Vinh có một đại lộ trong mơ, xứng đáng là tầm nhìn xuyên thời gian, đó là đại lộ 3 tháng 2. Nối từ Cảng hàng không về tới Quảng trường Hồ Chí Minh, ý tưởng của vị Chủ tịch UBND tỉnh đương thời là mở rộng không gian đô thị Vinh, để Vinh xích về gần với biển và đó sẽ là quỹ đất cho Nghệ An thu hút các dự án đầu tư chiến lược. Ấy vậy mà bây giờ ai cũng kêu là vô cùng lởm khởm, thậm chí có cả những đoạn dài được “băm” nhỏ cho hàng chục nhà ống sơn xanh đỏ tím vàng trông rất hài hước.

Mới gần đây một doanh nghiệp đã có lời đề nghị xin chuyển đổi gần 6ha đất từ mục đích đầu tư sản xuất sang đầu tư xây dựng văn phòng cho thuê và chung cư cao cấp. Trong phiên họp Thường vụ Tỉnh ủy gần đây, người đứng đầu tỉnh đã từ chối lời đề nghị rất khiếm nhã này nhưng dư luận vẫn đặt câu hỏi rằng không có lửa làm sao có khói? Nếu từ trước chúng ta nghiêm túc làm theo quy hoạch thì doanh nghiệp không thể bất nhã đến vậy.

Rồi như chuyện vàng sa khoáng, đá trắng, đá vật liệu xây dựng, đất san lấp khu công nghiệp tất thảy đều đã có quy hoạch được xây dựng rất bài bản. Vậy mà đến giờ lên Quế Phong, Quỳ Hợp, sang Con Cuông, Tương Dương và về các huyện vùng đồng bằng nơi nào cũng đầy những chuyện khai thác vô tội vạ, đến mức có thời cả dãy núi Đại Huệ chất chứa cả một trầm tích văn hóa linh thiêng vậy mà vẫn bị bóc loang lổ.

Quy hoạch đất đá dẫu xót xa một tý nhưng hậu quả cũng đang có thể định lượng được.

Còn rối rắm và nhiều chuyện bi hài lại là cái quy hoạch cán bộ lãnh đạo. Ông bạn tôi đã gần 15 năm làm Trưởng phòng, qua 3 kỳ quy hoạch Phó Giám đốc sở vẫn ngồi đầu danh sách, đồng nghiệp ai cũng tin chỉ đợi ngày vị Phó Giám đốc nghỉ hưu thì bạn tôi sẽ có được ngày nếm quả ngọt. Vậy mà oái oăm thay, đến lúc làm quy trình cấp trên lại gợi ý cho một lãnh đạo huyện nhảy dù. Đem chuyện này đi tìm hiểu thì mới té ra không phải chuyện hiếm.

Chẳng thế mà có đơn vị cứ quy hoạch “treo” cán bộ lãnh đạo mãi cho đến khi thành quy hoạch “teo”. Nói về phương án quy hoạch cán bộ thì lãnh đạo cấp trên không hề có nhầm lẫn, chỉ khi bắt đầu bàn chuyện nhân sự thì hình như mới thiên lý vạn lý, muốn ngọt thì nói là kẹo, muốn dẻo thì gọi là xôi, muốn hôi thì cho rằng ruốc. Thành ra nhiều nơi quy hoạch cán bộ không còn thuyết phục, không thành khát vọng và thiếu động lực cho cán bộ nguồn phấn đấu rèn luyện.

Vậy nên quy hoạch tuy có quan trọng thật, nhưng trách nhiệm của người triển khai thực hiện quy hoạch còn quan trọng hơn nhiều nhiều lần. Bởi vì nếu đã có quy hoạch chuẩn mực nhưng người triển khai thực hiện cứ luồn lách toan tính chuyện trục lợi cá nhân thì quy hoạch vẫn chỉ là tập giấy vô hồn ngủ yên trong tủ.

Xem ra để khỏi lãng phí tiền bạc của Nhà nước thì trước khi làm quy hoạch có lẽ phải làm lại cái quy hoạch … trách nhiệm cho cán bộ công quyền.

Khánh Linh