Bản quy hoạch xanh và thành phố phát triển thân thiện

 

Bản quy hoạch được lập tại một thời điểm trọng đại với nhiều vấn đề phải đối mặt: tiếp nhận 774 dự án tồn tại trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn. Cùng lúc đô thị Hà Nội cũ bộc lộ những yếu kém bởi đô thị hóa tự phát để lại hậu quả môi trường thoái biến, hạ tầng không đồng bộ. Biến đổi khí hậu đã tác động trực tiếp đến Việt Nam, Hà Nội đã chịu ảnh hưởng như nạn úng ngập từ những trận mưa lớn.

 

Bản sơ đồ thoát nước Hà Nội với việc khôi phục lại tuyến dẫn nước sông Đáy, sông Tích đã tạo thành một hành lang xanh mặt nước. Vùng trũng ngập Chương Mỹ, Mỹ Đức trở thành vùng dự trữ nước ngọt không chỉ cho Hà Nội mà các tỉnh Hà Nam, Ninh Bình…

 

 

Ưu tiên phát triển hệ sinh thái sông hồ cũng là đảm bảo cho khái niệm vành đai xanh không còn là viễn cảnh mơ hồ, mà hội tụ các yếu tố khả thi cùng gắn kết phát triển hữu cơ.

 

Vành đai xanh với quy mô 158/334 nghìn ha đất dành cho nông lâm nghiệp được chi tiết hóa bởi các dự án phát triển nông nghiệp đô thị công nghệ và năng xuất cao. Vị trí vùng hồ đầm, mặt cắt các dòng sông hay mô hình đập tràn, cửa xả lũ… được đặt ra trong giai đoạn tiếp.

 

Chú trọng khai thác địa hình tự nhiên của vùng trũng ngập, dòng chảy của sông thành tiêu chí để dừng những dự án triển khai một cách lãng phí. Ngay cả dự án Đồng Trúc - Ngọc Liệp rất kỳ vọng của Posco E&C cũng bị loại bỏ là một minh chứng tính vô tư, công bằng trên cùng một hệ quy chiếu. Loại bỏ các dự án đặt tại vùng ảnh hưởng môi sinh là lý do rất thuyết phục,  tạo sự đồng thuận khi các chủ dự án hy sinh lợi ích riêng vì sự nghiệp chung.

 

Với 600 km sông được khơi dòng, đủ nước tạo thành mạng lưới giao thông thủy nội đô chạy dọc theo trục Bắc - Nam với chi phí thấp, giảm khí thải ô nhiễm, thân thiện với môi trường, cải thiện cảnh quan, nhấn mạnh nét đặc trưng đô thị sông hồ của Hà Nội.

 

Truyền thuyết Sơn tinh - Thủy tinh phản ánh một thực tế  lịch sử tiến hóa của vùng đất này gắn bó với tính chủ động của con người nơi đây. Lựa theo hoàn cảnh để tựa vào thế đất mà chế ngự nước, duy trì cuộc sống an vui mỗi ngày một tốt tươi phồn thịnh.

 

Con cháu Thánh Tản Viên không phụ lòng tổ tiên khi ngộ ra sự hài hòa, tạo thế cân bằng mới giữa đất và nước nơi đây trước khi bước sang thiên niên kỷ thứ hai một cách khôn ngoan.

 

 

Bản quy hoạch đặt ra lộ trình phát triển không gian phù hợp với từng giai đoạn phát triển kinh tế -xã hội. Tham khảo mô hình đô thị hóa của 15 thành phố khác, Hà Nội chọn ra cho mình một lối đi riêng, tránh cạm bẫy tăng trưởng nóng, đô thị hóa tràn lan dẫn đến vay nợ triền miên, phân hóa giàu nghèo, lãng phí tài nguyên...

 

Tấm gương xấu ấy phổ biến tại các quốc gia đang ở chặng đầu phát triển và ngay những quốc gia ASEAN cũng không ít bài học nhãn tiền.

 

 

Đề án đặt ra tình huống tốc độ phát triển ở mức cao nhưng thực tiễn là Hà Nội, cả nước và cả thế giới đang phải điều chỉnh kịch bản tăng trưởng. Bản thân Hà Nội đang lùi xuống mức thu nhập thấp hơn 1000USD/người/năm.

 

Tốc độ tăng trưởng từ 2 con số đang xuống <5% . Yêu cầu thực tế là quy hoạch phải định lượng những phương án phù hợp để phát triển mở rộng đô thị không là gánh nặng tài chính mà góp phần tích cực đưa thành phố sớm ra khỏi khủng hoảng, lấy lại đà tiến.

 

10 vùng dân cư đặc trưng của Hà Nội được nhấn mạnh gồm đô thị trung tâm Hà Nội cũ , các vùng phát triển hai bên sông Nhuệ, đô thị công nghệ Hòa Lạc, các khu đô thị công nghiệp. Phối hợp với các cơ quan quản lý chuyên ngành, bản QH đã mô tả mạng lưới các trung tâm đại học, mạng lưới Y tế, làng nghề, khu công nghiệp…

 

Bản quy hoạch hướng tới những giải pháp hài hòa, thực chất, hướng tới sự thân thiện về nhận thức, tư duy. Dù vậy, yêu cầu chú trọng các di sản quá khứ, kiến tạo lộ trình tương lai chủ động thích ứng với các tình huống, tương lai bền vững của thành phố phải được kiến tạo bởi định hướng thân thiện trong mối quan hệ hữu cơ về vật chất lẫn tinh thần, tất cả các yếu tố tạo nên môi trường sống.