Ký ức Điện Biên Phủ trong phút phải bước qua xác đồng đội tiến lên

Một kỷ niệm đáng nhớ của đại tá Nguyễn Huyên là gặp lại người bạn niên thiếu của mình ngay tại hầm tướng Đờ - Cát. “Khoảng 6h tối, khi nghe thông báo tướng Đờ - Cát đã xin hàng, toàn bộ anh em vui mừng đều trèo lên khỏi hầm ăn mừng.  Suốt mấy tháng trời ngủ trong hầm nên khi lên khỏi mặt đất, mọi người không thể nói hết sự vui sướng. Đặc biệt, vừa leo lên khỏi hầm thì tôi gặp được một người bạn ngay cùng quê là anh Phạm Mạnh Lộc. Hai anh em rất bất ngờ, sau khi hỏi chuyện thì mới biết là anh Lộc đi lính năm 1953, sau tôi 3 năm, cùng ở đại đội 141 - một trong hai đơn vị đánh trận mở màn cho chiến dịch. Cũng nhờ gặp bạn mới biết thông tin ở nhà vì suốt 4 năm đi lính không có một thông tin của gia đình”, ông Huyên kể lại.

Sau chiến dịch ông Huyên mới có dịp về quê hội ngộ gia đình trước khi lên đường làm nhiệm vụ mới.

Trở về nhà khi đã được 3 đám giỗ của... bản thân

Trở về nhà sau 7 năm đi bộ đội biền biệt, ông Lê Xuân Năm (SN 1930) tại xã Đức An, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh không hề hay biết ở nhà đã làm đám giỗ ông được 3 năm.

Năm 1950, chàng trai Lê Xuân Năm là tân binh khóa 4 đại đội 256 thuộc trung đoàn 209, sư đoàn 312. Tại đây ông được giao nhiệm vụ làm khẩu đội trưởng thuộc tiểu đội pháo binh 1.

Tại chiến dịch, đơn vị ông làm nhiệm vụ hậu thuẫn bọc lót phía ngoài cho các tiểu đội khác tại sư đoàn 312. “Cái khó nhất của chúng tôi trong thời gian ấy là lương thực. Cứ 2 hoặc 3 ngày, lại cắt cử anh em lên rừng đào củ mài, rau tàu bay để ăn qua ngày. Mà nào có đủ, mỗi bữa, ai cũng chỉ nhón lấy một miếng nhỏ, dè xẻn cho nhau. Lắm lúc còn lấy bùn non ngay dưới chân để ăn đỡ đói. Thế nhưng, tuyệt nhiên chưa bao giờ trong chúng tôi nảy sinh một tâm lý chán chường, tự bản thân ai cũng động viên lẫn nhau hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao phó” - ông Năm nhớ lại.

Sau chiến dịch Điện Biên Phủ, ông Năm lại tiếp tục nhận nhiệm vụ mới lại làm việc tại khu gang thép Thái Nguyên. Do điều kiện công việc cần kíp nên ông không thể liên lạc hay về quê. Đến năm 1958, ông Lê Xuân Năm mới có dịp về quê thăm gia đình. Sự trở về bất ngờ của ông khiến gia đình vỡ òa trong niềm xúc động bởi gần 10 năm qua gia đình đã nhận được tin báo tử của ông. “Năm 1953, có tin rằng tôi đã chết nhưng gia đình vẫn không tin. Sau 1954, kết thúc chiến dịch  Điện Biên Phủ vẫn không thấy tin tức nên gia đình ở nhà đã lập bàn thờ cho tôi”, ông Năm kể lại cuộc hội ngộ bất ngờ và xúc động sau cuộc chiến.

Ở tuổi xưa nay hiếm, nhưng người cựu binh Điện Biên Lê Xuân Năm vẫn không ngừng cống hiến. Trở về địa phương, ông tham gia nhiều hoạt động trong xã, từ hội cựu chiến binh, bí thư, hiện nay ông là chủ tịch hội khuyến học của nhánh dòng họ Lê Xuân tại xã Đức An. Hàng năm, ông vận động kêu gọi những mạnh thường quân trong họ lập quỹ dùng cho các hộ nghèo có con học giỏi vay vốn. Trong 10 năm qua, năm nào nhánh họ của ông cũng đều có học sinh đậu đại học. “Trong chiến tranh hay trong thời bình, tôi đều muốn cống hiến hết mình cho quê hương đất nước…”, đó chính là mong mỏi của người cựu binh Điện Biên - Lê Xuân Năm.

                                                                                                                                                                                                                                                             Phượng Vũ