Khốn khổ vì món nợ xây trường

Cách đây hơn 10 năm, số xã - nhất là một xã miền núi nghèo như Nghĩa Lộc - mà có trường hai tầng là hiếm lắm. Ông Cao Xuân Ba - Bí thư Đảng ủy xã Nghĩa Lộc, nguyên Chủ tịch xã thời điểm xã bắt đầu xây trường - nhớ lại: “Thấy học sinh và giáo viên trường cấp 2 xã mình cực khổ học hành trong những ngôi nhà phên đất, mái lớp bằng lá tranh mà xót. Lãnh đạo xã mới đi đến quyết định xây một ngôi trường hai tầng. Ý tưởng trên đã được huyện, tỉnh đồng ý. Tại thời điểm đó, ngân sách xã cũng chỉ có vài trăm triệu nhưng cứ nghĩ làm rồi xin dự án của “trên” nên chúng tôi cũng mạo hiểm”.

Năm 1996, công trình trường THCS hai tầng, 14 phòng với tổng dự toán hơn 1,3 tỷ đồng được giao cho một công ty đóng trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn bắt đầu khởi công. 

Số tiền trong ngân sách của xã Nghĩa Lộc chỉ đủ để mua vật liệu, còn mọi khoản khác đều giao cho phía đơn vị thi công lo liệu. Nhưng khi tầng một với 8 phòng hoàn thành thì cả xã và đơn vị thi công cùng tìm kế “hoãn binh” vì… hết tiền. Tạm quyết toán đã hết gần 1 tỷ đồng.

Ngôi trường chưa hoàn thiện nhưng vẫn được đưa vào sử dụng ngay. Đây chính là nguyên nhân khiến chỉ sau một thời gian ngắn, công trình đã xuống cấp trầm trọng. Trần bong rộp, móng đôi chỗ hở hoác, gạch lở lói thảm hại, hầu hết cánh cửa sổ và cửa chính đều “biến mất”,... Các giáo viên giải thích là do học sinh nghịch quá.

Đầu năm 2002, lãnh đạo xã yêu cầu đơn vị thi công tiếp tục hoàn thiện trường nhưng không hiểu lý do gì “gọi” hai, ba lần họ vẫn không quay lại. Bất đắc dĩ, phía xã lại mời một đơn vị khác về thi công nốt tầng hai. Cuối năm 2002, toàn bộ tầng hai với 4 phòng  được hoàn thiện, kinh phí hơn 340 triệu đồng.

Sau hơn 6 năm, ngôi trường đã hoàn thành. Đổi lại, lãnh đạo xã Nghĩa Lộc trở thành “con nợ” mà chủ nợ chính là hai đơn vị thi công, số tiền nợ lên tới gần 400 triệu đồng. 

Ông Ba buồn bã liệt kê: “Năm 1996 trả được 510 triệu đồng, năm 1997 được 70 triệu đồng, năm 1998 được 9 triệu đồng, năm 1999 được 520 ngàn đồng, năm 2000 được 20 triệu đồng... Và bắt đầu từ năm 2000 cho đến nay thì không trả được đồng nào”.

Được biết hiện tại ngôi trường vẫn đang xuống cấp rất nhanh mà xã không dám tu bổ, sửa chữa. Không biết đến khi ngôi trường hỏng hẳn, xã Nghĩa Lộc đã trả hết nợ chưa!

Đặng Nguyên Nghĩa