Hội làng Ném Thượng: Không còn cảnh chém lợn giữa sân đình

(Dân trí) - Lễ hội chém lợn tế Thánh theo truyền thống của thôn Ném Thượng (phường Khắc Niệm – TP Bắc Ninh) diễn ra tưng bừng theo đúng ngày ấn định, mùng 6 tháng Giêng hàng năm (13/2/2016). Là một cổ tục lâu đời tưởng nhớ công lao bậc tiền nhân, trong nghi lễ 2 ông thủ đao sẽ mổ lợn khao quân bằng cách cầm đao chém đứt đầu lợn giữa đình làng.

Việc này đã gây nhiều tranh cãi trong những năm qua khi có hình ảnh máu chảy, nhiều người xông vào dùng tiền quẹt máu để mong muốn được may mắn. Chính vì thế, vào mùa lễ hội năm 2015 (Ất Mùi) Ném Thượng đã bị cắt danh hiệu Làng văn hóa. Năm nay, Ném Thượng không còn cảnh chém lợn công khai, khách thập phương ít hơn song lễ hội diễn ra vẫn đầy đủ thủ tục và các nghi lễ truyền thống.

Ngày diễn ra lễ hội, 2 con lợn (ông ỉn) nặng khoảng 2 tạ mỗi con được đóng cũi trên xe đẩy và đặt trước sân đình từ sáng sớm để chờ làm lễ. Hội làng Ném Thượng nhằm tưởng nhớ Thành Hoàng làng là sứ quân Nguyễn Thủ Tiệp hoặc Tướng quân Đoàn Thượng đã chém lợn để nuôi quân đồng thời cầu may mắn.
Ngày diễn ra lễ hội, 2 con lợn (ông ỉn) nặng khoảng 2 tạ mỗi con được đóng cũi trên xe đẩy và đặt trước sân đình từ sáng sớm để chờ làm lễ. Hội làng Ném Thượng nhằm tưởng nhớ Thành Hoàng làng là sứ quân Nguyễn Thủ Tiệp hoặc Tướng quân Đoàn Thượng đã chém lợn để nuôi quân đồng thời cầu may mắn.


Mỗi ông ỉn do một người được làng chọn ra để chăm nuôi vào tầm tháng 8 âm lịch hàng năm, sao cho đến ngày lễ hội lợn béo tốt sạch sẽ và trông đẹp mắt. Trong lúc này, chủ nuôi luôn buộc túi thức ăn và nước uống trên xe rồi cho ông ỉn ăn uống liên tục để ông ỉn nằm yên và mọi người có thể đến gần xoa đầu cầu may mắn.

Mỗi "ông ỉn" do một người được làng chọn ra để chăm nuôi vào tầm tháng 8 âm lịch hàng năm, sao cho đến ngày lễ hội lợn béo tốt sạch sẽ và trông đẹp mắt. Trong lúc này, chủ nuôi luôn buộc túi thức ăn và nước uống trên xe rồi cho ông ỉn ăn uống liên tục để "ông ỉn" nằm yên và mọi người có thể đến gần xoa đầu cầu may mắn.

Các nghi lễ cúng tế cổ truyền bắt đầu được thực hiện vào lúc 9h sáng, kéo dài trong 30 phút trước sân đình và 2 ông ỉn chầu 2 bên.
Các nghi lễ cúng tế cổ truyền bắt đầu được thực hiện vào lúc 9h sáng, kéo dài trong 30 phút trước sân đình và 2 "ông ỉn" chầu 2 bên.

Sau đó là thủ tục rước ông ỉn vòng quanh làng để người dân ngắm nhìn trước khi trở về sân đình làm lễ chém dưới sự bảo vệ của rất đông lực lượng an ninh trật tự.
Sau đó là thủ tục rước "ông ỉn" vòng quanh làng để người dân ngắm nhìn trước khi trở về sân đình làm lễ chém dưới sự bảo vệ của rất đông lực lượng an ninh trật tự.

Đoàn rước 2 ông ỉn trên đường làng Ném Thượng.
Đoàn rước 2 "ông ỉn" trên đường làng Ném Thượng.


Khi đoàn rước đi qua, người dân đứng chờ sẵn để bỏ tiền vào xe rước ông ỉn hoặc đưa bánh kẹo, nước uống cho những người đẩy xe.

Khi đoàn rước đi qua, người dân đứng chờ sẵn để bỏ tiền vào xe rước "ông ỉn" hoặc đưa bánh kẹo, nước uống cho những người đẩy xe.


Theo ghi nhận của PV Dân trí, đoàn rước năm nay vắng hơn trong khi người dân cũng đổ ra đường chào đón ít hơn. Khoảng 11h, đoàn rước trở về sân đình.

Theo ghi nhận của PV Dân trí, đoàn rước năm nay vắng hơn trong khi người dân cũng đổ ra đường chào đón ít hơn. Khoảng 11h, đoàn rước trở về sân đình.

Lúc này dân làng và khách thập phương đã tụ tập tại sân đình, háo hức chờ màn chém lợn dưới tay 2 ông thủ đao bên ngoài hàng rào sắt mới được dựng lên bao quanh khu vực làm lễ.
Lúc này dân làng và khách thập phương đã tụ tập tại sân đình, háo hức chờ màn chém lợn dưới tay 2 ông thủ đao bên ngoài hàng rào sắt mới được dựng lên bao quanh khu vực làm lễ.

Sau khi ông tướng phất cờ và 2 ông thủ đao vào đình làm lễ lần cuối, 2 ông ỉn được đưa vào vị trí bảo vệ nghiêm ngặt trước khi chém.
Sau khi ông tướng phất cờ và 2 ông thủ đao vào đình làm lễ lần cuối, 2 "ông ỉn" được đưa vào vị trí bảo vệ nghiêm ngặt trước khi chém.

Việc chém lợn đã không diễn ra công khai, 2 ông ỉn được đẩy vào khu vực đặc biệt bên cạnh sân đình cùng 2 ông thủ đao thực hiện nghi lễ kín, không còn hình ảnh máu chảy giữa sân đình.
Việc chém lợn đã không diễn ra công khai, 2 "ông ỉn" được đẩy vào khu vực đặc biệt bên cạnh sân đình cùng 2 ông thủ đao thực hiện nghi lễ kín, không còn hình ảnh máu chảy giữa sân đình.

2 ông thủ đao đã thực hiện xong việc chém lợn khao quân, vác đôi đao trên vai đi ra ngoài đình dưới sự chứng kiến của người dân.
2 ông thủ đao đã thực hiện xong việc chém lợn khao quân, vác đôi đao trên vai đi ra ngoài đình dưới sự chứng kiến của người dân.

Đôi đao dùng để chém lợn sau đó được đặt lên trước ban thờ trong đình Ném Thượng.
Đôi đao dùng để chém lợn sau đó được đặt lên trước ban thờ trong đình Ném Thượng.

Phần thịt quanh cổ (tràng hoa) của 2 ông ỉn được luộc chín gọi là cỗ ngọc dâng lên ban thờ phía trong hậu cung kết thúc lễ hội.
Phần thịt quanh cổ (tràng hoa) của 2 "ông ỉn" được luộc chín gọi là cỗ ngọc dâng lên ban thờ phía trong hậu cung kết thúc lễ hội.

Hữu Nghị