Cần quy định rõ thời gian lao động của người giúp việc

(Dân trí) - Nghị định Chính phủ vừa ban hành về lao động là người giúp việc đã đảm bảo nhiều quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên, theo chuyên gia, Nghị định cần làm rõ thêm về thời gian làm việc.

Theo Nghị định Chính phủ vừa ban hành về lao động là người giúp việc trong gia đình sẽ có hiệu lực từ tháng 5/2014, tiền lương của người giúp việc không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng. Cụ thể, tại các quận và nhiều huyện của Hà Nội, mức lương tối thiểu là 2,7 triệu đồng/tháng.

Cũng theo văn bản này, người sử dụng lao động và người giúp việc gia đình phải ký kết hợp đồng lao động, trong đó người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục mỗi tuần, được nghỉ 12 ngày phép nguyên lương mỗi năm và nghỉ lễ, Tết theo quy định. Người sử dụng lao động đồng thời có trách nhiệm chi trả bảo hiểm xã hội và bảo hiệm y tế cho người giúp việc gia đình như quy định của Bộ Luật Lao động và không được phép trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

Nhận xét về quy định mới của Chính phủ, bà Nelien Haspels, chuyên gia về giới của ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) Châu Á - Thái Bình Dương cho rằng:Nghị định về giúp việc gia đình của Việt Nam về nghề giúp việc gia đình đã đảm bảo các yêu cầu quy định, là một nghề chuyên nghiệp, mang lại những lợi ích đáng kể về kinh tế và xã hội cho các gia đình thuê người giúp việc, cho bản thân người giúp việc và cả xã hội Việt Nam”.

Tuy nhiên, theo bà Haspels, vẫn còn một số vấn đề cần phải giải quyết. Chẳng hạn, Nghị định đặt ra thời gian nghỉ tối thiểu cho người lao động là 8 giờ, trong đó có 6 giờ nghỉ liên tục trong một ngày. Như vậy cũng có thể hiểu là thời gian làm việc hợp pháp của họ có thể lên tới 16 giờ/ngày. Điều này mâu thuẫn với tinh thần của Công ước số 189 về Lao động Giúp việc Gia đình của ILO - vốn được đưa ra nhằm giúp người giúp việc gia đình được hưởng sự bảo vệ về mặt pháp luật như những người lao động khác.

Trước đó, ILO và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng đã tiến hành một nghiên cứu về nghề giúp việc. Nghiên cứu cho cho thấy phần lớn người giúp việc gia đình ở Hà Nội và TPHCM là nữ giới từ nông thôn.

Hầu hết người giúp việc gia đình mới chỉ tốt nghiệp cấp hai và không được đào tạo để làm công việc này. Điều kiện sống của những người giúp việc không ở cùng gia đình thuê lao động và những người giúp việc trông coi người ốm ở bệnh viện thường khá tồi tệ trong khi những người sống cùng gia đình thuê lao động lại ít được giao tiếp với bên ngoài.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, nhiều người giúp việc gia đình phải làm việc quá giờ và “làm rất nhiều giờ”. Họ cũng dễ trở thành nạn nhân bị quấy rối tình dục và các dạng bạo lực khác. Theo thống kê của ILO, trên thế giới hiện có khoảng 53 triệu lao động giúp việc gia đình. Châu Á là nơi có nhiều người làm việc cho các hộ gia đình nhất – 21,5 triệu, chiếm hơn 40% tổng số lao động giúp việc gia đình của toàn cầu.

Phạm Thanh