Trả sổ BHXH cho người lao động - Kỳ 3:

“Sẽ bàn giao 7 triệu sổ bảo hiểm xã hội trong năm 2016”

Thứ hai, 31/10/2016 - 11:31

(Dân trí) - Trao đổi với PV Dân trí, ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng giám đốc BHXH VN cho biết, quy trình bàn giao sổ BHXH cho người lao động đã hoàn thành. Việc trả sổ BHXH được thực hiện trong năm 2016 và 2017. Sổ BHXH của người lao động tham gia sau năm 2008 sẽ được trả trong năm 2016.

Tháng 8/2016, BHXH TP Hải Phòng đã trả sổ BHXH cho người lao động ở một số doanh nghiệp.

Thưa ông, nhiều người lao động đang mong mỏi được nhận sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) theo quy định Luật BHXH năm 2014. Vậy, tới thời điểm này, công tác chuẩn bị trả sổ đã thực hiện tới đâu?

- Cả nước hiện có hơn 13 triệu sổ thẻ BHXH, trong đó có khoảng 1 triệu sổ BHXH thuộc lực lượng vũ trang và công an - nhóm này sẽ có quy chế riêng thực hiện riêng.

Còn lại khoảng hơn 12 triệu sổ thẻ BHXH, gồm khoảng 7 triệu sổ BHXH của những người tham gia từ năm 2008 tới nay. Đây là những sổ BHXH theo hình thức mới, cơ sở dữ liệu và công tác rà soát số về cơ bản đã hoàn thành. BHXH VN sẽ thực hiện trả sổ BHXH cho người lao động thuộc diện này trong năm 2016.

Với khoảng 5 triệu sổ BHXH ghi thủ công của thời gian trước năm 2008, BHXH VN đang khẩn trương rà soát kỹ các thông số trước khi trả như: Nhân thân, thời gian đóng, mức đóng, các điều kiện đóng. Năm 2017, BHXH VN sẽ thực hiện trả nốt cho nhóm 5 triệu sổ này.

“Việc trả và tiến tới thực hiện quản lý sổ BHXH bằng hệ thống CNTT là mong mỏi của người lao động và BHXH VN trong việc giám sát công tác thực hiện pháp luật bảo hiểm xã hội” - ông Trần Đình Liệu nói.

Hiện nay, BHXH VN đang cập nhật và đồng bộ dữ liệu của 2 nhóm thẻ trên. Mục tiêu đến năm 2020, BHXH VN đồng loạt thực hiện quản lý sổ BHXH điện tử, người chủ sổ sẽ dễ dàng liệt kê được quá trình đóng - hưởng theo năm, theo quý. Thậm chí người có thời gian làm việc trước năm 1995 cũng sẽ nắm được thông tin của mình.

Thưa ông, bên cạnh đa số quan điểm muốn nhận sổ BHXH để tự quản lý, một số ít người lao động lại muốn nhờ chủ sử dụng lao động hoặc một tổ chức trung gian giữ hộ để khỏi mất mát hoặc rách hỏng?

- Về nguyên tắc, người lao động có quyền được nhận và trách nhiệm tự bảo quản sổ BHXH của mình. Còn việc người lao động không thích giữ và uỷ quyền cho tổ chức hay nhóm nào đó giữ hộ cũng là một quyền của họ. Tuy nhiên, người lao động cần phải suy nghĩ thật kỹ khi quyết định.

Cuốn sổ BHXH có thể coi như là một hình thức sổ tiết kiệm cá nhân. Sổ lưu giữ dữ liệu của người lao động. Nếu cuốn sổ đó bị mất, rách nát hoặc không sử dụng được, người lao động có thể tới cơ quan BHXH để tra cứu quyền lợi.

Về thủ tục, BHXH VN sẽ kết hợp với người sử dụng lao động để trao sổ cho người lao động tại nơi làm việc. Trường hợp đặc biệt, BHXH VN sẽ thông qua hệ thống dịch vụ công chuyển sổ BHXH tới nơi ở của người lao động.

Đầu tháng 11, BHXH Hà Nội và một số doanh nghiệp ngành may mặc sẽ tổ chức trả sổ BHXH cho hàng ngàn người lao động. Tôi được biết, nhiều doanh nghiệp rất ủng hộ việc trả sổ BHXH, vì việc quản lý sổ BHXH mất sẽ nhiều thời gian cập nhật thông tin, chi phí nhân sự của doanh nghiệp.

Ngoài những doanh nghiệp chấp hành tốt quy định, theo phản ánh của Tổng LĐLĐ VN, tình trạng doanh nghiệp trốn, chậm đóng BHXH đã gây ra nhiều thiệt hại về quyền lợi của người lao động. Đơn cử như trong việc thiếu thông cập nhật dữ liệu sổ BHXH, khi làm thủ tục bàn giao sổ BHXH, thưa ông?

- Về nguyên tắc của cơ quan BHXH là có đóng - có hưởng. Do vậy, việc trả sổ không bị ảnh hưởng nhiều. Thậm chí qua đó, người lao động mới có thể biết được việc chủ sử dụng đã và đang đóng BHXH cho mình ở mức nào và thời điểm nào.

Nếu phát hiện những vi phạm, người lao động cần chủ động cùng cơ quan BHXH đấu tranh với chủ sử dụng lao động phải thực hiện nghiêm túc việc đóng BHXH.

Chúng ta không thể chấp nhận câu chuyện, một phần kinh phí đóng BHXH đã được doanh nghiệp được tính vào giá thành sản phẩm và dịch vụ, nhưng lại không đóng cho người lao động.

Như vậy, việc trả sổ là một kênh giám sát, công khai minh bạch việc đóng BXHH từ nhiều phía: Người lao động, chủ sử dụng lao động. Thậm chí cả việc thực hiện từ phía cơ quan BHXH.

Ban hành quy trình hướng dẫn rà soát và bàn giao sổ BHXH cho người lao động

Trong tháng 10, BHXH VN vừa ban hành Công văn số 4027/BHXH-ST về việc hướng dẫn rà soát và bàn giao sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.

Nguyên tắc và quy trình bàn giao sổ BHXH. Việc bàn giao chỉ thực hiện sau khi đã rà soát, nhập xong thông tin trên sổ BHXH của người lao động vào cơ sở dữ liệu và đã được nghiệm thu. Cơ quan BHXH phối hợp với đơn vị bàn giao trực tiếp sổ BHXH cho người lao động...

Xin cảm ơn ông

Hoàng Mạnh thực hiện

TIN VẮN:

Tăng tuổi hưu là điều tất yếu

Đây là quan điểm của đại diện BHXH VN tại Buổi toạ đàm nâng tuổi hưu do Cổng thông tin Chính phủ tổ chức hôm 28/10 tại Hà Nội.

Phân tích sâu xa hơn, ông Trần Đình Liệu cho rằng nguyên nhân dẫn đến sự mất cân đối về tuổi hưởng lương hưu bình quân của các khu vực này chủ yếu do chính sách lao động và việc làm, tính chất công việc. Trong khi đó, quy định đối với điều kiện hưởng chế độ hưu trí khác nhau ở 3 nội dung chính: Giữa nam và nữ (chênh lệch 5 tuổi), khác nhau do điều kiện lao động năng nhọc và nguy hiểm, khu vực khó khăn được nghỉ hưu sớm hơn người làm việc trong điều kiện lao động bình thường. Trả lời về câu hỏi khi Điều 187 Luật Lao động được sửa đổi về tuổi hưu sẽ tác động ra sao tới mức đóng vào quỹ BHXH? Đại diện BHXH VN cho rằng: Ngân sách quỹ sẽ được tăng thêm do số tiền đóng vào quỹ tương ứng số năm tăng tuổi; số tiền quỹ chưa phải chi lương hưu do người đó chưa hưởng lương hưu tăng lên. Đồng thời, tăng lãi đầu tư do quỹ chưa phải chi những khoản nêu trên. “Lương hưu sẽ cao hơn vì người lao động hưởng lương hưu muộn hơn, tỷ lệ hưởng lương hưu hoặc trợ cấp một lần khi nghỉ hưu sẽ cao hơn. Đồng thời, khi tăng tuổi nghỉ hưu, khả năng cân đối của quỹ BHXH được cải thiện kéo dài hơn” - ông Trần Đình Liệu nhận định.

H.M

Còn 21 % dân số chưa tham gia BHYT

Theo ông Lê Văn Phúc, Phó trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH VN) về công tác triển khai chính sách BHYT. Theo đó, trong số gần 20 triệu người chưa tham gia BHYT, đối tượng nông dân, ngư dân, lao động tự do chiếm đa số.

Vị đại diện Ban thực hiện Chính sách BHYT cũng cho hay, còn 2 triệu học sinh, sinh viên chưa tham gia BHYT; nhóm cận nghèo cho dù đã được hỗ trợ nhiều, tuy nhiên vẫn còn khoảng 500.000-600.000 người chưa có thẻ. “Ngoài ra, nhóm lao động thuộc các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp tư nhân bị người sử dụng trốn đóng BHYT, bảo hiểm xã hội. Nhưng đông nhất vẫn là nhóm lao động phi chính thức bao gồm nông, lâm, ngư, diêm dân, lao động tự do (cũng là nông dân di cư lên thành phố kiếm ăn…Đây là nhóm có mức sống trung bình hoặc dưới mức trung bình. Do không dư dả kinh tế nên họ thường đặt các nhu cầu cần kíp khác lên trên việc mua BHYT. Họ cũng cho rằng mình còn trẻ, khỏe, không có bệnh nặng nên còn chần chừ không mua BHYT. Đồng thời, do giá viện phí còn thấp nên một nhóm nhỏ người dân vẫn có thể chi trả được. Ông Lê Văn Phúc cảnh báo, nhiều nông dân mang người nhà nhập viện cấp cứu vì tai nạn, bệnh trọng phải bán nhà, bán đất, vay mượn để trả viện phí dù mức viện phí của Việt Nam hiện nay rất thấp, nhiều dịch vụ chỉ bằng 1/10 các nước trong khu vực.

D.L

“Quỹ BHYT, BHXH được Nhà nước bảo hộ và điều chỉnh”

Đây là ý kiến của ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội nhấn mạnh về khả năng an toàn quỹ BHXH và BHYT, trong buổi giao lưu trực tuyến về quản lý Quỹ BHYT và BHXH tại Cổng thông tin Chính phủ hôm 12/10.

Ông Bùi Sĩ Lợi nhấn mạnh: "Chúng ta nên yên tâm bởi 2 quỹ BHYT và BHXH đều do Nhà nước bảo hộ và điều chỉnh. Đơn cử là lương hưu vẫn được Nhà nước điều chỉnh trong từng thời kỳ nhằm phần nào đảm bảo đời sống của người lao động khi hết tuổi lao động. Hai quỹ này hoàn toàn nằm trong tầm quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Chia sẻ với các khan giả, ông Bùi Sĩ Lợi cho rằng không nên dùng khái niệm “vỡ quỹ”, “thủng quỹ” bởi dễ làm dư luận hiểu nhầm". Luật BHXH năm 2014 đã quy định “Nhà nước bảo hộ Quỹ BHXH và có biện pháp bảo toàn, tăng trưởng quỹ. Trong thực tế, chúng ta vẫn còn “dư địa”. Giải thích thêm, ông Bùi Sĩ Lợi nói: “Mức đóng Quỹ BHYT hiện nay mới là 4,5 % lương cơ sở. Trong khi đó, mức trần đóng cho phép lên tới 6 %. Như vậy, phần “dư địa” này sẽ giúp chúng ta cân đối. Phần đóng tăng lên là do nhu cầu khám chữa bệnh của người dân ngày càng cao để đảm bảo”.

P.B

Ban hành quy trình hướng dẫn rà soát và bàn giao sổ BHXH cho người lao động

Theo đó, quy trình rà soát thông tin trên sổ BHXH của người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc tại các đơn vị sử dụng lao động phải đảm bảo đầy đủ, chính xác các thông tin về nhân thân; thời gian tham gia BHXH: Quá trình đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp; cấp bậc, chức vụ, chức danh nghề, công việc, tên đơn vị; tiền lương, thâm niên nghề, phụ cấp đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp. Nguyên tắc và quy trình bàn giao sổ BHXH. Việc bàn giao chỉ thực hiện sau khi đã rà soát, nhập xong thông tin trên sổ BHXH của người lao động vào cơ sở dữ liệu và đã được nghiệm thu. Cơ quan BHXH phối hợp với đơn vị bàn giao trực tiếp sổ BHXH cho người lao động...

V.T