Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen

(Dân trí) - Nghệ nhân Lê Văn Nghĩa ở Đồng Tháp nổi danh với nghệ thuật tạo ra những bức tranh chân dung từ lá sen. Đặc biệt, với tranh Bác Hồ, ông rất thích, nhiều cảm xúc, có khi làm quên ăn, quên ngủ.

Những ngày cận kề sinh nhật Bác Hồ, PV Dân trí đến “xưởng tranh” nghệ nhân Lê Văn Nghĩa (61 tuổi, tên thường gọi Bảy Nghĩa; ngụ ấp Hưng Lợi Đông, xã Long Hưng B, huyện Lấp Vò, Đồng Tháp) chứng kiến ông đang chạy đua với thời gian để hoàn thành 8 bức chân dung Bác Hồ bằng lá sen.

Vừa làm, nghệ nhân Bảy Nghĩa cho biết, dịp sinh nhật Bác Hồ năm nay có nhiều người đặt tranh Bác Hồ, tuy nhiên, vì một mình ông làm nên chỉ nhận 8 đơn hàng. Vì theo ông, làm tranh chân dung bằng chất liệu lá sen rất khó.

Tạo tranh chân dung Bác Hồ từ lá sen

Nghệ nhân Bảy Nghĩa cho biết, gia đình ông vốn theo nghề mộc nhưng ngay từ nhỏ đã yêu thích hội họa. Khoảng 12-13 tuổi, ông được một họa sĩ ở Sa Đéc dạy vẽ theo kiểu cho học tạm với lớp vẽ của ông. Về nhà, ông phải trốn ở nơi vắng vẻ để luyện vẽ, có khi ông trốn dưới gầm giường. 

Đến năm 1982, ông đi bộ đội ở tỉnh đội Đồng Tháp. Tại đây, đơn vị giao cho ông nhiệm vụ vẽ chân dung các mẹ Việt Nam anh hùng, liệt sĩ... Nhờ đó, tay nghề vẽ tranh chân dung ông "thạo" từ đó. Và khi lập gia đình, ông làm mộc và vẽ nhưng chẳng nghề nào thành công.

Cách nay 4 năm, sau khi vợ ông mất, ông "điên loạn" một thời gian nhưng sau đó để tìm lại cân bằng sau mất mát, ông làm quen với nghề vẽ tranh trên vỏ tràm, lá sen. Và từ đây, nghệ nhân Bảy Nghĩa trở nên nổi danh trong và ngoài nước, đặc biệt là nghề vẽ tranh chân dung bằng chất liệu lá sen. 

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 1

Khoảng 4 năm nay, nghệ nhân Bảy Nghĩa gần như chuyển hẳn sang tạo ra những bức tranh chân dung từ lá sen (vì trước đó ông làm tranh bằng vỏ tràm). Theo ông, làm tranh từ lá sen để giới thiệu về quê hương Đồng Tháp nói riêng và Việt Nam nói chung. Khi tranh ông bán ra nước ngoài không cần giới thiệu thì khách hàng vẫn biết là tranh của nghệ nhân Việt Nam.

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 2

Làm tranh từ lá sen phải chuẩn bị nguyên liệu từ 5-6 tháng trước. Lá sen cắt xong được phơi nắng, phơi sương nhiều ngày, khi thấy độ khô vừa đủ thì mang vào nhà phân loại theo màu sắc của lá sen.

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 3

Lá sen được chọn hầu như ở mọi "lứa tuổi", vì sau khi phơi khô mỗi lá sen có màu và độ co giãn khác nhau. Với bàn tay và con mắt của nghệ nhân sẽ chọn ra những lá sen ưng ý để cắt, dán tạo thành những bức chân dung tuyệt đẹp

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 4

Và hơn nửa tháng qua, nghệ nhân Bảy Nghĩa tất bật với 8 bức chân dung Bác Hồ. Với tình cảm đặc biệt với vị cha già kính yêu, nghệ nhân Bảy Nghĩa từ chối nhiều đơn hàng để tập trung toàn thời gian, khắc họa ảnh Bác đẹp nhất

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 5

Đây là lần đầu nghệ nhân Bảy Nghĩa tạo tranh 3D về Bác. Sau khi hoàn thành hình khối, nghệ nhân Bảy Nghĩa biến tấu những lá sen, gân sen theo vị trí mà ông đã nhớ trong đầu lên khuôn tranh để khắc họa chân dung Bác Hồ 

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 6

Vì làm tranh từ lá sen không cho nghệ nhân phác thảo hình ảnh trước mà mọi chi tiết phải được lưu ở trong đầu.

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 7

Với chân dung Bác Hồ, nghệ nhân Bảy Nghĩa đã khắc sâu những chi tiết đặc biệt ở hình dáng của Bác, như vầng trán cao, đôi mắt sáng, sâu, nụ cười đôn hậu... Vì thế, nghệ nhân Bảy Nghĩa chỉ còn việc nâng lên, hạ xuống những chi tiết nào để làm bật lên hình ảnh gần gũi giản dị của vị cha già dân tộc

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 8

Để hoàn thiện một bức tranh làm từ lá sen, phải thực hiện qua các công đoạn, như: chọn lá sen , phơi lá sen (có nắng có sương), phân loại màu sắc; ghép những lá sen lên khuôn tranh, cố định; xử lý mối mọt, chống ẩm và sau đó đóng khung

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 9

Khi bức tranh hoàn thành, nghệ nhân Bảy Nghĩa dành nhiều thời gian để kiểm tra lại. Với ông phải hoàn hảo mới giao cho khách.

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 10

Thông thường một bức chân dung làm bằng lá sen ông phải mất 3-4 ngày. Và những ngày qua khi làm tranh Bác Hồ, nhiều lúc ông say mê đến quên ăn, bỏ ngủ

Gặp nghệ nhân tạo tranh về Bác Hồ từ lá sen - 11

Một tác phẩm hoàn chỉnh về Bác Hồ được tạo hình từ lá sen của nghệ nhân Bảy Nghĩa.

Nguyễn Hành