Dân Sinh Dân sinh Fica Fica DTiNews DTiNews

Đình thiêng hơn 300 năm tuổi kêu cứu

(Dân trí) - Được xây dựng từ thế kỷ 17, qua hơn 300 năm tồn tại đến nay di tích cấp quốc gia đình làng Vân Thị (Ninh Bình) đang bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng, có thể bị xóa sổ bất cứ lúc nào. Người dân gõ cửa khắp nơi kêu cứu, chính quyền địa phương thì thờ ơ bỏ mặc?

Đình Vân Thị, xã Gia Tân, huyện Gia Viễn (Ninh Bình) được xây dựng năm 1699 thờ thành hoàng làng là tướng quân Tô Hiến Thành, một vị quan phò chính vua Lý Anh Tông và Lý Cao Tông. Đình là công trình kiến trúc cổ, mang đậm phong cách nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Trải qua hơn 300 năm, đến nay ngôi đình vẫn giữ được vẻ nguyên dáng, không có gì thay đổi về mặt kiến trúc cũng như cảnh quan.
Đình Vân Thị, xã Gia Tân, huyện Gia Viễn (Ninh Bình) được xây dựng năm 1699 thờ thành hoàng làng là tướng quân Tô Hiến Thành, một vị quan phò chính vua Lý Anh Tông và Lý Cao Tông. Đình là công trình kiến trúc cổ, mang đậm phong cách nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Trải qua hơn 300 năm, đến nay ngôi đình vẫn giữ được vẻ nguyên dáng, không có gì thay đổi về mặt kiến trúc cũng như cảnh quan.
Đình tọa lạc trên khu đất rộng 4.000m2 giữa làng Vân Thị, quay hướng Đông Nam, phía trước nhìn ra có núi Thiệu, sông Hoàng Long. Đình là nơi hoạt động cách mạng của tỉnh Ninh Bình, gắn với nhiều phong trào lịch sử, văn hóa của địa phương.

Đình tọa lạc trên khu đất rộng 4.000m2 giữa làng Vân Thị, quay hướng Đông Nam, phía trước nhìn ra có núi Thiệu, sông Hoàng Long. Đình là nơi hoạt động cách mạng của tỉnh Ninh Bình, gắn với nhiều phong trào lịch sử, văn hóa của địa phương.

Tiền đường đình Vân Thị gồm 5 gian, dài 18m, rộng 10m, được kết cấu bằng 12 cột cái và 12 cột quân bằng gỗ lim có đường kính 0,6m. Hai vì đầu đốc làm theo kiểu chồng rường hạ con cung đục chạm hoa văn cách điệu rất đẹp. Năm 2006, đình Vân Thị đã được Bộ VH-TT&DL Công nhận là di tích cấp quốc gia.
Tiền đường đình Vân Thị gồm 5 gian, dài 18m, rộng 10m, được kết cấu bằng 12 cột cái và 12 cột quân bằng gỗ lim có đường kính 0,6m. Hai vì đầu đốc làm theo kiểu chồng rường hạ con cung đục chạm hoa văn cách điệu rất đẹp. Năm 2006, đình Vân Thị đã được Bộ VH-TT&DL Công nhận là di tích cấp quốc gia.
Ông Đặng Thi (68 tuổi) cho biết, đình Vân Thị là nơi linh thiêng, trang trọng không phải ai cũng có thể vào. “Thời cha ông chúng tôi, chỉ những người có vai vế trong làng, các cụ cao niên và trưởng tộc mới có thể ngồi giữa đình cùng nhau bàn bạc việc làng, việc nước. Các ngày lễ, hội lớn của làng đều diễn ra ngay chính trong đình này”, ông Thi nói và cho biết thêm, chính vì có vị trí vai trò quan trọng như thế nên trong hai cuộc kháng chiến nơi đây trở thành tâm điểm hứng chịu bom đạn của quân giặc.
Ông Đặng Thi (68 tuổi) cho biết, đình Vân Thị là nơi linh thiêng, trang trọng không phải ai cũng có thể vào. “Thời cha ông chúng tôi, chỉ những người có vai vế trong làng, các cụ cao niên và trưởng tộc mới có thể ngồi giữa đình cùng nhau bàn bạc việc làng, việc nước. Các ngày lễ, hội lớn của làng đều diễn ra ngay chính trong đình này”, ông Thi nói và cho biết thêm, chính vì có vị trí vai trò quan trọng như thế nên trong hai cuộc kháng chiến nơi đây trở thành tâm điểm hứng chịu bom đạn của quân giặc.
Một trong 4 xà nách ở góc đình được trạm khắc hoa văn họa tiết theo kiểu kiến trúc thời Hậu Lê. Những họa tiết này trải qua thời gian dài hiện đang bị mối mọt ăn mòn, mục nát biến dạng nhiều phần

Một trong 4 xà nách ở góc đình được trạm khắc hoa văn họa tiết theo kiểu kiến trúc thời Hậu Lê. Những họa tiết này trải qua thời gian dài hiện đang bị mối mọt ăn mòn, mục nát biến dạng nhiều phần

Đình được trùng tu lợp bằng ngói Hạ Long nhưng sau nhiều năm không được sửa chữa hiện nay mái ngói này đang bị trôi, nhiều nơi bị vỡ vụn khiến mỗi khi trời mưa nước chảy lênh láng khắp trong đình.
Đình được trùng tu lợp bằng ngói Hạ Long nhưng sau nhiều năm không được sửa chữa hiện nay mái ngói này đang bị trôi, nhiều nơi bị vỡ vụn khiến mỗi khi trời mưa nước chảy lênh láng khắp trong đình.
Tường phía bên trong đình bị hoen ố, rêu mốc bám đầy nhiều nơi. Thấy đình làng xuống cấp, nhiều người rất xót xa cho mảng hồn làng nhưng không biết làm cách nào.
Tường phía bên trong đình bị hoen ố, rêu mốc bám đầy nhiều nơi. Thấy đình làng xuống cấp, nhiều người rất xót xa cho mảng hồn làng nhưng không biết làm cách nào.
Hơn 300 năm tuổi, do không được bảo quản, tu bổ kịp thời khiến nhiều hạng mục trong đình Vân Thị bị xuống cấp. Các cột, kèo, vì trong đền bị mục rỗng, có chỗ bị gãy gục có thể đổ sập bất cứ lúc nào.
Hơn 300 năm tuổi, do không được bảo quản, tu bổ kịp thời khiến nhiều hạng mục trong đình Vân Thị bị xuống cấp. Các cột, kèo, vì trong đền bị mục rỗng, có chỗ bị gãy gục có thể đổ sập bất cứ lúc nào.
Nhìn di tích của quê hương vốn đã được công nhận cấp quốc gia xuống cấp nghiêm trọng, ông Phạm Trung Đức, Trưởng tiểu ban quản lý di tích đình Vân Thị thay nguyện vọng nhân dân nhiều lần “kêu cứu” tới các cấp ban ngành tỉnh Ninh Bình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch song không có kết quả.
Nhìn di tích của quê hương vốn đã được công nhận cấp quốc gia xuống cấp nghiêm trọng, ông Phạm Trung Đức, Trưởng tiểu ban quản lý di tích đình Vân Thị thay nguyện vọng nhân dân nhiều lần “kêu cứu” tới các cấp ban ngành tỉnh Ninh Bình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch song không có kết quả.
Một nối ghép giữa cột, kèo bị hư hại phải chèn nối bằng miếng gỗ đơn sơ. Theo ông Đức, nếu không được trùng tu, sửa chữa kịp thời, nguy cơ đình bị xóa sổ là rất lớn. Một đời tôi và những người cao tuổi trong làng gắn với ngôi đình. Đình mà mất đi thì chúng tôi thật có lỗi với bậc tiền nhân, ông Đức bùi ngùi.
Một nối ghép giữa cột, kèo bị hư hại phải chèn nối bằng miếng gỗ đơn sơ. Theo ông Đức, nếu không được trùng tu, sửa chữa kịp thời, nguy cơ đình bị xóa sổ là rất lớn. "Một đời tôi và những người cao tuổi trong làng gắn với ngôi đình. Đình mà mất đi thì chúng tôi thật có lỗi với bậc tiền nhân", ông Đức bùi ngùi.
Mái ngói phía trước ngôi đình bị cong trũng xuống. Nhiều nơi ngói bị bong tróc không thể che mưa nắng khiến thời tiết ảnh hưởng trược tiếp vào các kết cấu bên trong
Mái ngói phía trước ngôi đình bị cong trũng xuống. Nhiều nơi ngói bị bong tróc không thể che mưa nắng khiến thời tiết ảnh hưởng trược tiếp vào các kết cấu bên trong
Mái sau ngôi đình cũng trong cảnh tương tự.
Mái sau ngôi đình cũng trong cảnh tương tự.
Ông Đức cho biết thêm, bức tường phía Đông ngôi đền nhiều lần dính bom đạn của quân giặc nên đã bị nứt, vôi vữa bong tróc, ban quản lý rất muốn tu sửa nhưng không có kinh phí, phần khác vẫn chưa được cơ quan chức năng cho phép.
Ông Đức cho biết thêm, bức tường phía Đông ngôi đền nhiều lần dính bom đạn của quân giặc nên đã bị nứt, vôi vữa bong tróc, ban quản lý rất muốn tu sửa nhưng không có kinh phí, phần khác vẫn chưa được cơ quan chức năng cho phép.
Bên trong đình, rêu móc bám đầy các bức tường, có chỗ vôi vữa bong ra nhìn rất nham nhở, ẩm thấp
Bên trong đình, rêu móc bám đầy các bức tường, có chỗ vôi vữa bong ra nhìn rất nham nhở, ẩm thấp
Nền nhà được lát gạch thô sơ, do thường xuyên hứng chịu nước mưa từ trên mái xuống khiến nền nhà luôn trong tình trạng ẩm thấp, rêu mốc phủ đầy.

Nền nhà được lát gạch thô sơ, do thường xuyên hứng chịu nước mưa từ trên mái xuống khiến nền nhà luôn trong tình trạng ẩm thấp, rêu mốc phủ đầy.

Nhiều người dân vô ý còn đưa cả xúc vật vào bên trong chăn thả, có người còn buộc cả vào trong đình để tránh nắng mưa cho trâu bò. Trâu bò phóng uế bừa bãi ra đinh rất ô nhiễm
Nhiều người dân vô ý còn đưa cả xúc vật vào bên trong chăn thả, có người còn buộc cả vào trong đình để tránh nắng mưa cho trâu bò. Trâu bò phóng uế bừa bãi ra đinh rất ô nhiễm

Đình Vân Thị hơn 300 tuổi kêu cứu

Thái Bá

Văn hóa
Tin mới