Vì sao Hà Nội trong top 10 thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới?

Sáng 2/12, ứng dụng đo chỉ số ô nhiễm không khí IQAir ghi nhận Hà Nội là thành phố ô nhiễm thứ 10 trên thế giới. 

Số liệu quan trắc không khí 3 ngày qua cho thấy Hà Nội luôn nằm trong top 10 thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới. Nhiều khu vực ở nội thành Hà Nội như Thanh Xuân, Lê Duẩn, Tây Hồ, Vĩnh Tuy chỉ số ô nhiễm ở màu đỏ sẫm - có hại cho sức khỏe người dân.

Lý giải về chỉ số ô nhiễm tại nhiều khu vực nội thành Hà Nội luôn nằm trong top đầu thế giới những ngày qua, TS. Dương Hoàng Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, việc ô nhiễm do các nguồn thải trong hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. 

Các nguồn thải gây ô nhiễm chủ yếu như: Phương tiện tham gia giao thông, xây dựng, làng nghề tái chế, đốt rơm rạ...

"Hiện nay số lượng ô tô, xe máy ngày càng tăng. Việc kiểm soát khí thải ô tô, xe máy của nước ta cũng chưa thực hiện chặt chẽ và cũng chưa có những hành động cụ thể để có thể giảm bụi từ xây dựng", TS. Dương Hoàng Tùng nhấn mạnh. 

Ông cho rằng khí thải, ô nhiễm luôn hiện hữu và chúng chịu ảnh hưởng rất lớn từ thời tiết. 

Đối với miền Bắc khi vào mùa đông thường ít mưa, nặng gió nên khí thải gây ô nhiễm sẽ không có điều kiện để khuếch tán ra xa, lên cao, chúng tích tụ ở tầng thấp kéo dài dẫn đến ô nhiễm ngày một tăng cao.

Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc khi vào mùa đông chỉ số ô nhiễm tại Hà Nội luôn ở mức cao, top đầu thế giới.

Còn vào mùa hè thường có gió mạnh, mưa lớn để khuếch tán khí thải nên mức độ ô nhiễm sẽ xuống thấp hơn.

"Thời tiết không phải là nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm mà chỉ là yếu tố để tăng hay giảm ô nhiễm", ông nói. 

Việc nhiều năm qua cứ đến các tháng cuối năm và đầu năm Hà Nội lại nằm trong danh sách những thành phố ô nhiễm nhất thế giới, TS. Dương Hoàng Tùng cho rằng điều này không còn xa lạ với người dân.

Thậm chí nhiều người dân "quên" mất đang sống trong những tháng ô nhiễm để có các biện pháp bảo vệ bản thân như đeo khẩu trang khi ra ngoài. 

Để giảm thiểu ô nhiễm một cách hiệu quả, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam nhấn mạnh, các cơ quan chức năng cần có những biện pháp quản lý mạnh mẽ, cương quyết để quản lý về khí thải của ô tô, xe máy; phát thải của các khu công nghiệp, làng nghề.

Bên cạnh đó, ông Tùng cho rằng các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cần xác định khu vực phát thải, nguồn thải gây ô nhiễm bắt nguồn từ đâu, ở vị trí nào để từ đó đưa ra các biện pháp quyết liệt để khắc phục, xử lý

Ông hi vọng, khi có sự vào cuộc quyết liệt, cụ thể mới có thể giảm thiểu ô nhiễm trong thời gian tới. 

"Chúng ta đã làm nhiều để giảm thiểu ô nhiễm nhưng có vẻ chưa đủ mạnh để giảm thiểu ô nhiễm. Chúng ta không nói chung chung ô nhiễm nữa mà cần có khu vực cụ thể, rõ ràng để có thể đưa ra các biện phát cải thiện, xử lý", TS. Dương Hoàng Tùng chia sẻ.

Tại cuộc tọa đàm về "Cải thiện chất lượng môi trường không khí đô thị" được tổ chức tại Hà Nội vào cuối tháng 11 vừa qua, bà Lê Thanh Thủy, Phó trưởng Phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), cho biết trong những năm gần đây Hà Nội đang chịu áp lực rất lớn về ô nhiễm không khí.

Theo bà Thủy, Hà Nội ghi nhận nồng độ bụi mịn PM2.5 cao, biến động rất mạnh, đặc biệt là vào những tháng mùa đông.

Theo ghi nhận của Phòng Quản lý môi trường, chất lượng không khí ở Hà Nội có chênh lệch theo khu vực, khu nội đô có chỉ số AQI cao hơn, một phần do mật độ phương tiện giao thông lớn hơn, hoạt động xây dựng diễn ra nhiều.

Bà nhận xét, vào thời điểm cuối năm, các hoạt động chỉnh trang đô thị diễn ra thường xuyên, ùn tắc giao thông, gia tăng vận chuyển vật liệu xây dựng, đốt rác, đốt phụ phẩm nông nghiệp, đốt vàng mã tại các đền chùa… dẫn đến ô nhiễm không khí gia tăng.