Đến lúc có cách tiếp cận khác với SEA Games?

Như đã từng đề cập, thành tích ở SEA Games không phản ánh chính xác sức mạnh của từng nền thể thao trong khu vực. Ví như Myanmar trước sau vẫn là nền thể thao yếu, bất chấp việc họ vừa đoạt đến 84 HCV, cùng việc đứng nhì SEA Games 27.

Người hiểu chuyện biết rõ con số 84 HCV ấy đến từ đâu, và khi không còn lợi thế sân nhà, Myanmar sẽ không đủ sức vươn lên vị trí thứ 2 thêm một lần nữa.

Với riêng đoàn thể thao Việt Nam (TTVN), không dám và không thể phủ nhận công sức của những người đã tạo nên thành tích 73 HCV mà chúng ta vừa có được. Nhưng cần nhìn có một cái nhìn xa hơn xung quanh 73 bộ HCV này, rằng có bao nhiêu HCV có khả năng phát triển ra những sân chơi châu lục và cao hơn nữa là thế giới?

Có bao nhiêu bộ HCV đến từ những môn mà ngoài khu vực Đông Nam Á, hầu như các quốc gia khác không chơi? Hoặc có bao nhiêu HCV đến từ những môn mà cách tính điểm không rõ ràng, mang đầy tính cảm tính?


Nếu lui lại thời gian của trên dưới 20 năm trước, khi TTVN chưa là gì ở Đông Nam Á. Thời điểm mà chúng ta rất vất vả tìm kiếm từng chiếc HCV ở đấu trường SEA Games. Khi đó, đúng là chúng ta cần phát triển, cần đầu tư vào những môn ít người chơi (đặc biệt là các môn võ mang tính biểu diễn), với mục đích chính là lấy HCV.

Hơn 2 thập niên đã qua, không có lý gì chúng ta vẫn phải giữ khư khư cách làm cũ rích ấy. Tôn chỉ của SEA Games nói cho cùng là hướng đến đấu trường Asiad và Olympic. Vậy thì trong vài chục, thậm chí hàng trăm HCV mà đoàn TTVN có được qua các kỳ SEA Games gần đây, chúng ta có bao nhiêu HCV tiệm cận với vàng Asiad và huy chương Olympic?

Theo như phát biểu của cựu trưởng đoàn TTVN Nguyễn Hồng Minh, trong số 73 HCV mà đoàn TTVN có được ở SEA Games 27, không có HCV nào đủ sức giúp chúng ta chắc chắn có HCV Asiad.

Sự đầu tư dàn trải ở quá nhiều môn, trong đó bao gồm cả những môn hầu như không có lối ra trên đấu trường châu lục và thế giới, bên cạnh một số môn vốn chơi xong ở từng kỳ SEA Games là bỏ xó, càng khiến cho sự lãng phí gia tăng.

Cũng do đầu tư quá dàn trải và tốn kém mà chúng ta không thể tập trung tốt cho trọng điểm. Những môn chúng ta cần mạnh vì có nhiều người mê như bóng đá, bóng chuyền, quần vợt, bóng bàn,… cho đến giờ vẫn cứ… yếu.

Những môn cần cho Asiad và Olympic gồm điền kinh, bơi lội, cử tạ, TDDC… thì vẫn còn ở mức rất khó tranh chấp vàng Asiad, khó tìm đạt đến việc có huy chương Olympic.

Cũng chính cách đầu tư dàn trải, tham gia quá nhiều môn mà cách tính điểm mang tính cảm tính khiến cho chính chúng ta sa vào những màn tranh cãi vô bổ, thậm chí còn mang tính định hướng sai dư luận về chuyện chúng ta luôn bị o ép ở các kỳ SEA Games.

Xin thưa, đã gọi là chấm điểm cảm tính thì không thể đòi hỏi sự công bằng ở các môn này. Sở dĩ các môn vừa nêu không bao giờ có trong chương trình thi đấu của Olympic vì luật thi đấu của chúng quá lỏng lẻo, các trọng tài dễ dàng nhúng tay vào việc thay đổi kết quả, nên đơn giản là các nước có nền thể thao tiên tiến không muốn chơi.

Đấy là chưa tính đến chuyện chia chác huy chương dường như đã là luật bất thành văn ở các kỳ SEA Games, nên càng la làng càng lòi cái dở của chính mình.

Mà đã không có trong chương trình thi đấu của Olympic, thì chúng ta đầu tư để làm gì? Và đầu tư để hướng đến cái gì?

Không thể và không nên rập khuôn cách làm của 20 năm trước vào thực tế phát triển của 20 năm sau. Cái thời TTVN cần HCV đến mức phải nhắm vào các môn ít người chơi để đầu tư đã qua rồi.

Thậm chí, bây giờ, người hâm mộ có khi còn không màn đến chuyện “đếm” HCV SEA Games, nhất là tính toán huy chương ở các môn mà người ta còn không hiểu luật chơi, hay đơn giản là không quan tâm!