Muay được phổ cập như thế nào?

Bất cứ nước nào cũng muốn phát triển và nhân rộng quốc võ của mình ra toàn thế giới (Hàn Quốc với Taekwondo, Indonesia với Pencak Silat,…), nhưng thành công hay thất bại phục thuộc vào cách làm của mỗi nước.

Muay hay bất kỳ môn võ nào khác cũng có những nét đẹp riêng, sức hấp dẫn riêng. Điều quan trọng là những người muốn tạo sự lan tỏa cho từng môn võ có định hướng đúng, cũng như có phương pháp thực hiện bài bản để đưa môn chơi ban đầu là của riêng từng nước, đến với quảng đại người trên toàn thế giới. Về mặt này, người Thái đang làm được cái việc là nhân rộng và tạo sức lan tỏa cho Muay Thái.

Với người dân trong nước, sau khi thành công trong việc đưa bóng đá và futsal vào học đường, Thái Lan cũng đang dần làm việc đó với Muay. Có thể không phải bất cứ địa phương nào ở Thái, hoặc không phải bất cứ trường học nào ở xứ Chùa Vàng cũng xem Muay là môn thể thao bắt buộc đối với học sinh.

Tuy nhiên, có một số nơi, ví dụ ở như cố đô Ayutthaya, học sinh Thái Lan đã bắt đầu được tập luyện môn Muay, với tư cách là môn thể thao được đưa vào nhà trường (tương tự như giờ học thể dục của các trường học ở nước ta, nhưng chuyên sâu hơn).

Ở xứ Chùa Vàng ngày nay, cũng không lạ khi người ta bắt gặp cảnh những cậu bé nhỏ xíu tập luyện cật lực Muay Thái. Dân Muay chuyên nghiệp ở đây cho biết độ tuổi thích hợp nhất để bắt đầu tập luyện môn võ này là từ 6 – 8 tuổi.

Rồi cũng ở lứa tuổi ấy, Thái Lan đã có những đợt tranh giải cho các em. Những giải đấu này thường được diễn ra ở các ngôi chùa, có giải thưởng hẳn hoi cho người thắng cuộc và phần quà an ủi cho người thua cuộc.

Tập luyện từ nhỏ, làm quen với sức ép của việc thi đấu đối kháng liên tục từ nhỏ, thành ra các võ sĩ Muay Thái sau này cứng cáp về mặt cơ thể, cũng như quen với sức ép của môi trường thi đấu đỉnh cao không phải là điều ngạc nhiên.

Ngoài ra, giống như tính chất của nhiều môn thể thao khác, sự xuất hiện của Muay trong trường học, cũng như trong thói quen tập luyện của trẻ em được xem là rất quan trọng, vì người Thái luôn chuẩn bị sẵn những thế hệ VĐV kế cận rất dồi dào.

Sự tham gia đồng bộ của nhiều ban ngành

Đấy là về mặt chuẩn bị tài năng. Riêng chuyện muốn nhân rộng môn chơi đến nhiều nước trên thế giới, phải có chiến lược quảng bá hẳn hoi. Về mặt này, từ hàng chục năm nay, Thái Lan có hẳn một chiến dịch quảng bá rầm rộ cho Muay, với sự tham gia của nhiều ngành có liên quan.

Câu chuyện đưa Muay Thái ra nước ngoài bây giờ không chỉ là việc riêng của những người chơi môn này, cũng không phải là việc riêng của ngành thể thao Thái Lan, mà nó đã trở thành nhiệm vụ của nhiều ngành nghề khác, xem như đấy là một kênh để quảng bá hình ảnh đất nước Chùa Vàng nói chung.

Thành ra mới có chuyện người Thái vận động (hay nói đúng hơn là huy động) cả Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) vào cuộc, biến những sự kiện liên quan đến Muay Thái hàng năm trở thành những sự kiện văn hóa, du lịch có quy mô lớn mang tầm quốc gia.

Mục đích chính của việc làm này là tạo ấn tượng càng sâu đậm nơi du khách quốc tế càng tốt, thu hút được càng nhiều sự chú ý càng tốt. Vì người ta càng chú ý, càng có ấn tượng thì người ta càng có nhu cầu tìm đến Muay Thái.

Đấy là về bề rộng, còn về bề sâu, người Thái bây giờ cũng phân biệt rất rạch ròi giữa Muay biểu diễn và Muay chuyên nghiệp. Muay biểu diễn là phục vụ khách du lịch, là quảng bá cho môn chơi, còn Muay chuyên nghiệp là hướng đến đỉnh cao, để trở thành những người giàu có và nổi tiếng, trở thành thần tượng của giới trẻ Thái Lan (ví như võ sĩ Muay Bunkaw giờ nổi tiếng không kém “Zico Thái” Kiatisuk trong môn bóng đá).

Rồi tiếp sau những nhà thi đấu chuyên dụng dành cho futsal, Thái Lan giờ đây cũng tiến tới việc xây dựng nên những nhà thi đấu chỉ dành riêng cho Muay (như NTĐ Lumpinee ở ngoại ô Bangkok), để hướng đến sự chuyên nghiệp hóa thêm một bước nữa.

Từ chiều sâu đến chiều rộng, người Thái đều đang thực hiện rất tốt trong việc phát triển môn quốc võ của họ.

Để có được sự tham gia của hàng trăm nước chơi môn này, Thái Lan đã mất hàng chục năm để thực hiện định hướng của mình, với sự chung tay của nhiều ngành, nhiều nghề khác nhau trong xã hội, chứ phát triển Muay Thái hiện không còn đơn thuần là chuyện riêng của ngành thể thao nước này!

Trọng Vũ