Mỹ nêu điều kiện công nhận chính quyền mới ở Afghanistan

Hãng tin Aljazeera dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price ngày 16/8 cho biết, Mỹ và các đồng minh quốc tế sẽ "theo dõi chặt chẽ" sau khi Taliban giành quyền kiểm soát ở Afghanistan cuối tuần qua và tuyên bố sẽ lập ra Tiểu vương quốc Hồi giáo Afghanistan.

"Chính quyền tương lai của Afghanistan phải là tôn trọng các quyền cơ bản của người dân, không dung túng khủng bố, bảo vệ quyền cơ bản của người dân, trong đó có quyền của phụ nữ và trẻ em gái. Đó là mới là chính phủ chúng tôi có thể hợp tác. Ngược lại, chúng tôi sẽ không ủng hộ một chính quyền không tuân thủ được những điều đó", ông Price nói.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết thêm, cộng đồng quốc tế có sự đồng thuận về các điều kiện đối với chính quyền mới ở Afghanistan. Ông Price trích dẫn lại tuyên bố của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đưa ra sau cuộc họp khẩn hôm qua, trong đó kêu gọi hòa giải dân tộc ở Afghanistan do Afghanistan dẫn đầu và làm chủ.

Các nước thành viên Hội đồng Bảo an đều nhất trí quan điểm rằng, xung đột chỉ có thể chấm dứt thông qua các giải pháp chính trị thực tiễn và bền vững nhằm bảo vệ nhân quyền, trong đó có quyền của phụ nữ, trẻ em gái và các nhóm thiểu số.

Nga, một thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, cho biết Moscow chưa công nhận lực lượng Taliban là chính quyền mới có thẩm quyền hợp pháp ở Afghanistan nhưng sẵn sàng hợp tác với chính quyền lâm thời ở Afghanistan. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm qua cũng cho biết, Bắc Kinh sẵn sàng phát triển "quan hệ hữu nghị" với Taliban sau khi lực lượng này giành kiểm soát Afghanistan.

Chính phủ Afghanistan sụp đổ hôm 15/8 chỉ vài ngày sau khi Taliban đẩy mạnh chiến dịch tiến công, mở rộng quyền kiểm soát lãnh thổ Afghanistan. Tổng thống Ashraf Ghani cùng với một số quan chức cấp cao của chính quyền đã rời đất nước trước khi Taliban kiểm soát thủ đô và chiếm dinh tổng thống. Hiện chưa rõ hành tung của vị tổng thống Afghanistan được phương Tây hậu thuẫn, song một số nguồn tin cho biết, ông đã đến Tajikistan, sau đó đến Oman và chuẩn bị cho kế hoạch tới Mỹ.

Bình luận về diễn biến ở Afghanistan, trong bài phát biểu trên truyền hình ngày 16/8, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói, ông không hối tiếc về quyết định rút quân khỏi chiến trường Afghanistan sau 20 năm. Ông cho biết sẽ giữ nguyên kế hoạch hoàn tất rút quân khỏi Afghanistan vào cuối tháng này.

"Nhiệm vụ quân sự hiện tại của chúng tôi bị giới hạn về phạm vi và chỉ tập trung vào mục tiêu là đưa người dân và các đồng minh của Mỹ đến nơi an toàn càng nhanh càng tốt. Khi hoàn thành nhiệm vụ này, chúng tôi sẽ kết thúc việc rút quân, kết thúc cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ", ông Biden nói.

Chủ nhân Nhà Trắng cũng thừa nhận, chính quyền Afghanistan sụp đổ nhanh hơn so với dự đoán và điều này là do giới lãnh đạo và quân đội Afghanistan bỏ cuộc thậm chí khi chưa hề chiến đấu chống lại đà tiến công của Taliban. "Chúng tôi đã cho họ mọi cơ hội để định hình tương lai của chính mình. Điều mà chúng tôi không thể không cho họ là ý chí chiến đấu vì tương lai đó", ông Biden nói.