Mỹ cắt tài trợ dự án nghi liên quan tới Viện Virus học Vũ Hán

Politico đưa tin, Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) ngày 24/4 cho biết họ đã cắt tiền tài trợ cho tổ chức phi lợi nhuận EcoHealth Alliance (Mỹ) trong tương lai. Trước đó, NIH đã tài trợ cho EcoHealth trong suốt 5 năm qua trong dự án nhằm nghiên cứu khả năng các chủng virus corona lây từ dơi sang người.

“Vào thời điểm này, NIH không tin rằng kết quả của dự án hiện tại phù hợp với các mục tiêu của chương trình và các ưu tiên của tổ chức”, phó giám đốc NIH Michael Lauer viết trong lá thư gửi cho EcoHealth.

Động thái của NIH được thực hiện sau khi xuất hiện những thông tin hồi tuần trước rằng hàng triệu USD mà NIH tài trợ cho EcoHealth có thể đã được chuyển tới Viện Virus học Vũ Hán ở Trung Quốc. Đây là cơ sở nghiên cứu đang bị nghi là nơi một chủng virus corona mới  (tên gọi chính thức là SARS-CoV-2) - virus gây bệnh Covid-19 - bị phát tán.

Trong thư điện tử gửi cho các quan chức NIH, chủ tịch EcoHealth Alliance Pete Daszak cho biết họ không chuyển tiền cho Viện Virus học Vũ Hán trong năm nay. Mặc dù vậy, các nhà nghiên cứu từ Viện Virus học Vũ Hán được cho đã hợp tác với các nhà khoa học EcoHealth Alliance để tiến hành dự án với nguồn viện trợ từ trước đó, theo Politico. 

Viện Virus học Vũ Hán đang là tâm điểm của một giải thuyết rằng virus SARS-CoV-2 có thể đã thoát ra từ đây, mặc dù cộng đồng tình báo Mỹ và các nhà khoa học chưa tìm được bằng chứng nào để khẳng định thông tin này.

Trong thông báo, EcoHealth cho biết họ muốn biết rõ lý do đằng sau hành động của NIH.

“Trong 20 năm qua, tổ chức của chúng tôi đã điều tra nguồn gốc của nhiều bệnh truyền nhiễm như Covid-19. Chúng tôi hoạt động ở Mỹ và trên 25 quốc gia với các viện nghiên cứu cũng như đã được các cơ quan tài trợ liên bang phê duyệt trước để thực hiện nghiên cứu khoa học quan trọng nhằm ngăn chặn đại dịch. Chúng tôi đang lên kế hoạch trao đổi với NIH để hiểu lý do đằng sau quyết định của họ”, thông báo của EcoHealth cho hay.

Động thái bất ngờ

Theo Politico, việc đột ngột cắt tài trợ là động thái khá bất thường với những tổ chức như NIH vì thông thường họ chỉ thực hiện việc này nếu có bằng chứng về hành vi khoa học sai trái hay vấn đề liên quan tới tài chính.

Từ năm 2015, EcoHealth đã nhận hơn 3,7 triệu USD cho các nghiên cứu về nguy cơ các chủng virus corona bùng phát từ dơi và nguy cơ lây nhiễm từ dơi sang người. Dự án đã có khoảng 20 bài nghiên cứu khoa học, bao gồm một vài công trình được đăng tải trên các tạp chí danh tiếng như Nature.

Hồi tháng 4/2018, NIH từng phát đi thông cáo báo chí giới thiệu các nghiên cứu liên quan tới dự án, trong đó có cả tác giả từ Viện Virus học Vũ Hán.

Ngày 20/4, NIH đã gửi email cho EcoHealth để yêu cầu danh sách toàn bộ những người Trung Quốc tham gia vào dự án mà họ tài trợ.

Trước đó, tại họp báo hôm 17/4, khi được hỏi về các nghiên cứu và khoản 3,7 triệu USD, Tổng thống Trump tuyên bố: “Chúng tôi sẽ chấm dứt nguồn tài trợ đó rất nhanh chóng. Nó được thông qua cách đây khá lâu. Ai làm tổng thống vào thời điểm đó? Tôi tự hỏi". Bình luận của ông Trump dường như ám chỉ người tiền nhiệm Barack Obama, theo Politico.

NIH ban đầu thông qua tài trợ cho dự án trong nhiệm kỳ của ông Obama và tiếp tục kế hoạch cấp thêm ngân sách vào tháng 7/2019 dưới thời ông Trump. 

Đức Hoàng

Theo SCMP