Cuộc sống như sinh viên của phạm nhân tại nhà tù Hàn Quốc

Nằm cách thủ đô Seoul khoảng 100 km về phía Đông Nam, Học viện Somang tọa lạc trên một khu vực yên tĩnh của tỉnh Gyeonggi, Hàn Quốc. 

Chúng tôi ghé thăm học viện vào một buổi sáng mùa thu nắng đẹp, không khí trong lành dễ chịu ngay từ lúc bước xuống xe.

Đón tiếp chúng tôi, Hiệu trưởng Kwon Gi-Hun và các nhân viên tại rất thân thiện và cởi mở. Ông say xưa giới thiệu về Học viện với các con số thống kê đều chỉ ra rằng mô hình đào tạo ở đây đang mang lại những hiệu quả rất tích cực.

Thành lập năm 2010, Học viện Somang là mô hình nhà tù tư nhân đầu tiên tại Hàn Quốc được điều hành bởi cộng đồng Thiên chúa giáo dưới sự bảo trợ tài chính của nhà nước (90%) và tư nhân tài trợ (10%).

“Somang” trong tiếng Hàn có nghĩa là “Hi vọng”. Những người sáng lập Học viện mong muốn đây sẽ là nơi tiếp thêm hi vọng có một tương lai tươi sáng hơn cho các phạm nhân sau khi cải tạo.

Ông Kwon cho biết số lượng phạm nhân mong muốn được vào cải tạo tại Somang ngày một tăng và họ lựa chọn qua phỏng vấn. Những ai thể hiện được ý chí quyết tâm cải tạo và hoàn lương sẽ có nhiều cơ hội hơn.

Hiện có 400 tù nhân đang sinh hoạt và học tập tại Somang. Nơi đây chỉ tiếp nhận tù nhân nam, là những người bị kết án từ 1-7 năm tù, đa số là các tội phạm bạo lực.

Theo ngài hiệu trưởng, điều quan trọng nhất tạo nên thành công của Học viện này là sự đóng góp của khoảng 3.500 tình nguyện viên thường xuyên đến từ cộng đồng công giáo đang sinh hoạt tại các nhà thờ.

"Các tình nguyện viên tham gia hỗ trợ tâm lý, dạy nghề, tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao... cho các học viên tù nhân tại đây," ông nói. "Họ gần gũi như những người ông, bà, cha mẹ, hay anh em bạn bè, giúp cảm hóa các học viên. Họ chính là những cây cầu vững chắc giúp đưa những con người lầm lạc trở lại với cuộc sống lương thiện".

Chúng tôi được dẫn đi tham quan các khu sinh hoạt của tù nhân. Được thiết kế theo biểu tượng cây thánh giá, học viện chia làm 6 khu chức năng nằm rải rác xen kẽ là các vườn rau, cây cảnh hoặc sân thể thao. Không gian rất thân thiện và ấm áp.

Khoảng 11h sáng, trong sân thể thao tràn ngập nắng, các học viên đang chơi thể thao say mê. Anh Kim Moo El, trưởng Bộ phận Cải tạo Giáo dục, cho hay các hoạt động học tập và cải tạo của các tù nhân tại đây rất phong phú. Ban ngày học viên học văn hóa, lao động, thể thao từ 8h-16h, buổi tối sẽ có các hoạt động văn hóa văn nghệ. Nếu trong các nhà tù của nhà nước, họ phải về phòng lúc 18h thì tại đây học viên về phòng ngủ lúc 21h.

Anh Kim Moo El cũng nhấn mạnh một điều đặc biệt là tại Học viện này, các phạm nhân được gọi theo tên của họ chứ không gọi theo số như trong các nhà tù khác. Điều này thể hiện sự tôn trọng, gần gũi, góp phần không nhỏ trong công tác cải tạo.

Đến khu xưởng làm đồ thủ công, một cô giáo là tình nguyện viên đang hướng dẫn vài nhóm học viên làm các đồ lưu niệm từ gỗ và đồng. Các sản phẩm của học viên được bày trang trí dọc hành lang. Cô giáo cho biết các sản phẩm tốt sẽ được bán ở ngoài và do đó các học viên có thể có thu nhập tại đây.

Khoảng 12h, chúng tôi được đưa đến dùng cơm trưa với các cán bộ tại Học viện tại một nhà ăn rộng. Tại đây các cán bộ và các phạm nhân dùng chung bữa với thức ăn như nhau do chính các phạm nhân chuẩn bị. Bữa trưa hôm đó có kim chi cải thảo và củ cải, canh cá, thịt gà, xúc xích heo sốt đậu, cà chua và cơm trắng, cùng hoa quả tươi tráng miệng. Đồ ăn được phục vụ theo hình thức buffet và mọi người tự chọn món và khẩu phần phù hợp với mình.

Sau bữa trưa, chúng tôi ghé qua thăm khu phòng ở của các phạm nhân. Đa số các phạm nhân được sắp xếp ở 6 người trong 1 phòng rộng rãi thoáng mát, có cửa sổ rộng đón ánh sáng tự nhiên, nhìn ra các vườn rau, vườn cây xanh mát. Những ai có gia đình lên thăm sẽ được bố trí ở cùng người thân một đêm tại một căn hộ có 2 phòng ngủ, 1 phòng khách, phòng bếp được trang bị tiện nghi với bàn ghế, tivi, tủ lạnh.

Dẫn chúng tôi đi tham quan, Hiệu trưởng Kwon Gi-Hun luôn nở nụ cười hạnh phúc khi thấy các vị khách hết ngạc nhiên lại trầm trồ khen ngợi mô hình quản lý phạm nhân chứa nhiều tính nhân văn nhân đạo của Học viện. Ông cho biết qua 9 năm hoạt động, mô hình này đã khẳng định được thành công. Tỷ lệ tù nhân tái phạm sau cải tạo tại đây chỉ là 10% so với con số 24% tại các nhà tù nhà nước. Trong 9 năm qua chưa có phạm nhân nào bỏ trốn.

"Đúng như tên gọi, chúng tôi thực sự là một trường học chứ không phải nhà tù," ông Kwon nói. "Có phạm nhân khi cải tạo xong, ra ngoài lập nghiệp còn tự hào ghi tên của Học viện, nơi anh được đào tạo nghề, lên bảng hiệu cửa hàng.

Vui mừng với thành công của Học viện, Hiệu trưởng Kwon Gi-Hun bày bỏ mong muốn mô hình này sẽ được giới thiệu và lan rộng ra nhiều nơi hơn nữa trong tương lai.

Lan Phong

(Từ Hàn Quốc)