Các tàu sân bay Mỹ được đặt tên như thế nào?

Trong tổng số 12 tàu sân bay được chế tạo gần đây, đã có 9 tàu được đặt theo tên các Tổng thống Mỹ và 2 chiếc mang tên thành viên của Quốc hội. Chỉ có chiếc thứ 12 là USS Nimitz (CVN-68) được đặt theo tên của vị Đô đốc Chester Nimitz (24/2/1885 – 20/2/1966), là một Thủy sư đô đốc của Hải quân Hoa Kỳ. Ông giữ chức Tổng Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ và Tổng tư lệnh khu vực Thái Bình Dương trong chiến tranh thế giới thứ II.

Được biết, trong dự án đóng 10 tàu sân bay mới lớp Ford, giới chức Mỹ lần lượt đặt tên cho các tàu này là: USS Gerald R. Ford (CVN-78) và USS John F. Kennedy (CVN-79) được đặt theo tên các Tổng thống, nhưng tàu mang số hiệu CVN-80 lại quay trở lại với tên “Enterprise” – vốn đã được đặt cho tàu sân bay mang số hiệu CVN-65.

Mặc dù vậy, CVN-81 nhiều khả năng sẽ lại được đặt theo tên Tổng thống Mỹ, mà trong trường hợp này sẽ là Tổng thống đương nhiệm Barack Obama.

Trước đây, Mỹ chỉ dùng tên các cố Tổng thống để đặt tên cho các tàu quân sự. Song, từ năm 1970, đã có ít nhất 11 tàu quân sự của nước này được đặt theo tên những người còn sống như: Tàu sân bay Carl Vinson (CVN-70), tàu ngầm tấn công Hyman G. Rickover (SSN-709); tàu sân bay George H.W. Bush (CVN-77)…

Theo quy định, tên gọi của các tàu thuộc biên chế Hải quân Mỹ sẽ được Bộ trưởng Hải quân lựa chọn và công bố, dưới sự chỉ đạo của Tổng thống và tuân theo các quy tắc do Quốc hội nước này đề ra.

Đối với Quốc hội, cách đặt tên tuân thủ 2 cơ chế: ảnh hưởng mềm và quy trình lập pháp.

Có thể kể đến một ví dụ điển hình về sự cạnh tranh trong Quốc hội cho việc đặt tên tàu sân bay mang số hiệu CVN-76. Trong khi một bên ủng hộ việc lấy tên Tổng thống Truman, thì một số khác lại muốn đó phải là Reagan. Cuối cùng, vấn đề chỉ được giải quyết thông qua quyết định lúc bấy giờ của Tổng thống Bill Clinton: Tàu sân bay CVN-75 sẽ có tên gọi là Truman, còn CVN-76 mang tên Reagan.

Trong một diễn biến liên quan, Bộ trưởng Hải quân Ray Mabus từng nhấn mạnh, không cần quá cứng nhắc trong cách đặt tên các con tàu. Thực tế đã có không ít trường hợp ngoại lệ và cần vận dụng nó một cách linh hoạt.

Điều này lý giải vì sao tàu sân bay mang số hiệu CVN-80 lại quay trở lại với tên gọi “Enterprise”, khi mà tàu USS Enterprise (CVN-65) đã ngừng hoạt động vào năm 2012. Không những thế, trước USS Enterprise (CVN-65) cũng đã có 7 tàu chiến khác sử dụng tên gọi này trên thế giới.

Các chuyên gia quân sự cũng đã chỉ ra sự phá cách trong cách đặt tên của các tàu chiến Mỹ nói chung. Có thể kể đến các tàu ngầm tấn công thuộc lớp Seawolf (SSN-21) gồm: Seawolf (SSN-21), Connecticut (SSN-22) và Jimmy Carter (SSN-23). Trong khi “Seawolf” là tên của một loài cá, “Connecticut” là một bang, thì “Jimmy Carter” là tên một Tổng thống Mỹ. Cách đặt tên này không tuân thủ theo một nguyên tắc nào.

Theo Minh Quân

PetroTimes