Thiết bị mới giúp gan sống bên ngoài cơ thể suốt một tuần

Các công nghệ thông thường có thể giữ gan sống bên ngoài cơ thể trong khoảng 24 giờ, nhưng thiết bị tưới máu mới, được phát triển bởi các nhà khoa học từ Bệnh viện Đại học Zurich, ETH Zurich, Wyss Zurich và Đại học Zurich, hiện đã mở rộng giới hạn này lên một tuần.

Đáng chú ý, hệ thống có thể lấy gan của người hiến không phù hợp và đưa nó trở lại sức khỏe bình thường, khắc phục các vấn đề gây ra bởi bệnh gan nặng. Hệ thống này đã được thử nghiệm trên cả gan lợn và người, tạo tiền đề cho việc ghép thực tế ở người. Nghiên cứu, do Pierre-Alain Clavien và Philipp Rudolf von Rohr đứng đầu, mới được công bố trên tạp chí Nature Biotechnology.

Mất bốn năm chế tạo, hệ thống sử dụng các công nghệ mới để duy trì sự sống của gan bên ngoài cơ thể (hay còn gọi là ex-vivo). Thiết bị mô phỏng các chức năng cơ thể bình thường, như cung cấp máu và oxy, quản lý lượng glucose và số lượng hồng cầu, và loại bỏ các sản phẩm cặn bã, cùng nhiều chức năng khác.

Các chức năng cơ thể mô phỏng này được bổ sung bằng cách truyền các chất chữa bệnh, chẳng hạn như các chất dinh dưỡng và các hợp chất thiết yếu khác. Các thuật toán hoạt động trong nền để điều chỉnh số lượng; theo nghiên cứu, “thiết bị tưới máu là hoàn toàn tự động, không cần nhân viên phải liên tục có mặt”.

Khi dự án bắt đầu vào năm 2015, hệ thống ban đầu chỉ có thể duy trì gan ex-vivo trong khoảng 12 giờ. Bằng cách thử nghiệm trên 70 gan lợn, các nhà nghiên cứu đã có thể tinh chỉnh hệ thống, tìm ra những cách mới để kiểm soát chuyển hóa glucose, loại bỏ chất cặn bã và thậm chí còn thúc ép gan giống như trong cơ thể thật. Với thời gian ex vivo tăng lên, các nhà khoa học có thể, ví dụ, sửa chữa gan bị hư hại, loại bỏ mỡ và tạo điều kiện tái tạo mô.

Sau giai đoạn này, các nhà khoa học đã lấy 10 gan người bị thải ghép và sẽ bị vứt bỏ do tình trạng xấu. Trong số 10 gan bị thương này, thiết bị tưới máu đã có thể “nuôi” được 6 gan trở lại khỏe mạnh sau bảy ngày. Các xét nghiệm đều dương tính, cho thấy chức năng bình thường, năng lượng tế bào mạnh mẽ và cấu trúc gan nguyên vẹn.

Ngoài ra, gan đã giảm trọng lượng trong bảy ngày, giảm khoảng 25% khối lượng ban đầu. Các nhà khoa học không biết chắc chắn tại sao điều này lại xảy ra nhưng tin rằng nó sẽ không tác động tiêu cực đến chức năng bình thường.

“Nhìn chung, kết quả ... là rất có triển vọng và cho thấy tưới máu bằng máy trong 1 tuần có thể hỗ trợ khả năng sống của gan người, mặc dù sẽ cần thử nghiệm với gan chất lượng cao hơn và ghép gan đã được tưới máu vào người nhận để đánh giá đầy đủ tiềm năng của phương pháp mới”, các tác giả viết.

Ngoài việc phục hồi những gan mà đáng lẽ sẽ bị bỏ đi, kỹ thuật mới còn mở ra những khả năng mới khác, chẳng hạn như vận chuyển tạng qua khoảng cách xa. Một khả năng đáng kinh ngạc được các nhà nghiên cứu đề xuất là lấy một gan được hiến, chia nó thành nhiều mảnh và tái sinh chúng trong máy tưới máu. Nếu khả thi, điều này có thể tăng gấp đôi hoặc thậm chí gấp ba số lượng gan có sẵn để cấy ghép, theo bài báo.

Đây chắc chắn là một bước đột phá rất đáng chú ý, và hy vọng việc cấy ghép cho người sẽ sớm diễn ra. Trong khi đó, bạn có thể giúp đỡ tình trạng thiếu tạng ghép bằng cách trở thành người hiến tạng.

Cẩm Tú

Theo Gizmodo