Tắm hơi nitơ lạnh: Hiệu quả chưa rõ, nguy cơ rành rành

(Dân trí) - Mặc dù được quảng cáo bởi nhiều spa và trung tâm sức khỏe, song Cục Quản lý thuốc và Thực phẩm (FDA) Mỹ cảnh báo chưa có bằng chứng cho thấy xông hơi lạnh có tác dụng điều trị bệnh.

Khi bệnh viêm khớp dạng thấp của bạn bùng phát, rất có thể bạn sẽ được gợi ý một cách an toàn và dễ dàng để điều trị bệnh: 3 phút trong phòng tắm hơi cực lạnh, còn được gọi là liệu pháp áp lạnh toàn cơ thể (WBC). Bạn sẽ được nói rằng WBC không chỉ giúp làm hết đau do viêm khớp dạng thấp tốt hơn so với ngâm nước đá hoặc chườm lạnh, mà còn hứa hẹn sẽ giúp chữa trị bệnh trầm cảm và giảm cân sau một vài lần.

Vấn đề là cách "điều trị" này chưa được chứng minh là có bất kì tác dụng nào trong số trên.

Và bất chấp quảng cáo của nhiều spa, trung tâm chăm sóc sức khỏe, FDA Mỹ cảnh báo không có bằng chứng cho thấy WBC điều trị hiệu hiệu quả các bệnh như bệnh Alzheimer, đau xơ cơ, đau nửa đầu, viêm khớp dạng thấp, xơ cứng rải rác, căng thẳng, lo âu hoặc đau mạn tính.

Trên thực tế, chưa có thiết bị WBC nào được cơ quan có thẩm quyền cấp phép cho những tác dụng này

Những người bán máy WBC và các cơ sở sử dụng cũng có thể quảng cáo rằng WBC có thể cải thiện lưu thông máu, tăng cường trao đổi chất, cải thiện phục hồi và đau nhức sau khi tập luyện, và làm giảm đau khớp và cơ thể.

“Với sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng về liệu pháp áp lạnh toàn thân, FDA đã chính thức xem xét các nghiên cứu trong y văn về chủ đề này”, TS Aron Yustein, Trung tâm thiết bị và sức khỏe phóng xạ của FDA nói. “Chúng tôi tìm thấy rất ít bằng chứng về sự an toàn hoặc hiệu quả của nó trong việc điều trị các tình trạng bệnh mà nó đang được tiếp thị”.

Tắm hơi nitơ lạnh: Hiệu quả chưa rõ, nguy cơ rành rành - 1

Liệu pháp áp lạnh toàn thân là gì?

Nói một cách đơn giản, liệu pháp áp lạnh là “siêu làm mát” toàn cơ thể với mục đích điều trị. Liệu pháp áp lạnh có thể bao gồm sử dụng các sản phẩm như túi chườm đá trên vị trí của cơ thể, chẳng hạn như phần thắt lưng. Liệu pháp áp lạnh toàn cơ thể bao gồm cho cơ thể tiếp xúc với hơi lạnh đạt nhiệt độ cực thấp, từ âm 129 đến âm 185 độ C. Những người điều trị WBC sẽ được được đặt trong một buồng hẹp, thường trong 2-4 phút, theo một trong hai cách:

- Đứng một mình trong thiết bị giống như lon bia lớn, có nắp mở ở trên đầu. Thân và chân nằm hoàn toàn trong thiết bị và tiếp xúc với nhiệt độ lạnh trong khi đầu nằm ở trên với nhiệt độ phòng.

- Nhiều người cùng ngồi hoặc đứng trong một buồng kín hoàn toàn trong 2-4 phút. Toàn bộ cơ thể, bao gồm cả đầu, được tiếp xúc với nhiệt độ đóng băng, tạo ra bằng nitơ lỏng. Một số thiết bị áp lạnh hoạt động bằng cách làm mát không khí tuần hoàn.

Điều gì thực sự xảy ra về mặt sinh lý cho cơ thể khi một người ở trong buồng này trong 2-4 phút? Nhiệt độ lạnh như vậy có tác động gì đến huyết áp, nhịp tim và chuyển hóa?

“Chúng tôi không biết”, Anna Ghambaryan, một chuyên gia của FDA nói. “Hiện giờ, chưa đủ thông tin để giúp trả lời những câu hỏi này”.

Tuy nhiên, bà lưu ý rằng tuy lợi ích chữa bệnh của áp lạnh vẫ chưa được khẳng định, thì những nguy cơ của nó lại khá rõ ràng.

"Những mối nguy hiểm tiềm tàng bao gồm ngạt thở, nhất là khi nitơ lỏng được sử dụng để làm lạnh", Ghambaryan nói. Việc đưa hơi nitơ vào một buồng kín làm giảm lượng ôxy trong phòng và có thể dẫn đến tình trạng ngạt, hoặc thiếu oxy, có thể khiến người dùng bất tỉnh. Hơn nữa, người dùng có nguy cơ bị tê cóng, bỏng và tổn thương mắt do nhiệt độ quá lạnh.

Trước tiên hãy hỏi ý kiến bác sĩ

Nếu bạn quyết định thử WBC, cần biết rằng FDA chưa phê chuẩn bất kì thiết bị nào như vậy trong điều trị bất kì chứng bệnh cụ thể nào.

FDA cũng lo ngại rằng những bệnh nhân lựa chọn điều trị WBC, nhất là khi dã có những phương pháp điều trị khác an toàn và hiệu quả, có thể khiến bệnh không được cải thiện hoặc nặng lên. Do đó nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng WBC trước khi định thử cách điều trị này.

Cẩm Tú

Theo FDA