“Quá tải bệnh viện không thể đổ riêng cho ngành y tế”

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã cho biết như vậy khi trao đổi với báo giới về chất lượng bệnh viện hiện nay, bên lề kỳ họp Quốc hội sáng ngày 27/5.

Nhưng thưa Bộ trưởng, ở đâu đó vẫn còn có người than phiền về chất lượng của các phòng nội trú, chất lượng bệnh viện tuyến dưới nên người bệnh mới phải “vùng vẫy” lên tuyến trên, gây quá tải tuyến trên như hiện nay?

Phòng nội trú vẫn chưa giảm tải được khi mà chưa được xây mới. Còn một số bệnh viện vệ tinh mới được xây dựng cần có thời gian chuyển giao công nghệ cho bệnh viện tỉnh. Ví dụ hiện nay, Phú Thọ, Ninh Bình, Nghệ An… đã làm được thì sau một thời gian bệnh nhân ung bướu, tim mạch, chấn thương ở những nơi này không còn chuyển lên tuyến trên nữa. Nhưng làm được điều này cũng phải mất một vài năm.

Hiện nay, Bộ Y tế đang triển khai bệnh viện vệ tinh. Những bệnh viện đó sẽ thay thế làm các kỹ thuật tương đương như Bạch Mai, Việt Đức… sẽ giảm tải cho tuyến trên. Ngoài ra, các bệnh viện tuyến trên cũng sẽ được mở rộng. Từ khi giải phóng đến giờ, ở Hà Nội mới chỉ xây thêm được Bệnh viện Thanh Nhàn và Phụ sản Hà Nội. Trong khi đó, dân số thì gấp đôi, nhu cầu khám chữa bệnh tăng lên rất nhiều. Quá tải là chắc chắn. Số giường bệnh trên 1.000 dân của mình rất thấp (chỉ 22 giường) trong khi của các nước là 40 giường - 80 giường bệnh/1.000 dân.

Vẫn biết để giải quyết bài toán “quá tải bệnh viện” cần có thời gian, nhưng nếu ở kỳ họp này, đại biểu Quốc hội tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Y tế về thời điểm giảm tải cho các bệnh viện thì câu trả lời của bà là gì?

Câu hỏi này cũng phải dành cho Nhà nước, Bộ Y tế không thể xây nhà được. Không có tiền làm nhà, không có tiền xây bệnh viện, không có tiền mua trang thiết bị. Chúng tôi rất chia sẻ với cử tri và cảm thấy đau xót vô cùng với những nỗi đau của người dân phải chịu, nằm ghép, phải chờ đợi lâu.

Cái chính ở đâu là phải có tiền để đầu tư, Nhà nước mình đã cố gắng nhưng không thể giải quyết một sớm một chiều. Tôi nghĩ, nếu đầu tư mạnh hơn nữa và sắp tới Chính phủ sẽ đầu tư, thì các bệnh viện sẽ được mở ra.

Bà có nói đến vấn đề đầu tư nhưng theo quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2011 thì ngành y tế lại chỉ giải ngân hết 89,1% số được giao?

Cái này là nằm trong bảo hiểm y tế, phần kết dư. Đầu tư cơ sở hạ tầng gần như quyết toán gần hết. Đối với các công trình y tế, toàn bộ tuyến tỉnh thì mới cấp được 30% tổng số theo nhu cầu, tuyến huyện thì khoảng gần 80%. Thế nên, tính tổng thể thì chỉ được một nửa cho tất cả. Còn tuyến trung ương thì chưa có gì, sắp tới mới có.

Vậy thưa Bộ trưởng, ngành y tế có kiến nghị cơ chế gì để tăng nguồn đầu tư?

Vừa rồi mình điều chỉnh giá dịch vụ đấy. Giá dịch vụ thực chất không phải để xây dựng mà chỉ để tính vào những chi phí trực tiếp, là 4/7 yếu tố. Ví dụ ngày trước người dân phải đi mua thuốc, vật tư y tế rất nhiều (bông băng, gang tay…) thì giờ những cái đó được tính vào chi phí trực tiếp.

Nhưng theo chỉ thị về nâng cao chất lượng, các giám đốc bệnh viện đã dành những chi phí đó trước mắt là để mở rộng cho khoa khám bệnh, kê thêm ghế ngồi, mở thêm vé điện tử, hẹn giờ khám bệnh, rồi một số mua thêm giường bệnh, sắm thêm quạt…

Theo đánh giá của Bộ trưởng, phát hành trái phiếu Chính phủ có phải là một giải pháp tốt đối với ngành y tế?

Vấn đề là ngân sách của chúng ta hạn hẹp. Còn trái phiếu Chính phủ cho y tế, chúng tôi sẽ đề nghị nhưng có được chấp thuận hay không thì chưa biết.

Trong tổng hợp cử tri của Mặt trận Tổ quốc đặt ra thì cử tri vẫn yêu cầu Nhà nước tăng cường đầu tư cho y tế, bởi tình tạng quá tải không thể đổ riêng cho ngành y tế mà thuộc về cả hệ thống chính trị. Ngành y tế không thể làm ra nhà, làm ra bệnh viện và mua sắm trong khi ngân sách thì thấp, giá dịch vụ thì không được tăng… Vừa rồi tăng giá dịch vụ y tế chỉ tăng 3 trên 7 yếu tố chi phí trực tiếp, còn khấu hao tài sản không có, lương chưa có, xây dựng cơ bản chưa có…

Lộ trình đến bao giờ tiếp tục tăng viện phí, thưa bà?

Cái này phải theo Nghị định 85, theo quỹ chi trả bảo hiểm và sức chịu đựng của người dân. Vừa rồi tăng giá dịch vụ y tế, các bệnh viện tuyến tỉnh đều rất phấn khởi, chất lượng tốt hơn hắn và người nghèo được chi trả hết trong bảo hiểm chứ không phải mua thêm. Ví dụ, trước kia một bệnh nhân đi cắt amiđan, nếu không có thẻ bảo hiểm thì phải mua thêm thuốc tê, kháng sinh còn bây giờ với giá mới thì nằm trong đó hết.

- Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Nguyễn Hiền (ghi).