Nguy hại như “thuốc thông minh”

Tâm sự của 1 cậu bé muốn giỏi…

Josh là một cậu bé thông minh, hiện sống với bố mẹ là luật sư ở London (Anh). Hẳn bạn đang tự hỏi tại sao cậu lại cần sự hỗ trợ thêm để tăng trí thông minh?

Josh đã uống modafinil từ khi 16 tuổi (hiện cậu đang 17 tuổi) nhưng bạn bè của cậu thì đã bắt đầu dùng nó từ khi 15 tuổi.

Cậu bé kể: “Tôi đọc về thuốc modafinil trên 1 tờ báo và các nghiên cứu về nó trên internet và đã trao đổi với các bạn mình về loại thuốc này. Tôi đã mua 30 viên thuốc này với giá 40 đô la từ 1 người bán trực tuyến tại Mỹ. Nó không đắt mà lại giúp tập trung cao và tôi cũng không bị phụ thuộc và cà phê, trà hay nước tăng lực. Modafinil cho tôi cảm giác tỉnh táo, khả năng chịu đựng và hiệu quả học tập. Tôi thấy nó rất tốt cho sự tập trung và ghi nhớ.

Tôi phát hiện ra rằng mình có thể thuộc cả 1 chương sau khi đọc 1 lần thay vì phải đọc đi đọc lại vài lần. Nó cũng giúp tăng hiệu quả học tập lên 40-50%/ngày chứ không phải là làm tôi thông minh hơn.

Khi chuẩn bị cho lần ôn thi mới đây nhất, tôi đã uống 100mg modafinil mỗi ngày trong khoảng thời gian liên tục là 6-7 ngày/tuần và kéo dài tới 3 tuần.

Vào giai đoạn giữa, tôi sẽ nâng lên 150-200mg/ngày và uống ít nhất 2-3 tuần trở lên. Đến kỳ thi, tôi uống 200-300mg/ngày để có thể học tới 18 tiếng liên tục.

Tôi nhận thấy mình chỉ cần ngủ 4-6 tiếng trong 3 tuần liên tục và khi kết thúc, cơ thể tôi sẽ đòi hỏi sự nghỉ ngơi và lúc đó tôi sẽ ngủ 24 tiếng luôn.

Uống thuốc này không khác nhiều so với các chất kích thích khác như cà phê, viên bổ chứa cafein hay nước tăng lực nhưng nó khác ở chỗ là không làm tôi bị đau đầu.

Tôi thường dùng nó trong các kỳ thi và sẽ tiếp tục dùng khi vào đại học. Tôi cũng sẽ giới thiệu nó với bất kỳ ai quan tâm.

Tôi chưa nói với cha mẹ rằng mình đang dùng modafinil. Họ sẽ không biết nó là gì và vì thế có thể họ sẽ không cho tôi uống.

…Và loại thuốc chỉ được uống theo đơn kê

Có thể thấy việc sử dụng modafinil của Josh không thường xuyên nhưng việc uống theo chu kỳ như vậy có gây ảnh hưởng gì?

Thuốc modafinil thường được dùng để điều trị chứng rối loạn giấc ngủ. Một số loại thuốc khác như Ritalin, Adderall được dùng trong điều trị Tăng động giảm chú ý (ADHD), nó tương đương với các thuốc Provigil, Modalert và 1 nhóm thuốc có tên ampakines - thuốc kê đơn - mà dùng trong điều trị Alzheimer và Parkinson.

Các thử nghiệm cho thấy những loại thuốc này có thể giúp tập trung, ghi nhớ và tỉnh táo bằng cách cách tương tác khác nhau lên chất dẫn truyền thần kinh - một “người đưa thư” của não bộ. Tuy nhiên, nhưng những lợi ích của các loại “thuốc thông minh” này đã bị thổi phồng ở các giảng đường, được các nhà quản lý và dược sĩ cảnh báo. Một số chuyên gia tin rằng loại thuốc này khi ngấm vào não sẽ gây nghiện và nguy hiểm cho não bộ về lâu dài  nhưng bọn trẻ vẫn mua nó như một cách để tăng sự tập trung trong kỳ thi.

Barbara Sahakian, GS Thần kinh học, ĐH Cambridge (Mỹ), cho biết các nhà khoa học hiểu cơ chế hoạt động của các loại thuốc như Ritalin - đó là kích thích các chất dẫn truyền thần kinh dopamine và noradrenaline trong não bộ. Những chất này sẽ ảnh hưởng tới cảm xúc, nhận thức và trí nhớ. Nếu dùng ở liều vừa phải, có chỉ định của bác sĩ thì nó thực sự hữu ích cho trí não nhưng nếu tự dùng và quá liều, nó sẽ gây nghiện.

Với modafinil, chưa ai biết thực sự cơ chế hoạt động của loại thuốc này đối với sự tăng cường nhận thức ở người như thế nào. Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy modafinil tác động đến mức độ dopamine. Đây là một dấu hiệu quan trọng vì dopamine có thể dẫn tới tình trạng nghiện. Ngoài ra, thuốc còn có thể gây ra những ảnh hưởng ngay lập tức khi dùng quá liều.

Ví như trường hợp một sinh viên năm thứ 3 khoa công nghệ thông tin của trường ĐH London Metropolitan đã từng uống modafinil như một “cứu cánh” để vượt qua các kỳ thi khắc nghiệt, đã giới thiệu loại thuốc thần kỳ này cho bạn gái. Kết quả là người bạn này đã phải nhập viện sau 5 ngày không thể chợp mắt do dùng thuốc quá liều. Cô gái đã bị lên huyết áp, lo lắng bất an và có biểu hiện bị ảo giác, rối loạn tâm thần.

Do mọi viên “thuốc thông minh” đều xuất phát từ những người bán thuốc bất hợp pháp nên việc học sinh sử dụng tùy tiện là một sai lầm nghiêm trọng. Những tác dụng phụ của các loại thuốc này là rất lâu dài, càng uống nhiều càng có nguy cơ bị phụ thuộc và ảnh hưởng nghiêm trọng về sau này.

Nhân Hà

Theo DM