Người đàn ông trợt loét toàn thân, chảy dịch vì ăn thiếu vitamin quan trọng

Bệnh nhân là ông N.V. T, 63 tuổi, ở Mỹ Đức, Hà Nội. Ông được chẩn đoán mắc bệnh Pellagra do thiếu vi chất niacin hay còn được gọi là vitamin B3 hoặc vitamin PP. Ông có tiền sử ốm yếu đã hơn 10 năm nay, không còn sức lao động, vợ làm ruộng và được 4 người con công việc không ổn định. 

Th.BS Nguyễn Minh Thu, Phó khoa Điều trị bệnh da nam giới, Bệnh viện Da Liễu Trung ương (Hà Nội) cho biết bệnh nhân nhập viện từ ngày 13/5 trong tình trạng rất nặng, tổn thương da thấy rõ ở vùng da hở như mặt, tay. Những tổn thương này có bội nhiễm, chảy dịch rất nhiều, trên cơ địa bệnh nhân suy giảm miễn dịch. Bệnh nhân rất gày, cân nặng chưa được 40kg, có bệnh kèm theo như rối loạn tiêu hóa, trí nhớ giảm, sa sút trí tuệ. 

Bệnh nhân bị bệnh từ lâu, điều trị tại nhiều nơi nhưng bệnh không ổn định. Ban đầu, bệnh nhân xuất hiện nhiều vết trợt loét trên tay, chân, đau nhiều, kèm theo loét miệng, ăn uống khó khăn. Đến nay bệnh diễn biến càng nặng, sốt cao kéo dài, tổn thương trợt loét toàn thân, thể trạng yếu, nhiễm trùng nặng, albumin giảm, tiên lượng rất nặng nề. 

Ngay khi nhập viện, bệnh nhân được chăm sóc đặc biệt (điều trị kháng sinh, nâng cao thể trạng, thay băng hằng ngày) theo dõi sát sao vì sợ có tình trạng bội nhiễm dễ dẫn đến nhiễm khuẩn vào trong máu.

Sau hơn 2 tuần điều trị, tình trạng bệnh nhân ổn, tổn thương da khô, không xuất hiện tổn thương mới, ăn uống được. 

Theo BS Thu, Pellagra là bệnh hiếm gặp, có thể liên quan đến đời sống sinh hoạt hằng ngày, chế độ ăn uống không đầy đủ, gây ra hiện tượng thiếu những vitamin cần thiết, ở đây là vitamin B3. 

Ngoài ra, do cơ địa bệnh nhân rất gầy còm làm cho tình trạng tổn thương da càng nặng hơn. Vì thế, ngoài điều trị nguyên nhân, bổ sung vitamin thiếu, bệnh nhân còn được điều trị nâng cao thể trạng kết hợp điều trị triệu chứng- tình trạng nhiễm khuẩn, chăm sóc vết thương. 

“Tình trạng thiếu vitamin này không chỉ biểu hiện ngoài da mà còn ảnh hưởng cơ quan khác như tổn thương tiêu hóa, rối loạn tâm thần, tuỳ mức độ biến chứng trên từng bệnh nhân. Với tình trạng nặng như bệnh nhân trên nếu không điều trị kịp thời bệnh nhân có thể bị nhiễm khuẩn huyết, có thể nguy hiểm đến tính mạng”, BS Thu nói. 

Theo bác sĩ, nếu cứ để tổn thương lâu dài như vậy, bệnh sẽ ảnh hưởng đến cơ quan khác, biến chứng về tiêu hóa, tâm thần có thể rất nặng nề,

Bệnh nhân bị bệnh thời gian rất dài, không để ý đi khám. Vitamin B3 ảnh hưởng rất nhiều từ chế độ ăn uống sinh hoạt, hay thiếu ở người già, người lớn tuổi. Bệnh nhân này có tiền sử bệnh gan, gia đình không phát hiện, kết hợp trên điều kiện kinh tế không cho phép, nên không thể đưa bệnh nhân đi khám xét thường xuyên khi biểu hiện còn mới. 

Bệnh cần điều trị lâu dài vì thể trạng không thể ngày một ngày hai phục hồi được. Bệnh nhân hiện được ra viện. Theo bác sĩ, khi về nhà bệnh nhân cần điều trị nâng cao thể trạng, kết hợp đơn bác sĩ (thuốc bôi, thuốc uống), chăm sóc để bệnh không tái phát. Đồng thời điều trị các bệnh kèm theo, hạn chế rượu, bia…, BS Thu cho biết. 

Điều trị đặc hiệu là uống niacinamide (còn gọi là vitamin PP), đồng thời có chế độ ăn giàu vitamin (đặc biệt các vitamin nhóm B khác) và đạm năng lượng cao là cần thiết, chống nắng (kem kẽm, kem chống nắng), thuốc bong vẩy (salicylic 5%). 

Bệnh Pellagra đặc trưng bởi tam chứng "3 chữ D": viêm da (Dermatitis), ỉa chảy (Diarrhea) và giảm trí nhớ (Dementia). Các biểu hiện về tiêu hoá là triệu chứng tiền triệu hay gặp nhất trước khi xuất hiện các biểu hiện bệnh da.

Bệnh nhân có thể có các biểu hiện rối loạn tiêu hóa, chán ăn, ỉa chảy... Tổn thương da xuất hiện về mùa hè, sau đó có những tái phát theo mùa. Các thay đổi về da là các biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh, vị trí hay gặp là vùng tiếp xúc với ánh nắng hoặc vùng cọ xát nhiều. 

Nam Phương