mì ăn liền gây nóng
Góc nhìn của chuyên gia
Chuyên gia tháo gỡ khúc mắc về
mì ăn liền gây nóng trong
Những câu chuyện truyền miệng và lời đồn thổi về mì ăn liền gây nóng được “ghim” từ rất lâu và rất sâu, khiến mọi người có phần e dè khi sử dụng thực phẩm này. Để làm sáng tỏ vấn đề, cần nhìn nhận một cách khách quan và xem xét nó từ “gốc” cho tới “ngọn”!
Mì ăn liền – Từ đâu nên nỗi!

Sự gắn bó theo thời gian đã khiến mì ăn liền trở thành món ăn “quốc dân” với nhiều người. Tuy quen thuộc nhưng mọi người vẫn luôn truyền miệng nhau rằng: “mì ăn liền là nguyên nhân gây nóng trong cho cơ thể”.

Là một người rất thích mì ăn liền từ thời sinh viên nhưng thời gian gần đây, nghe mấy người bạn bảo món ăn này nóng, không tốt cho sức khỏe, chị Thu Lan (Cầu Giấy) bắt đầu cảm thấy e ngại và hạn chế gia đình và các con sử dụng. Lí do mì ăn liền gây nóng theo những người bạn của chị Lan chia sẻ là do được chiên qua dầu mỡ.

Cũng mang theo nỗi nghi ngại mì ăn liền nóng, chị Nguyên Hà cho biết: “Từ nhỏ thì mẹ mình đã bảo mì ăn liền là nóng, ăn ít ít thôi. Nghe nhiều thành quen, cứ thế đi sâu vào suy nghĩ nên giờ khi có gia đình, mặc dù chồng và con cũng rất thích nhưng mình cũng khuyên nên hạn chế không thì sẽ bị nổi mụn, nhiệt miệng”. Có lẽ chẳng riêng gì chị Hà mà rất nhiều người cũng tự mặc định mì ăn liền gây nóng vì thường xuyên được truyền miệng như vậy, có khi là từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Vì lời đồn gây nóng, mì ăn liền “vô tình” bị loại khỏi thực đơn hoặc khiến người sử dụng trong tâm trạng “ăn nhưng vẫn lo”. Vậy thực hư vấn đề này như thế nào? Dưới góc nhìn của Đông và Tây y, các chuyên gia sẽ mang đến cho chúng ta câu trả lời thỏa đáng.
Đông – Tây gặp nhau: Thực phẩm không phải là nguyên nhân gây nóng

Quả thật, suy nghĩ ăn cái này, cái kia gây nóng, trong đó có mì ăn liền đã đi sâu vào tiềm thức của nhiều người Việt qua nhiều thế hệ. Sở dĩ thực phẩm nóng được truyền miệng nhiều cũng vì trong Đông y có tồn tại khái niệm này. Trong Đông y (y học cổ truyền), tính vị của thực phẩm bao gồm tứ vị là hàn – lương – ôn – nhiệt, tương ứng là lạnh – mát – ấm – nóng, trong đó khái niệm thực phẩm hàn – nhiệt là khái niệm phổ biến và được biết đến nhiều hơn cả. Thực phẩm hàn chỉ các loại thực phẩm tạo cảm giác mát, cung cấp độ ẩm cho cơ thể như các loại rau xanh, hải sản, đồ tanh (ếch, ốc), thịt vịt…. Còn thực phẩm nhiệt chỉ các loại thực phẩm ăn vào tạo cảm giác nóng và khô như các loại gia vị gừng, tỏi, ớt; các loại thịt đỏ, các loại trái cây có vị ngọt như nhãn, vải… Khác với thực phẩm có tính nhiệt xu hướng nóng, khô, cứng thì thực phẩm có tính hàn sẽ nhiều nước và mềm.

Phân chia là vậy nhưng theo Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, trong Đông y không so sánh giữa thực phẩm nhiệt hay hàn tốt hơn. Đồng thời, thực phẩm nhiệt không hẳn là nguyên nhân gây nóng vì cơ thể mỗi người lại có thể hàn và nhiệt khác nhau. Thế nên, có người ăn loại thực phẩm này thấy nóng còn người khác lại thấy bình thường. Điều quan trọng là cân bằng hàn – nhiệt thông qua chế độ ăn uống đa dạng, kết hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau.

Vậy nếu thực phẩm không phải là nguyên nhân thì nóng xuất phát từ đâu? Nhìn nhận dưới góc nhìn của y học cổ truyền, Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn cho biết, nguyên nhân gây nóng trong là do chức năng của phủ tạng yếu, không thể thải các chất độc sinh ra trong quá trình chuyển hóa; gan và thận suy yếu nên các chức năng giải độc hoạt động không hiệu quả. Các chất độc tích tụ lại trong cơ thể là môi trường thuận lợi để phát sinh mụn nhọt, mẩn ngứa, và nóng trong người.

Còn theo quan điểm Tây y, Phó giáo sư, Tiến sĩ Lê Bạch Mai, Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, Tây y không có khái niệm thực phẩm nóng. Thực phẩm được phân chia dựa trên 4 nhóm chất dinh dưỡng có trong thực phẩm, tương ứng là: chất bột đường (carbohydrate), chất đạm (protein), chất béo (lipid), vitamin và khoáng chất. Đồng thời, cũng không có khái niệm “nóng trong người”. Các biểu hiện “nóng trong người” mà dân gian thường mô tả như ợ nóng, nổi mụn, nhiệt miệng hay cáu gắt,… thì dưới góc nhìn của Tây y, đây có thể là những triệu chứng của một số bệnh lý hoặc nguyên nhân có thể đến từ nhiều vấn đề khác nhau. Chẳng hạn như chế độ ăn mất cân bằng, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, sử dụng các chất kích thích (đồ uống hay thực phẩm có chứa caffeine), thực phẩm chức năng, thuốc điều trị… Cần tới gặp bác sĩ để được tư vấn cụ thể hơn.

Xóa bỏ lời đồn
mì ăn liền nóng

Như vậy xét về bản chất thì tình trạng nóng đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau, chứ không phải do một thực phẩm nào đó gây ra. Vì thế, không thể nói rằng mì ăn liền là thực phẩm gây nóng.

Trong thực tế mọi người vẫn truyền nhau rằng, mì ăn liền nóng, gây nổi mụn là do chiên qua dầu. Đem thắc mắc này trao đổi với các chuyên gia thì PGS.TS Lê Bạch Mai - Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia và TS.BS Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam đều cho rằng điều này không có căn cứ khoa học. Theo đó, PGS.TS Lê Bạch Mai cho biết, một gói mì ăn liền loại thông dụng (75 gram) chứa chủ yếu là chất bột đường (40-50 gram); 10 - 13 gram chất béo và thường không ít hơn 6,8 gram đạm, có thể cung cấp cho cơ thể 300 - 350 Kcal (tương đương 15-17% nhu cầu năng lượng mỗi ngày với người trưởng thành). Như vậy, lượng dầu trong mì ăn liền (10 - 13 gram) tương đương 4 miếng đậu rán hoặc nhỉnh hơn 1 gram so với một bát phở gà bình dân. Đồng thời, lượng tinh bột có trong mì ăn liền tương đương một bát phở gà bình dân, kém 30 gram bánh bao nhân thịt, hơn 20 gram so với bánh mì. Sự tương đồng thành phần như vậy cho thấy những nhận định mì ăn liền gây nóng trong người là không có cơ sở.

Thành phần
trong vắt mì

TS.BS Trương Hồng Sơn thì cho rằng, thay vì lo sợ mì ăn liền gây nóng, người dùng hãy áp dụng chế độ ăn uống đa dạng, cân bằng và hợp lý. Về bản chất, mì ăn liền là một loại thực phẩm cơ bản như cơm, bún, phở,… nên kết hợp cùng các nhóm thực phẩm khác như rau xanh, thịt, trứng khi chế biến để cân bằng dinh dưỡng.

Những yếu tố này đều góp phần làm rối loạn các quá trình chuyển hóa, hấp thu của thực phẩm trong cơ thể, từ đó có thể dẫn đến các thay đổi về hormone, và có thể dẫn đến tình trạng mụn. Bên cạnh đó, học sinh, sinh viên – đây là lứa tuổi các hormone giới tính đang hoạt động mạnh mẽ, các tuyến bã nhờn cũng đang hoạt động mạnh. Sự nổi mụn tình cờ trùng với thời điểm ăn mì khiến họ lầm tưởng thực phẩm này chính là thủ phạm gây nên tình trạng khó chịu này.

Như vậy, dù xét theo khía cạnh chung hay riêng thì mì ăn liền cũng không phải là thực phẩm gây nóng. Vậy tại sao vẫn có người ăn mì nổi mụn. Hiện tượng này theo các chuyên gia cần phải nhìn nhận một cách khách quan. Theo PGS.TS Lê Bạch Mai, những người có các biểu hiện nhiệt miệng, nổi mụn… sau khi ăn mì thường là những người bận rộn, có chế độ ăn uống không hợp lý, thường hay thức khuya, ít vận động...

Chìa khóa cho một cơ thể
khỏe mạnh, cân bằng

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, không có một thực phẩm riêng lẻ nào hoàn hảo về mặt dinh dưỡng, cũng không riêng lẻ một thực phẩm nào là nguyên nhân gây nóng. Thay vì lo lắng món này hay món kia gây nóng dẫn tới tâm lý vừa ăn vừa lo, khiến mất đi cái ngon của món ăn thì chúng ta hãy cứ "chiều chuộng" khẩu vị của mình nhưng phải thực hiện chế độ ăn uống và vận động hợp lý. Nếu cơ thể rơi vào tình trạng nóng, sau khi xem xét tất cả các lí do mà không tìm thấy nguyên nhân thì cần tới gặp bác sĩ để tham vấn chứ không tự bắt bệnh và kê đơn cho mình nhé.

Như vậy, chìa khoá để có một cuộc sống khoẻ mạnh nói chung, tránh vấn đề nóng trong nói riêng chính là một chế độ ăn đa dạng, cân bằng dinh dưỡng. Để đạt được điều này, khi ăn uống, kết hợp thực phẩm, cần tuân thủ một số nguyên tắc sau:

  • 1
    Ăn đa dạng các loại thực phẩm
  • 2
    Đảm bảo ăn đủ thực phẩm tại 4 nhóm: bột đường (carbohydrate), đạm (protein), béo (lipid), vitamin và khoáng chất
  • 3
    Tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi
  • 4
    Uống nhiều nước: Mỗi ngày cần cung cấp cung cấp 40ml cho mỗi kg cân nặng. Đồng thời nên duy trì hoạt động 30-40 phút một ngày