Giải mã ý nghĩa của vị trí đau đầu

(Dân trí) - Đau như dao đâm gần mắt. Đau nhói giật giật ở một bên đầu. Đau như bị kẹp chặt xung quanh phần ba trên của đầu. Đau âm ỉ ở đáy hộp sọ. Tất cả những kiểu đau này được gọi là đau đầu, nhưng vị trí của cơn đau có thể báo hiệu những loại đau đầu khác nhau - và những cách điều trị khác nhau.

Không phải tất cả các loại đau đầu đều giống nhau, và có hơn 150 loại đau đầu khác nhau, theo Hội Đau đầu Mỹ. Mỗi loại đau đầu đều biểu hiện khác nhau, với các xử lý khác nhau.

Đau và nặng đầu vùng trán và thái dương: Đau đầu do căng thẳng

Thông thường, đau đầu do căng thẳng là loại đau đầu nhẹ ở cả hai bên đầu. Nó thường đáp ứng tốt với các loại thuốc không kê đơn, thời gian và nghỉ ngơi. Thuốc giảm đau không kê đơn, như ibuprofen và acetaminophen, thường hữu ích.

Giải mã ý nghĩa của vị trí đau đầu - 1

Đau đầu do căng thẳng chủ yếu gây ra cảm giác nặng hoặc căng cứng và không liên quan đến các triệu chứng khác. Đau thường tập trung ở phía trước đầu hoặc thành một dải đi qua trán đến thái dương. Nhiều người cũng bị đau hoặc cứng ở cổ, vai và lưng trên. Bởi vì những cơn đau đầu này là do căng cứng hoặc stress, nên xoa bóp, vật lý trị liệu, châm cứu hoặc bấm huyệt có thể có hiệu quả để làm giảm chúng.

Đau một bên hoặc đau cả đầu kèm theo các triệu chứng khác: Đau đầu mi-ren (đau nửa đầu)

Quỹ nghiên cứu đau đầu mi-ren báo cáo rằng đau đầu mi-ren là một bệnh lý thần kinh cực kỳ phổ biến, ảnh hưởng đến 39 triệu nam giới, phụ nữ và trẻ em ở Mỹ và 1 tỷ người trên toàn thế giới. Đây là bệnh phổ biến thứ ba trên thế giới và gần một phần tư số hộ gia đình Mỹ có người bị đau đầu mi-ren.

Đau đầu mi-ren thường xảy ra ở một bên đầu và có tính chất từng cơn rõ rệt, nhưng chúng có thể xảy ra ở bất kỳ chỗ nào của đầu và không bị giới hạn ở một vị trí cụ thể. Một số bệnh nhân báo cáo bị đau ở mặt có thể có hoặc không kèm theo đau ở đầu. Điều xác định rõ nhất đau đầu mi-ren là sự hiện diện của các triệu chứng khác bao gồm:

• Buồn nôn và/hoặc nôn.

• Thị lực thay đổi, thường là ngay trước khi cơn đau bắt đầu.

• Nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh.

Không phải tất cả các triệu chứng đều sẽ xảy ra với tất cả bệnh nhân và đôi khi có thể khó đưa ra chẩn đoán đặc hiệu. Những cơn đau đầu hay tái phát nhất là đau mi-ren hoặc đau đầu do căng thẳng, nhưng ngay cả các chuyên gia cũng không phải luôn nhất trí về cách phân biệt đau đầu mi-ren với đau đầu do căng thẳng khi không có một số triệu chứng kinh điển của đau đầu mi-ren.

Tuy nhiên, đau đầu mi-ren thường nặng hơn so với đau đầu do căng thẳng. Mặc dù chúng có thể rất khủng khiếp đối với người bị, nhưng tin tốt là hiện nay có nhiều loại thuốc hiệu quả có thể chặn đứng hoặc phòng ngừa chúng xảy ra.

Đau đầu mi-ren thường có các yếu tố kích hoạt, vì vậy nếu xác định được thì việc tránh yếu tố kích hoạt sẽ giúp ngăn ngừa cơn đau nửa đầu. Tuy nhiên, một số loại trường hợp đau đầu mi-ren rất khó chữa, có nghĩa là họ không phản ứng với các phương pháp điều trị. Đau đầu mi-ren có thể nghiêm trọng và làm mất khả năng lao động. Nếu đau không đáp ứng tốt với điều trị hoặc thuốc không có tác dụng, thì cần đảm bảo có sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ. Đôi khi sẽ mất thời gian để tìm đúng loại thuốc có thể giúp điều trị đau đầu mi-ren. 

Nặng và đau vùng xoang: Đau đầu do xoang

Nếu bạn cảm thấy nặng và đau ở mặt, đặc biệt là sau mắt hoặc hai bên mũi, đó có thể là đau đầu do xoang.

Nếu bị sổ mũi hoặc nghẹt mũi, chảy nước mắt và đau đầu, có thể bạn cần dùng thuốc giảm sung huyết hoặc thuốc chống dị ứng không cần đơn để giảm áp lực ở xoang. Nếu nhiễm trùng xoang là nguyên nhân gây đau và tức nặng, bạn có thể cần dùng kháng sinh.

Đau như dao đâm xung quanh một mắt: Đau đầu chùm

Một loại đau đầu ít phổ biến hơn, được gọi là đau đầu chùm, thường xảy ra quanh mắt và có thể gây đau dữ dội rất nhanh và có thể kèm theo đỏ mắt và/hoặc nghẹt mũi. Đau đầu chùm rất đau và nghiêm trọng - đôi khi chúng được gọi là đau đầu dao đâm vì một số bệnh nhân mô tả cơn đau giống như cảm giác như ai đó đang đâm họ bằng dùi chặt đá. Cơn đau thường đến bất ngờ.

Bệnh nhân thường bị nhiều cơn đau trong vài ngày hoặc vài tuần, và sau đó cơn đau sẽ biến mất trong một thời gian và rồi quay trở lại. Rất may, loại đau đầu này không phổ biến lắm. Chúng là loại đau đầu duy nhất gặp ở nam giới nhiều hơn ở phụ nữ. Bệnh viện Mayo báo cáo rằng những cơn đau đầu dữ dội này có thể liên quan đến những bất thường trong đồng hồ sinh học của cơ thể.

Đau ở đáy sọ: Đau thần kinh chẩm

Đau thần kinh chẩm xảy ra khi các dây thần kinh chạy từ lưng trên và cổ đi vào da đầu bị viêm hoặc bị kích thích. Nó có thể gây đau ở đáy hộp sọ sau gáy, còn được gọi là vùng chẩm. Tình trạng này có thể khiến đau lan về phía mắt, thường bao gồm má và trán. Đau có thể là đau nhói, như điện giật hoặc như bị bỏng và có xu hướng bùng phát thành những cơn ngắn kéo dài tới vài phút. Mặc dù đôi khi bị nhầm là đau đầu mi-ren, nhưng thực ra nó rất khác với đau đầu mi-ren.

Massage, thuốc giãn cơ và thuốc chống viêm có thể giúp giảm loại đau này.

Đau vùng cổ và đầu: Đau do cổ

Đau đầu do cổ là đau đầu do những vấn đề ở cổ và cột sống cổ. Những vẫn đề này có thể bao gồm:

• Hẹp cột sống, một tình trạng gây chèn ép ống sống.

• Thoát vị đĩa đệm, đĩa đệm bị phồng, vỡ hoặc trật, xảy ra khi phần đĩa đệm giữa các đốt sống không thẳng hàng.

• Chấn động não, một dạng chấn thương sọ não xảy ra sau khi va chạm vào đầu.

• Chấn thương khác, chẳng hạn như chất thương do giật cổ.

• Viêm khớp ở cột sống cổ.

Đau thường bắt đầu ở một bên cổ và lan lên trên ra phía trước đầu, thường bị nhầm với đau đầu do căng thẳng hoặc đau đầu mi-ren. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Giảm tầm vận động của cổ.

• Đau ở cổ, vai hoặc lan xuống cánh tay của bên bị ảnh hưởng có thể bị kích hoạt hoặc tăng lên khi cử động ở bên đó.

• Đau quanh mắt.

• Nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh.

• Buồn nôn.

Điều trị nguyên nhân nền có thể ngăn chặn loại đau đầu này xảy ra.

Khi nào thì đi khám bác sĩ

Nên đến gặp bác sĩ khi đau đầu từng cơn thường xuyên xảy ra cản trở công việc hoặc các hoạt động hàng ngày khác hoặc khi bị một loại đau đầu mới diễn ra dai dẳng và tiến triển.

Giải mã ý nghĩa của vị trí đau đầu - 2

Có rất nhiều dấu hiệu báo động trong cơn đau đầu có thể chỉ ra một vấn đề nào đó nghiêm trọng hơn. Vì vậy, trong khi hầu hết các cơn đau đầu không phải là mối quan tâm chính, nếu bạn gặp phải cơn đau đầu đột ngột và dữ dội hoặc diễn ra theo cách khác, thì có lẽ đã đến lúc gặp bác sĩ.

Ngoài ra, nên đi khám cấp cứu nếu thấy các dấu hiệu sau:

• Đột nhiên bị cơn đau đầu kinh khủng nhất trong đời.

• Ở độ tuổi trên 50.

• Có hệ miễn dịch bị tổn thương (ví dụ như nhiễm HIV hoặc đang hóa trị liệu).

• Bị song thị, nôn hoặc thay đổi tâm trạng.

• Nếu cơn đau đầu diễn ra trùng với sự thay đổi về dáng đi hoặc các vấn đề khác khi cử động bình thường.

Cẩm Tú (Theo US News)