50% trẻ sơ sinh tim bẩm sinh phức tạp cần mổ sớm

(Dân trí) - Tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 15 nghìn trẻ được sinh ra bị tim bẩm sinh. Riêng tại BV Nhi Trung ương hàng năm có khoảng 3 - 5.000 vào điều trị nội trú, trong đó quá nửa là mắc các thể phực tạp, đòi hỏi chẩn đoán sớm, phẫu thuật sớm.

 

GS 

GS Shiji Sano (trong cùng bên trái) phẫu thuật thị phạm ca chuyển gốc động mạch cho trẻ 10 ngày tuổi, nặng 3,7kg. Ảnh: H.Hải

PGS.TS Lê Thanh Hải, Giám đốc BV Nhi Trung ương cho biết, số bệnh nhi sơ sinh đến viện nhi trung ương khám mỗi năm khoảng 6.000 bệnh nhân, trong đó có khoảng 12% trẻ mắc tim bẩm sinh. Đáng nói, trong nhóm bệnh nhi sơ sinh mắc tim bẩm sinh thì có đến quả nửa mắc các thể tim bẩm sinh phức tạp đòi hỏi mổ sớm, chẩn đoán sớm, phẫu thuật sớm.

“Từ năm 2003 đến nay, BV Nhi Trung ương thực hiện hơn 4.000 ca phẫu thuật tim, trong đó khoảng 45% trẻ tim bẩm sinh dưới 5kg. Tuy nhiên hiện tại tỉ lệ tử vong còn khá cao 6 - 7%”, TS Hải cho biết.

Vì thế, trước thực trạng này, không chỉ BV Nhi trung ương, hệ thống nhi khoa phải tập trung nhiều hơn nữa đẩy mạnh việc chẩn đoán, điều trị chăm sóc bệnh tim bẩm sinh.

TS Hải cho biết thêm, trong 10 năm trở lại đây, BV Nhi Trung ương tập trung nhiều phẫu thuật tim bẩm sinh và hiện có thể tiếp cận chẩn đoán, điều trị, phẫu thuật nhiều hình thái tim bẩm sinh phức tạp. Tuy nhiên so với nhu cầu điều trị thực tế, khả năng đáp ứng  của bệnh viện còn xa vời. Để đảm bảo đáp ứng điều trị tim bẩm sinh cho trẻ cần phải có nhiều trung tâm mổ tim bẩm sinh hơn.

“Viện Nhi thành lập trung tâm phẫu thuật tim bẩm sinh trẻ em, đặc biệt tập trung vào điều trị tim bẩm sinh cho trẻ lứa tuổi sơ sinh. Vì chúng tôi mong muốn làm thế nào để đáp ứng nhu cầu điều trị, đồng thời nâng cao chất lượng phẫu thuật, nâng cấp điều trị, giảm tỉ lệ tử vong. Đặc biệt chúng tôi đang hướng tới việc phải chuyển giao kỹ thuật cho bệnh viện tuyến dưới, để nhiều bệnh viện có khả năng phát hiện, phẫu thuật cho trẻ bị tim bẩm sinh, mang lại cơ hội sống cho bệnh nhi”, TS Hải nói.


Các phẫu thuật viên của Việt Nam chăm chú học hỏi kinh nghiệm của GS hàng đầu 
Các phẫu thuật viên của Việt Nam chăm chú học hỏi kinh nghiệm của GS hàng đầu thế giới về phẫu thuật tim bẩm sinh. Ảnh: H.Hải

Trong dịp này, để nâng cao hơn nữa tay nghề, kinh nghiệm cho các bác sĩ phẫu thuật, Giáo sư Shuji Sano, Trưởng khoa ngoại tim mạch, BV Đại học Okayama - Giáo sư hàng đầu thế giới về phẫu thuật tim bẩm sinh sẽ phẫu thuật thị phạm 3 ca tim bẩm sinh phức tạp, phải chuyển gốc động mạch và đều là trẻ sơ sinh.

GS Shiji Sano đánh giá, trình độ của phẫu thuật viên Việt Nam không kém các nước. Tuy nhiên, về cơ sở vật chất tại BV Nhi Trung ương cần được cải thiện để tốt hơn nữa. Phòng mổ hiện đại, phòng hồi sức được đầu tư... sẽ giúp bệnh nhi hồi phục tốt sau mổ.

“Chúng tôi cho rằng các bác sĩ Việt Nam có thêm cơ hội học tập sẽ phát triển tay nghề ngang trình độ phẫu thuật viên giỏi của Nhật Bản. Vì thế, thời gian tới chúng tôi sẵn sàng tiếp nhận 5 - 6 phẫu thuật viên sang học tại Nhật. 

Luật pháp nước chúng tôi cũng đã thay đổi, phẫu thuật viên người nước ngoài có thể tham gia cùng ca mổ cho người bản địa, vì thế các bạn sẽ có cơ hội phát triển tay nghề hơn nữa. 

Chúng tôi luôn hi vọng sau ca mổ các em bé phát triển khỏe mạnh 10 - 20 năm thậm chí hơn thế nữa” GS Shiji Sano nói.

TS Hải cho biết, bệnh lý tim bẩm sinh phải chuyển gốc động mạch thường phải mổ sớm trong vòng 2 tuần đầu sau sinh. Để sau 1 tháng, sẽ có khoảng 20% các bé không có cơ hội phẫu thuật. Sau 3 tháng thì đến 90% không thể can thiệp. Trong khi đó bệnh lý này gây tình trạng suy tim, hầu như không bệnh nhi nào không can thiệp phẫu thuật có thể sống sót qua 6 tháng. 

Tại BV Nhi Trung ương, các ca phẫu thuật phức tạp chuyển gốc động mạch đã được thực hiện thường quy với khoảng 200 trường hợp, tỉ lệ thành công là 93%.  Đặc biệt BV đã từng mổ thành công tim bẩm sinh chuyển gốc động mạch cho bệnh nhi 1 ngày tuổi, bệnh nhân cân nặng tháp nhất là 2,1kg.  

Tuy nhiên mỗi phẫu thuật viên lại có những kinh nghiệm khác nhau, hi vọng sau 3 ca phẫu thuật thị phạm này các phẫu thuật viên tim mạch của BV sẽ học hỏi được các kinh nghiệm quý báu của giáo sư phẫu thuật tim mạch hàng đầu thế giới.

Hồng Hải