Khám phá ca khúc Việt từng thành hiện tượng ở Nhật Bản

Ca khúc được vị nhạc sĩ tài hoa lấy cảm hứng từ tình yêu lặng thầm dành cho “nàng thơ” Ngô Vũ Bích Diễm, một cô gái Hà Nội theo gia đình vào Huế sinh sống đã khiến trái tim ông lỗi nhịp thời tuổi trẻ.

Mặc dù đã từng được nhiều ca sĩ nổi tiếng trong nước và hải ngoại thể hiện nhưng Diễm xưa cũng như rất nhiều bản nhạc Trịnh khác chỉ thực sự đi vào lòng người qua giọng hát của Khánh Ly.

Năm 1970, Khánh Ly được hãng đĩa Myrica Music mời sang Tokyo để thu âm 2 ca khúc Diễm xưa và Ca dao mẹ bằng cả 2 ngôn ngữ Việt - Nhật. Cũng trong năm đó, bà đã trình diễn Utsukushii Mukashi - phiên bản tiếng Nhật của Diễm xưa trước hàng trăm nghìn khán giả tại Hội chợ quốc tế Osaka. Không lâu sau đó, hãng đĩa Nippon Columbia đã phát hành các phiên bản Nhật ngữ của Diễm xưa cùng một số ca khúc khác của Trịnh Công Sơn ở “xứ sở hoa anh đào”.

Thành công của Diễm xưa cũng như Utsukushii Mukashi chưa dừng lại ở đó. Vào năm 1978, Utsukushii Mukashi được đài truyền hình lớn nhất Nhật Bản NHK chọn làm nhạc phẩm chính cho Sài Gòn Kara Kita Tsuma To Musuko, một bộ phim nhiều kỳ nói về những khác biệt văn hóa trong gia đình của một người đàn ông Nhật lấy vợ Việt Nam dựa trên cuốn sách do ký giả Kondo Koichi viết về câu chuyện chính gia đình ông. Thông qua bộ phim ăn khách này, Diễm xưa của Trịnh Công Sơn lại một lần nữa có cơ hội tiếp cận hàng triệu khán giả trên khắp “đất nước mặt trời mọc”.

Nếu Khánh Ly có công giới thiệu Diễm xưa đến với khán giả Nhật Bản thì người góp phần phổ biến ca khúc này trong làng nhạc “xứ sở Phù Tang” chính là Tendo Yoshimi, nữ danh ca hàng đầu Nhật Bản ở thể loại enka (nhạc dân gian).

Bất ngờ là cả 2 phiên bản Utsukushii Mukashi qua giọng hát Tendo đều lọt vào Top 10 bài hát hay nhất mọi thời đại của Nhật Bản của Oricon Entertainment Site vào tháng 3-2004.

Trong suốt gần nửa thế kỷ tồn tại, Diễm xưa đã chứng minh được sức sống mãnh liệt và bền bỉ của nó tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới mà tiêu biểu nhất là Nhật Bản. Độ phủ sóng và mật độ xuất hiện dày đặc của ca khúc này khiến nhiều người dân “xứ sở Phù Tang” thậm chí còn nhầm tưởng đây là một ca khúc của Nhật Bản.

Nói đến thành công xuyên biên giới của Diễm xưa không thể không nhắc đến Khánh Ly. Ngày 20/11 tới đây, Khánh Ly sẽ mang Diễm xưa tái ngộ khán giả Việt Nam trong đêm nhạc Như cánh vạc bay tại Biên Hòa.

KL