Số phận 7 lô “đất vàng” bị Vũ “nhôm” thâu tóm ra sao?

Chiều muộn ngày 13/6, HĐXX phúc thẩm TAND Cấp cao tại Hà Nội đã bác kháng cáo của Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”) cũng như kháng cáo của hai cựu Thứ trưởng Bộ Công an.

Theo đó, bị cáo Phan Văn Anh Vũ bị tuyên y án 15 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Hai cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trần Việt Tân và Bùi Văn Thành lần lượt nhận mức án 36 và 30 tháng tù cùng về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” như án sơ thẩm đã tuyên.

Cùng bị tuyên phạt về tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, bị cáo Nguyễn Hữu Bách (cựu Phó cục trưởng Cục B61, Tổng cục 5, Bộ Công an) được giảm từ 5 năm tù xuống còn 42 tháng tù; Phan Hữu Tuấn (cựu Phó Tổng cục trưởng Tổng cục 5) được giảm từ 5 năm tù xuống 4 năm tù.

Ngoài án phạt tù dành cho các bị cáo, HĐXX phúc thẩm TAND Cấp cao tại Hà Nội cũng đưa ra những phán quyết đối với 7 tài sản là nhà, đất ở các vị trí đắc địa tại Đà Nẵng và TPHCM bị Vũ “nhôm” cùng đồng phạm thâu tóm.

Tòa phúc thẩm cho rằng, nguồn gốc, cơ sở pháp lý 7 tài sản, địa vị pháp lý Công ty Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Nova Bắc Nam 79 (sau này là Công ty TNHH Chấn Phong), quan hệ mua bán tài sản, so sánh đối chiếu hành vi khách quan, hành vi bán, thuê và cho thuê tài sản để làm rõ cấu thành tội phạm. HĐXX nhận định, 7 tài sản do 2 công ty mua, nhận quyền sử dụng đất thuộc sở hữu Nhà nước.

HĐXX nhận thấy việc thành lập 2 doanh nghiệp do Phan Văn Anh Vũ làm đại diện pháp luật là không hợp pháp. Địa vị pháp lý 2 công ty theo Luật Doanh nghiệp không được công nhận là pháp nhân đầy đủ khi tham gia các giao dịch.

“Thực chất, khi thành lập Công ty Xây dựng Bắc Nam 79 chỉ có một cổ đông, Công ty Nova Bắc Nam 79 có 2 cổ đông là vi phạm quy định pháp luật về loại hình công ty cổ cổ phần. Quan điểm của bị cáo và các luật sư cho rằng, 2 công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là không chính xác vì cơ quan quản lý không biết cổ đông công ty là sĩ quan và việc một số cổ đông chỉ là một người. Việc bị cáo Vũ là đại diện pháp luật 2 doanh nghiệp nhưng không có biện pháp khi điều chỉnh vốn điều lệ, không kịp thời kê khai với cơ quan quản lý cũng vi phạm quy định pháp luật.” - tòa phúc thẩm nhận định.

Bị cáo Phan Hữu Tuấn khai nhận, 2 doanh nghiệp trên không phải do Tổng cục V trực tiếp thành lập, không góp vốn, không mua cổ phần. Lời khai của các bị cáo cũng thể hiện, mọi hoạt động do Vũ trực tiếp điều hành. Hoạt động công ty bình phong phải chấp hành đúng pháp luật. Việc sử dụng 2 doanh nghiệp có địa vị pháp lý không đầy đủ thì tổ chức bình phong không có địa vị pháp lý đầy đủ.

HĐXX cũng xác định, 2 doanh nghiệp trên vi phạm về luật kế toán vì trong hồ sơ không có bút toán thể hiện việc đầu tư tài sản, nộp ngân sách nhà nước.... Vì vậy, HĐXX phúc thẩm kiến nghị cơ quan quản lý về đăng ký kinh doanh và thuế thanh kiểm tra về việc chấp hành pháp luật của 2 doanh nghiệp này.

Trước ý kiến của bị cáo Vũ cho rằng việc mua, bán, thuê, cho thuê 7 tài sản của 2 công ty là hợp pháp; việc bán chỉ định và cho thuê là do bên bán, bên cho thuê quyết định nên họ phải chịu trách nhiệm, HĐXX xác định, các giao dịch liên quan đến 7 tài sản trên đều theo phương thức chỉ định, không theo đấu giá. Theo quy định pháp luật, 2 doanh nghiệp trên không thuộc đối tượng được chỉ định.

Pháp luật quy định nội dung thỏa thuận trái quy định thì các hợp đồng bị vô hiệu. Các bên phải khôi phục lại tình trạng bên đầu, hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Tuy nhiên, cấp sơ thẩm tuyên tịch thu 7 bất động sản sung quỹ nhà nước là chưa chính xác, cụ thể, chưa giải quyết triệt để vụ án.

HĐXX phúc thẩm quyết định sửa lại một phần bản án sơ thẩm, tuyên hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các tài liệu khác liên quan; giao cho UBND TPHCM, TP Đà Nẵng, Bộ Công an tiêu hủy các giấy tờ trên, triển khai quản lý tài sản theo thẩm quyền.

Tiến Nguyên