1. Dòng sự kiện:
  2. Đại án Vạn Thịnh Phát

Những tử tù "khước từ" chuyến đò về âm phủ

(Dân trí) - Nhiều năm công tác, các cán bộ quản giáo không ít lần chứng kiến giọt nước mắt hối hận của những tử tù trước khi ra trường bắn. Và cũng có những lúc nước mắt quản giáo đã rơi khi tử tù được ân xá, "khước" từ chuyến đò về âm phủ.

Những tử tù khước từ chuyến đò về âm phủ
Đại úy Phan Viết Phúc kể về tử tù Lê Ngọc Quân khi Quân được ân xá giảm án từ tử hình xuống chung thân.

Những người vào phòng biệt giam, nếu không buôn bán ma túy với số lượng lớn thì cũng phạm tội giết người hoặc một lúc phạm nhiều tội nghiêm trọng. Sự trừng phạt của pháp luật đối với họ mà nói là hoàn toàn xứng đáng với tội trạng họ đã gây nên. Thế nhưng, như tất thảy đồng loại, họ vẫn có quyền hi vọng vào sự ân xá của người đứng đầu nhà nước. Và trên thực tế, có nhiều tử tù đã được xuống xiềng khi lá đơn ân xá của họ được Chủ tịch Nước chấp thuận.

Lê Ngọc Quân (SN 1991, trú tại xã Nghĩa Dũng, Tân Kỳ, Nghệ An) có lẽ là tử tù trẻ nhất từng ở phòng biệt giam Trại tạm giam Công an tỉnh Nghệ An. Quân phạm tội giết người khi đang học năm thứ 2 của trường ĐH Y đóng trên địa bàn. Nạn nhân của Quân chính là cô bạn cùng trường mà cậu đã dành tất cả tình yêu ban đầu của một chàng trai mới lớn. Có lẽ tình yêu Quân dành cho nạn nhân quá lớn nên khi bị từ chối một cách phũ phàng, Quân đã tước đoạt mạng sống của người mình yêu và dùng chính con dao đó để tự sát.

Nạn nhân của Quân chết vì mũi dao đâm đứt động mạch chủ cổ, còn Quân, không biết là may mắn hay bất hạnh là cậu được cứu sống. Ngày ra tòa, cậu sinh viên trường y ấy đã nở một nụ cười mãn nguyện khi được tuyên án tử hình. Có lẽ, với Quân, đó là cách tốt nhất để cậu trả món nợ sinh mạng với người mình yêu.

“Quân là tử tù ngoan nhất mà tôi từng quản lý. Là người có tri thức, trình độ nên cách xử sự của Quân cũng khác hẳn so với các tử tù khác. Quân chưa bao giờ chửi bới hay tỏ ra quậy phá. Ngược lại, tuy nhỏ tuổi nhưng Quân lại là người bày vẽ cho các tử tù khác cách ứng xử, nói năng. Bởi vậy, Quân được các tử tù quý mến và kính nể. Chính vì thế, cán bộ quản giáo cũng dành nhiều tình cảm hơn đối với Quân”, đại úy Phan Viết Phúc cho biết.

Được đánh giá là ngoan, dễ bảo nhưng Quân là người rất kín tiếng. Cậu có thể tâm sự với quản giáo như tâm sự với người cha, người anh của mình nhưng cũng rất rõ ràng khi đề nghị mọi người không bao giờ được nhắc tới vụ án mà Quân đã gây ra. Cậu bình thản để chờ đợi thời khắc trả án.

Những tử tù khước từ chuyến đò về âm phủ
Lê Ngọc Quân - tử tù trẻ nhất Trại tạm giam Nghệ An vừa được Chủ tịch nước ký quyết định ân xá xuống chung thân.

Dẫu muốn được đền tội với người yêu nhưng trong sâu thẳm suy nghĩ của Quân vẫn còn món nợ sinh thành, dưỡng dục chưa thể trả. Sau nhiều lần được mẹ động viên, Quân đã viết đơn xin ân giảm lên Chủ tịch nước. Trong lúc đó, người dân quê Quân cũng đồng lòng ký tên vào bức thư gửi Chủ tịch nước cầu xin cho Quân một cơ hội được sống. Rồi bố mẹ nạn nhân cũng có đơn xin giảm nhẹ tội cho Quân.

Như một phép màu, ngày 2/9/2013, Chủ tịch nước đã có quyết định ân xá, giảm án từ tử hình xuống chung thân cho Lê Ngọc Quân. Đại úy Phan Viết Phúc kể tiếp: “Nghe xong quyết định ân xá, Lê Ngọc Quân khóc nức nở. Quân nhảy nhót, reo mừng vang cả khu biệt giam rồi đến từng của buồng của các tử tù khác để chia sẻ niềm hạnh phúc được sinh ra lần thứ 2. Các tử tù cùng dãy buồng cũng khóc, có lẽ vì quá vui mừng với niềm vui của “đứa em út”. Nhìn những giọt nước mắt sung sướng của Quân, những giọt nước mắt chia sẻ hạnh phúc của các tử tù, những cán bộ quản giáo chúng tôi cũng thấy bùi ngùi”.

Sau khi quyết định ân xá có hiệu lực, Lê Ngọc Quân được xuống xiềng và đưa sang khu vực giam giữ dành cho thường phạm. Trước khi đi, Quân đã khóc khi nói lời cảm ơn quản giáo Phúc, người đã ở bên cạnh, động viên Quân những khi cậu tuyệt vọng nhất, khi cảm giác tội lỗi chất chứa nhất khiến chút nữa câu quên đi món nợ sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Hiện nay, Lê Ngọc Quân đã được chuyển đến trại giam Đông Sơn (Quảng Bình) để thi hành án tù chung thân.

Đặng Văn Thế - tử tù đã khước từ được chuyến đò về âm phủ sau 11 năm chờ đợi thi hành án.
Đặng Văn Thế - tử tù đã khước từ được chuyến đò về âm phủ sau 11 năm chờ đợi thi hành án.

Hàng chục năm làm quản giáo, hơn chục năm làm quản giáo buồng tử tù, thiếu tá Đặng Trọng Khánh đã quản lý và tiễn không ít tử tù đi thi hành án. Nhưng Đặng Văn Thế (xã Mỹ Sơn, Đô Lương, Nghệ An) là tử tù đặc biệt nhất trong cuộc đời quản giáo của ông bởi đây là tử tù có thời giam nằm buồng biệt giam lâu nhất (tới 11 năm) và là trường hợp tử hình được hưởng sự khoan hồng của pháp luật và Chủ tịch nước khi được ân xá.

Thế nhập buồng vào cuối năm 1998, khi bị bắt quả tang vận chuyển 20 bánh heroin cùng với Nguyễn Tất Dũng. Khi Dũng được đưa đi thi hành án thì Thế do thành khẩn khai báo và có tinh thần hợp tác nên được cơ quan điều tra có công văn đề nghị hoãn thi hành án để tiếp tục điều tra mở rộng vụ án. Trong thời gian hoãn thi hành án, Thế đã khai thêm 40 người nằm trong đường dây vận chuyển trái phép ma túy từ Lào về Việt Nam.

“Đặng Văn Thế là một tử tù có hoàn cảnh gia đình rất đặc biệt. Vợ bỏ đi ngay sau khi Thế bị tuyên án tử, anh trai cũng ngồi tù về ma túy, gia đình chị gái cũng hết sức khó khăn, mẹ già yếu. Phạm tội nặng và không biết phải “trả án” lúc nào nhưng Thế là một tử tù ngoan, chấp hành tốt kỷ luật buồng giam. Chờ chết, ai chẳng sợ. Vì thế, chúng tôi cho phép Thế được nuôi con mèo lạc vào buồng mình. 

Có người bạn để tâm sự, để chăm bẵm, Thế cũng bớt đi một phần sợ hãi của những kẻ đợi cái chết giáng xuống bất cứ lúc nào. Con Mương - tên con mèo tam thể mà Thế được nuôi trong phòng biệt giam đã 3 lần sinh con. Lần cuối cùng, trước khi Thế được ân xá 1 tháng, con Mương sinh được 4 con, đặt tên là Mùa - Xuân - Đã - Đến và tặng 4 cán bộ quản giáo. Có vẻ như Thế linh cảm được điều kỳ diệu sắp đến với mình”, thiếu tá Khánh nhớ lại.

Sau 11 năm đằng đẵng trong phòng biệt giam, Thế đã chẳng còn dám mơ đến cơ hội được sống. Thế nhưng, phép màu đã đến với Thế. Nhờ có công lớn trong việc bóc gõ đường dây vận chuyển ma túy xuyên quốc gia, tháng 6/2009, Đặng Văn Thế đã được Chủ tịch nước ân xá, giảm án từ tử hình xuống chung thân, kết thúc 11 năm phấp phỏng chờ đợi cái chết.

Thiếu tá Đặng Trọng Khánh: Cuộc sống và sinh mạng của mỗi người đều rất đáng quý trọng.
Thiếu tá Đặng Trọng Khánh: "Cuộc sống và sinh mạng của mỗi người đều rất đáng quý trọng".

Thiếu tá Đặng Trọng Khánh kể tiếp: “Khi nghe công bố quyết định ân xá, Thế ngồi bệt xuống đất, khóc hu hu như một đứa trẻ. Với một người đã sống nơm nớp trong nỗi sợ hãi có thể bị xử tử đến nỗi không đêm nào dám ngủ thì quyết định ân xá của Chủ tịch Nước chẳng khác nào được khai sinh lần thứ 2. Thế khóc như mưa và xin được ôm hôn những cán bộ quản giáo trước khi được chuyển lên Trại 6 - Bộ Công an (đóng tại huyện Thanh Chương, Nghệ An) để tiếp tục thi hành án”.

Thiếu tá Đặng Trọng Khánh - người đã có một quãng thời gian dài gắn bó với tử tù tâm sự: “Cuộc sống rất đáng quý và sinh mạng của mỗi con người cũng rất đáng quý trọng. Tước đoạt mạng sống của người khác, gieo rắc nỗi đau cho xã hội cũng chính là tự cắt đứt con đường sống của chính mình. Nếu mỗi người biết quý trọng sinh mạng của người khác như chính sinh mạng của mình thì sẽ không có những cái chết bi thảm, không có những lần trả giá bằng cái chết dữ dội của chính mình”.

Cuộc đời sẽ không đủ bao dung để có những cái kết có hậu như Đặng Văn Thế, Lê Ngọc Quân. Bởi vậy, đừng để những tham - sân - si che lấp đường về của chính mình.

Hoàng Lam